Hoofdmenu

Amazighen In Het Nieuws

Gestart door Henna, 12/10/2000 om 08:59:05

Henna



CiteerBerbers strijden voor identiteit.
Grote verscheidenheid aan nationaliteiten en dialecten.

10/08/2000
Van onze redacteur
Manu Tassier

BRUSSEL -- ,,De'' Berbers bestaan niet, de verscheidenheid aan nationaliteiten, woonplaatsen en dialecten is bijzonder groot. Veel Berbers hebben zich in de loop der eeuwen met de Arabische veroveraars geassimileerd, maar de jongste decennia is de roep om de erkenning van de eigen culturele identiteit steeds groter geworden. Ook het Tweede Amazigh Wereldcongres, dat gisteren in Brussel eindigde, zet zich daarvoor in.

Berbers (,,brabbelaars'' die geen Grieks of Latijn spreken, vandaar ,,barbaren'') is de naam die Grieken en Romeinen gaven aan de oorspronkelijke bewoners van Noord-Afrika ten westen van Egypte. De huidige Berbers noemen zichzelf de Imazighen, de vrije mensen.
Ondanks de verovering van Noord-Afrika door de Arabieren en de daarmee samengaande Arabisering en islamisering, heeft de Berbercultuur zich kunnen handhaven.

De belangrijkste uiting van die cultuur is de taal. Berberdialecten -- er zijn er naar schatting 300 -- worden onder meer gesproken in Egypte (de Siwa-oaze), Libië, Tunesië, Algerije en Marokko, en door de Toearegs in Mali en Niger. De Berbertaal behoort tot de Afro-Aziatische talengroep, waartoe onder meer de Semitische talen (bij voorbeeld het Arabisch) en het Oudegyptisch behoren.

Door de Arabisering sinds de zevende eeuw zijn de Berbertaligen een minderheid geworden. Een groot deel van de oorspronkelijke bevolking heeft zich geassimileerd en spreekt alleen nog Arabisch. Wellicht is het grootste deel van de Noord-Afrikaanse bevolking van Berberafkomst.

Buiten de taal hebben groepen Berbers nog andere kenmerken kunnen bewaren die het louter folkloristische overstijgen. Vrouwen genieten dikwijls een relatief grote persoonlijke vrijheid. Lokale gemeenschappen hechten veel belang aan zelfbestuur. In de islam is de verering van heiligen (maraboets) en van hun begraafplaatsen een duidelijk overblijfsel van de preïslamitische cultuur.

In de moderne staten wordt de Berberidentiteit veelal met een scheef oog bekeken . De autoritaire regimes moeten niets hebben van bewegingen die de eenheid van het land in gevaar kunnen brengen.

De onderdrukking kan heel ver gaan, bijvoorbeeld in Libië, waar de Berbercultuur taboe is. Soms kwam het tot gewapende opstanden, zoals door de Toearegs in Niger en Mali.

De belangrijkste landen waar de Berbertaligen nog een belangrijke minderheid vormen, zijn Marokko en Algerije. In Marokko wonen de Berbertaligen vooral in het gebergte, waar ze in Middeleeuwen naartoe trokken nadat de Arabieren hen uit de kustvlakten verdreven hadden.

De Berbers wisten zich meestal aan het gezag van de sultan te onttrekken. Berberdynastieën zoals de Almoraviden en de Almohaden (11de-13de eeuw) trokken zelfs de macht aan zich.

In de periode van het Franse protectoraat (1912-1956) voerden de Fransen een verdeel-en-heerspolitiek en kenden zij de Berbers voordelen toe. Hoewel die politiek mislukte, droeg zij ertoe bij dat na de onafhankelijkheid de Berbers zich cultureel lange tijd gedeisd moesten houden.
Op dit ogenblik is naar schatting tussen dertig en veertig procent van de Marokkanen Berbertalig. Zij streven naar culturele erkenning en vrijheid van meningsuiting in hun taal. Het jongste decennium is de toestand wat verbeterd; er zijn onder meer kranten en radio- en tv-programma's in de belangrijkste dialecten. Wijlen koning Hassan II beloofde 1994 Berbertalig onderwijs, maar daar is voorlopig niets van in huis gekomen.

In Algerije, waar ongeveer 20 procent van de bevolking Berbertalig is, is de strijd voor de eigen identiteit ook politiek geladen. Vooral in Kabylië, ten oosten van Algiers, lopen de spanningen hoog op.

In 1980 brak aan de universiteit van Tizi Ouzou de ,,Kabylische lente'' uit, een opstand die jaarlijks herdacht wordt. De ontvoogdingsstrijd smolt in de jaren negentig samen met het verzet tegen het oprukkende islamisme.

De Berbertaligen kunnen in Algerije, net zoals in Marokko, op beperkte schaal eigen kranten lezen en naar radio- en tv-programma's luisteren. Op universitair niveau zijn er leerstoelen voor Berberstudies.

Maar vele Berbers zijn niet tevreden en eisen een officieel statuut voor hun taal.



CiteerWie vertegenwoordigt de Berbers?

10/08/2000
(mta)

BRUSSEL -- De diversiteit aan dialecten, de onderlinge verschillen en de grote geografische spreiding maken van de grensoverschrijdende verdediging van de Berberbelangen een moeilijke zaak. Dat ondervindt ook het Amazigh Wereldcongres, waarvan critici de legitimiteit in twijfel trekken.

Het Amazigh Wereldcongres overkoepelt Berberverenigingen uit diverse landen en heeft tot doel de culturele identiteit van de Berbers in Noord-Afrika en de diaspora te verdedigen.
Drie jaar geleden werd het eerste congres gehouden in Tafira, op de Canarische Eilanden (volgens sommigen ook ooit Berbergebied). Een aantal verenigingen scheurde zich af omdat ze het niet met de bestuursverkiezingen eens waren en richtten een eigen organisatie op, die zich ook het Amazigh Wereldcongres noemt. Na een algemene vergadering vorig jaar in Lyon trok opnieuw een aantal verenigingen zich terug.

Op het congres in Brussel waren 26 verenigingen vertegenwoordigd, een kleine honderd mensen namen deel. Stelt het Wereldcongres iets voor?
Binnen en buiten de vergaderzalen werden discussies gevoerd over de wenselijkheid om congressen open te gooien voor alle geïnteresseerden. De organisatoren zijn daar niet happig op, omdat zij politieke beïnvloeding vrezen. Om volledig onafhankelijk te kunnen werken, willen zij daarom voorlopig ook geen congres in Noord-Afrika organiseren.

Woordvoerder Mabrouk Ferkal ziet in de afscheuringen de hand van de autoriteiten in landen als Algerije en Marokko: ,,Wij streven naar samenwerking over de landsgrenzen heen, en dat zint de autoriteiten niet. Ook de pluralistische en democratische manier van werken maakt hen ongerust.''

Volgens Ferkal hebben de dissidenten banden met de regimes in de regio en proberen zij het Wereldcongres voor eigen gebruik te recupereren. Een voorbeeld: ,,Het dissidente Congres stuurde vorig jaar een felicitatiebrief naar de nieuwe koning Mohammed VI van Marokko. Dat zouden wij als onafhankelijke organisatie nooit doen.''



CiteerHerrie om visa voor Marokkaanse Berbers

08/08/2000
Van onze redacteur
Manu Tassier

BRUSSEL -- Een groep van 46 Berbers kreeg van de consulaire diensten in Marokko geen visum om een congres in Brussel bij te wonen. Buitenlandse Zaken zegt dat het om veel minder dossiers gaat en dat bij uitreiking van visa toch een aantal basisvoorwaarden noodzakelijk zijn.

In Brussel vindt tot woensdag het ,,Tweede Amazigh Wereldcongres'' plaats. De Berbers, de oorspronkelijke bevolking van een groot deel van Noord-Afrika, noemen zichzelf de ,,Imazighen'', de ,,vrije mensen''. Hun taal werd door de Arabische veroveraars onderdrukt. Het Wereldcongres is een overkoepelende vereniging die de culturele identiteit van de Berbercultuur verdedigt. De bijeenkomst in Brussel kreeg de steun van onder meer het Vlaamse ministerie van Cultuur en van Ecolo en Agalev.

In Algerije is naar schatting twintig procent van de bevolking Berbertalig en heeft de strijd voor de eigen identiteit ook een sterk politiek karakter. In Marokko, dat tussen dertig en veertig procent Berbertaligen telt, zijn de de eisen vooral cultureel.

De organisatie die de praktische kant van het congres in Brussel verzorgt, de vzw Culturele Vereniging N'Imazighen, had gedacht dat er met Algerijnse delegatieleden problemen zouden rijzen en niet met de Marokkaanse.

Maar volgens Chérif Hamdis, voorzitter van het organisatiecomité, waren er geen moeilijkheden met de Algerijnse delegatie: alle 44 aanvragers kregen hun visum. Daarentegen hebben 46 Marokkaanse deelnemers geen visum gekregen.
Hij toont een fax verstuurd op 15 juli door de kabinetschef van minister van Buitenlandse Zaken Louis Michel aan de betrokken consulaire posten. Die vraagt hierin de dossiers ,,welwillend en snel te behandelen''.

De organisatoren hebben zich op vraag van de consulaire diensten financieel borg gesteld voor de deelnemers. Maar uiteindelijk zouden slechts drie mensen met veel moeite een visum gekregen hebben. Hamdis zegt dat de Marokkaanse autoriteiten druk hebben uitgeoefend en dat een aantal visa die volgens Buitenlandse Zaken waren uitgereikt, weer zijn ingetrokken.

Volgens Smaïl Sandjakédine, lid van Ecolo, waren nogal wat gedupeerden eenvoudige mensen die niet met harde bewijzen konden aantonen dat ze over voldoende middelen beschikten. De vrees voor clandestiene immigratie zou de beslissing van de consulaten beïnvloed hebben.

Buitenlandse Zaken spreekt de cijfers van de organisatoren tegen en zegt dat het in totaal slechts om twintig aanvragen ging. De consulaire diensten in Rabat (het Nederlandse Benelux-consulaat, dat alle aanvragen uit Noord-Marokko behandelt) en Casablanca (het Belgische Benelux-consulaat, voor Zuid-Marokko), ontvingen elk tien aanvragen.

Buitenlandse Zaken kon geen details geven, maar zegt dat de dossiers -- zoals gevraagd -- snel behandeld zijn. De consulaten hebben zelf de beslissingen genomen en de aanvragen niet naar de Dienst Vreemdelingenzaken in Brussel doorgestuurd, zoals voor Marokko nog de regel is. Een aantal visa is uitgereikt, een aantal is niet afgehaald, en een aantal is geweigerd omdat er bijvoorbeeld vervalste documenten bijzaten.


amazigh (Gast)

#1
Azul Henna

Er is nog een voorbeeld wat weer eens heel duidelijk laat merken dat Belgie en Nederland lang niet zo democratisch en onafhankelijk zijn als ze ons willen doen geloven.

Ze zwijken heel makkelijk voor druk van landen als bijv. Marokko en nemen klakkeloos over wat de Marokkaanse regering voorschrijft zonder te kijken naar de werkelijke situatie.

Op de basisschool kregen we een halve middag in de week Onderwijs in Eigen Taal. 95% van de Marokkaanse leerlingen op deze school, waaronder ikzelf, was arifie. Maar nee hoor, we kregen een paar uurtjes per week les van een meneer uit oujda of zo die het Nederlands heel slecht beheerste en ons altijd in het Arabisch aansprak.

We waren toen veel te jong om dit aan te kaarten bij de schoolleiding. Ook onze ouders vonden het heel normaal dat Onderwijs in Eigen Taal geinterpeteerd werd als Onderwijs in het Arabisch. Arabisch, zo redeneerden zij, is de taal van de koran en mijn kinderen moeten dat zo jong en snel mogelijk kunnen beheersen.

Als Nederland nou eens 1 keertje ging kijken naar de demografische gegevens van haar Marokkaanse burgers in plaats van dat ze alles klakkeloos overnemen van de scheve Marokkaanse wetgeving dan zullen ze zich denk ik heel snel realiseren dat ze jarenlang een fout beleid hebben gevoerd (en nog steeds voeren) op dit gebied.


Hassan (Gast)

#2

Klopt Amazigh, wij moeten er aan werken om dit aan de nederlandse overheid bekent te maken!