Hoofdmenu

wat is tamazight??

Gestart door AFRA, 13/02/2004 om 15:12:37

AFRA

azul,


allang dacht ik dat ik de betekenis van tamazight duidelijk weet, maar nu weet ik dat ik bijna niets weet over tamazight behalve dat tamazight de taal van de imazighen is.


wie heeft een ruime betekenis voor tamazight??

bij voorbaat dank.


Ibn_Toemart

#1
Azul

Als je nu eens een zoektocht zou ondergaan onder Imazighen of berbers zal je vast en zeker een opheldering tegenkomen over het Tamazight als de verzamelnaam voor elke variant gesproken door de oorspronkelijke bewoners van Noord-Afrka voor de Arabische woestijnratten onze bodem kwamen bezoedelen.

Azul

AFRA

#2

AFRA

#3
AZUL?

in dit link is er een interissant intervieuw met een tamazightonderzoeker in het arabisch:

http://www.tawiza.net/Tawiza63/Prast.htm

AFRA

#4
dit vind ik interissant om te vertalen.

de vraag: bedoelt u dat tamazight ouder dan arabisch is??

de professor: ja, eventueel wel.


( als we zouden zeggen dat tamazight een soort arabisch is, dan is het meer juist dat de arabieren een soort tamazight spreken ,gezien dat tamazight ouder dan arabisch is).

AFRA

#5
in die dialoog staat er dat alleen 10 procent van de bevolking ,die in noord afrika wonen , arabieren zijn.

maar jammer genoeg zijn ze altijd de beste bevolking voor god.

AFRA

#6


weet iemand wat men ermee bedoeld dat de berbers de
berbertalen spreken??

iemand heeft me dat gevraagd en ik vond er geen antwoord voor. heeft er iemand een antwoord.



AFRA

#7
Tamazight

Tamazight is een groep talen of dialecten uit Noord-Afrika. Door buitenstaanders wordt het Tamazight veelal, politiek incorrect, Berbers genoemd. Na het Arabisch, is Tamazight de tweede taal van Noord-Afrika naar aantal sprekers, vrijwel allen Imazighen. Het taalgebied strekt van de Canarische Eilanden in het westen tot het Egyptische? Siwa? in het oosten en van de Middellandse Zee in het noorden tot Niger in het zuiden. Tamazight wordt gesproken door ongeveer de helft van de Marokkanen, een derde van de Algerijnen en een vijfde van de Libiërs. en het aantal Tamazight-sprekers is tussen twintig miljoen en vijftig miljoen sprekers geschat.

Door niet-Imazighen wordt Tamazight wel Berbers genoemd, een term die Imazighen als beledigend ervaren. Het woord Berber is verwant met het Nederlandse barbaar: beide woorden gaan terug op het Griekse barbaroi, waarmee de oude Grieken alle volken aanduidden die geen Grieks spraken.


Oorsprong
Tamazight wordt Hamitisch? en Semitisch en soms Jefithisch? genoemd. Om ideologische redenen -waarschijnlijk- wordt Tamazight als oud-Arabisch beschouwd, want de Arabisten? bestrijden dat de Imazighen de oude Arabieren zijn die uit Jemen immigreerden (de Imazighen zijn de Arabieren van Aariba). Vanuit dat oogpunt is er aantal boeken geschreven waarin bestreden wordt dat de woordenschat van Tamazight "verbasterd Arabisch" is.
Volgens Ibn Khaldoen zijn de Imazighen afstammelingen van Amazigh, de zoon van Canon? en het kleinkind van Cham, wat naar Hamitische taal verwijst. Maar dat lijkt niet acceptabel, zelfs niet uit de godsdienstige invalshoeken, want Amazigh betekent 'vrije mens', terwijl de afstammelingen van Canon slaven moeten zijn vanuit de godsdienstige invalshoek.

Volgens Karl Prasse? is Tamazight geen oud-Arabisch omdat Tamazight mogelijk veel ouder dan Arabisch is, en hoewel een spreker van Tamazight dialecttalig en Arabischtalig kan denken is de gedachte dat er gemeenschappelijke woordenschat tussen Arabisch en Tamazight is gewoon een vergissing. Volgens Karl Prasse zijn er slechts driehonderd woorden die zowel in Tamazight als in de Semitische talen te vinden zijn.

De term "Hamito-semitisch?" is ingevoerd door M. Cohen geadopteerd in het begin van de twintigste eeuw. Maar deze term was niet helemaal geaccepteerd om de volgende redenen:

Hamito-Semitisch verwijst naar het bijbelse verhaal van twee van de zonen van Noach, Sem? en Cham. De Bijbel wordt doorgaans niet als gezaghebbende wetenschappelijke bron beschouwd in andere vakgebieden dan Theologie.
Hamito-Semitisch verwijst naar gelijktijdigheid van de Semitische talen en de Hamitische talen?, terwijl de Semitische talen zich in het eind van de aftakkingen van deze groep bevinden, bij het Hamito-Semitisch (afrazische talen).
Om verwarring te vermijden kwam Jozef Grinirk? met de term :"afro-aziatisch?" aangezien de groep van Hamito-Semitische talen puur Afrikaanse talen bevat zoals de Omotische? talen. Afro-Aziatische talen - waartoe de Omotische, Kosjtische?, Tsjadische?, Imazighische en de Semitische talen behoren - worden later als Afrazische (afrasienne in het Frans) talen bekend na het boek van een Russische taalkundige: "Afrazische talen " in 1988.

Volgens een Amerikaanse onderzoeker van de Stanford university? zijn er vier grote moedertalen voor meer dan 730 talen in Afrika. Volgens hem zijn de Afro-Aziatische talen één van de vierde talen. Hij kon ze in de streek van Ethiopië situeren waarna die talen zich in Azië en Noord-Afrika verspreidden .

Naar schatting van Grinirk? zijn de Omotische? talen de oudste Afro-Aziatische talen , en de Tsjadische en de Imazighisch talen zijn relatief nieuw in vergelijking met de Omotische talen. Mogelijk is Tamazight ouder dan de Semetische talen?. Dr M. A'ashi benadrukt: "Tamazight is ouder dan de Semitische talen, mogelijk zijn de Semitische talen zelfs aftakkingen van Tamazight". Maar volgens de godsdienstige invalshoeken is het Hebreeuws de moeder van de talen

AFRA

#8
Tamazight-dialecten
In het Tamazight kunnen we naast vier hoofddialecten tot meer dan driehonderd kleinere dialecten onderscheiden. In Marokko wordt Tamazight door drie Imazighenhoofdstammen gesproken:
de Ssous? spreken Tassoussit
de Schluh? spreken Tashalhit
de Riffijnen? spreken Tarifit.
Deze laatste komen uit het Rifgebergte? en hun taal is de moedertaal van de meeste Imazighen in Nederland, die op hun beurt het grootste deel van de Marokkanen in Nederland uitmaken.
Buiten Marokko zijn er groepen als de Kabyliërs? (de Imazighen van Algerije)- waartoe Zin Dine Zidane? hoort- en de Imazighen in Lybië, die elk hun eigen dialect spreken. Onderling kunnen de dialecten behoorlijk verschillen; door de geografische afstand heeft de taal zich bij elke stam anders ontwikkeld.

De Tamazightsdialecten zijn omstreden. Er zijn veel deskundigen die de Imazighische dialecten als talen aanduiden. Maar de Imazighische talen worden toch als dialecten gezien. Ook is de naam van die dialecten omstreden, en soms verwarrend, want Tashelhit en Tassoussit worden soms ook Tamazight genoemd. Een paar jaar geleden begon de officiële Marokkaanse zender "RTM" met nieuws in Tarifit en Tassoussit en Tashalhit waarbij ze dialecten werden genoemd. Er zijn zeker andere Imazighische dialecten. Waarschijnlijk zijn er meer dan driehonderd dialecten. Maar het Tamazight-Tuareg? is het meest zuiver. Omdat de Tuareg? nomaden zijn kwamen ze niet in aanraking met andere talen.

Die Imazighische dialecten kunnen met de Germaanse talen vergeleken worden. Volgens taalkundigen moet het mogelijk zijn om de oorspronkelijke taal waaruit de Imazighische dialecten (of talen) zijn ontstaan (het Proto-Tamazight?) te reconstrueren. Maar volgens Karl Prasse en anderen hangt dat af van de beschikbaarheid van academische onderzoekers en financiële ondersteuning.


Geschiedenis van het Tamazight
De Imazighen worden door aantal historici niet als etnische groep gezien, maar als eentalige eenheid, want er zijn blanke, bruine en zwarte Imazighen.
Het Tamazight ontstond waarschijnlijk met verschijnen van de Capsien? (genoemd naar Gafsa? in Tunesië) in de periode tussen 9000 en 6000 v.C. De Imazighen zijn naar Noord-Afrika geïmmigreerd nadat de omstandigheden in de Sahara erger en erger werden en het leven daar nagenoeg onmogelijk werd. Er stierven veel diersoorten uit, ook volgens Herodotus die schreef dat de Imazighen uit Lubya? komen, en met Lubya bedoelde hij Tamazgha? (de regio waarin de Imazighen leefden).

Volgens de taalkundigen kunnen de migratiepatronens van de oude volkeren ontdekt worden, door de aftakkingen van de talen te onderzoeken. Zo wordt wel eens gesteld dat de Imazighen uit de streek van Ethiopië geïmmigreerd zijn. Dit is in overeenstemming met de indeling in de Afro-Aziatische talen waartoe Tamazight wordt gerekend.

Volgens historici leefden de Ibiri-Moors? in de streek van Marokko tussen de periode tussen 20000 en 9000 v.C., en volgens archeologische verwijzingen zijn er sporen die zouden bewijzen dat de Amazigh-Mens (Capsien) een cultuur had die samenhangt met die van de Ibiri-Moren, zoals de godsdienstige repetielen.

De Ibiri-Moors werden gebruikt voor het bepalen van de migratie van de Ibirische mens naar de streek van de Moorse? mens in het huidige Marokko. Misschien zijn er effecten die Tamazight betreffen wegens dit contact met de Moorse taal.


AFRA

Tegenwoordige positie van het Tamazight
Marokko
In 2003 besloot de Marokkaanse overheid dat het Tamazight op school zou worden onderwezen, maar het schrift waarin het geschreven zou worden was omstreden. Er werden drie soorten schrift voorgesteld om voor het Tamazight te gebruiken:
Het Arabische schrift
Het Latijnse schrift
Het Tifinagh.
De islamitische partijen en de arabisten? gaven de voorkeur aan het Arabische schrift, terwijl de Imazighen-organisaties de voorkeur aan het Latijnse schrift gaven, omdat die schrijfwijze internationaal en handig is. Maar uiteindelijk besloot men om het Tamazight in het Tifinagh te onderwijzen.

Het Koninklijk Instituut voor de Imazighische cultuur? in Marokko koos het Tifinagh als het schrift voor Tamazight.

In het begin gaven 14 leden hun stem voor Tifinagh en 13 voor het Latijnse schrift en 5 voor het Arabische schrift. Later bleef de concurrentie tussen Tifinagh en het Latijnse schrift. En uiteindelijk werd de voorkeur aan Tifinagh gegeven.

De voorstanders van het Arabisch schrift stelden:

Het Latijnse schrift is Pro-Europees (Pro-Westers).
Het Latijnse schrift is bedreiging voor het schrift van de koran en de taal van het paradijs (Arabisch).
Maar de voorstanders van het Latijns schrift brachten daar tegenin:

Het Latijnse schrift is oorspronkelijk een Afrikaanse schrift.
Het Frans, wat in Marokko een erkende taal is, gebruikt het ook het Latijnse schrift.
Volgens Snoessi? mag de koran naar andere talen vertaald worden.
Volgens sommigen is het Arabische schrift niet helemaal Arabisch, want het is afgeleid van het Aramese schrift ,en er wordt zelfs gesteld dat de koran niet helemaal in Arabisch geschreven is.
Er is geen zicht op dat Tamazight een sterkere positie zal gaan innemen in Marokko, hoewel het er nog een belangrijk dialect is.


Algerije
In Algerije is Tamazight een erkende taal.

Tifinagh (Lybico-schrift)
Tifinagh wordt opgevat als een samengesteld woord dat uit twee woorden bestaat: "itif", wat uitvinding betekent en "nagh", van ons. Dus het betekent: onze uitvinding. Maar dat is zeer omstreden. Sommigen verklaren "Tifinagh" als "het alfabet van de Feniciërs". Maar dat is niet uit het woord te halen.
Volgens Dr M. Hashid? is het mogeijk dat "Tifinagh" het meervoud van het woord "Tafinq" ,wat Fenicisch betekent, is. Want "Q" en "GH" worden als één letter uitgesproken , zoals "neq" en "negha" (vermoorden). Maar de bedoeling is niet helemaal duidelijk.

Het Tifinagh is vrij speciaal, want het kan verticaal en horizontaal zowel "van links naar rechts" als "van rechts naar links" geschreven worden, wat de oude inscripties van het Tifinagh als uitdaging gezien worden om het te ontcijferen. Er wordt gedacht dat Tifinagh als tekingen met de Capsien (genoemd naar Gafsa in Tunisë) begonnen, maar volgens anderen is dat de ontwikkeling van het Fenicische schrift en volgens anderen is de oorsprong van het Tifinagh in het oosten te vinden. Het is echter veiliger te zeggen dat Tifinagh een oud schrift is, dat door de Tuareg gehandhaafd kon worden.

Volgens Dr. M.Hadisch - een Algerijnse historicus en archeologe- en waarschijnlijk ook G. Camps? en andere taalkundigen, dateert het Tifinagh uit 1500 v.C. en dat betekent dat het Tifinagh ouder is dan het Fenicische schrift? dat uit de periode tussen 1200 en 1300 v.C. dateert.

Tifinagh is een alfabeten schrift, in tegenstelling tot de oudere schriften, en dat liet aantal deskundigen 'Tifinagh' als eerste alfabeten schrift, dat de mensheid kende, beschouwen.en dat is ook een reden waarom 'Tifinagh' als 'onze uitvinding' geïnterpritteerd is.


Grammatica
Mannelijke en vrouwelijke woorden
Vrouwelijke woorden hebben als kenmerk dat er zowel aan het begin van het woord als aan het eind een t wordt toegevoegd.
Voorbeeld: Mannelijke vorm  Vrouwelijke vorm  
Amazigh (iemand van de Imazighen bevolking, Berber)  Tamazight (vrouw uit de Imazighen bevolking, Berberse)  
arba (jongen)  tarbat (meisje)  



Meervoud
Het meervoud kan als volgt worden gevormd:
aan het begin van het woord wordt de a te vervangen door de i
aan het het eind van het woord wordt en (bij mannelijke woorden) of in (bij vrouwelijke woorden) toegevoegd.
Bij vrouwelijke woorden vervalt hierbij de t aan het eind van het woord. De t aan het begin van het woord blijft staan.

Voorbeeld: Enkelvoud  Meervoud  
Amazigh (iemand van de Imazighen bevolking)  Imazighen  
afus (hand)  ifussen (handen)  
Tamazight (vrouw uit de Imazighen bevolking)  Timazighin (vrouwen uit de Imazighen bevolking)  


Er zijn veel uitzonderingen, wat het voor anderstaligen moeilijk maakt de taal te leren.

Deze grammatica wil niet zeggen dat het Tamazight volledig ontwikkeld is tot een gebaseerde grammatica. Want het Tamazight begint net te verschenen als taal voor de Imazighen. Toch wordt Tamazight internationaal in universiteiten bestudeerd.



AFRA

#11
bron : wikipedia nl