Dit moet je gewoon lezen!

Gestart door Gordo, 11/11/2005 om 20:02:01

Gordo

'Wij moslims moeten ons bezinnen'

Ziauddin Sardar is een toonaangevende Britse moslimintellectueel, die ooit discussieerde met Osama bin Laden. De rellen in Frankrijk en de moord op Van Gogh ziet hij als een conflict van fundamentalismen. Volgens Sardar denken moslims in heel de wereld na over verandering van de islam: "Ze begrijpen heel goed dat Osama hun niets te bieden heeft."

Henk Rijkers

"Het grote probleem in Europa zijn de moskeeën, die ontzettend obscurantistisch zijn. Het zijn exacte replica's van de thuislanden. Ze verhinderen jonge moslims net zo kritisch met het geloof om te gaan als in de moderne samenleving gewoon is. Die dubbele werkelijkheden leiden tot frustratie en vervreemding." Ziauddin Sardar (54) is een van de weinige toonaangevende Britse intellectuelen die, hoewel diepgelovig moslim, harde kritiek op zijn eigen geloofsgemeenschap heeft. "Ook het leiderschap in de moskeeën is dogmatisch en voor het leven. Die imams worden onze metropolen ingevlogen vanuit het platteland. Zo krijgen we over heel Europa een bepaalde structuur. Kijk eens naar de Turkse moskeeën in Duitsland, die draaien precies alsof ze in Turkije staan."

We spreken met Sardar in Amsterdam, op de eerste herdenking van de moord op Theo van Gogh, terwijl in Frankrijk hevige onlusten zijn opgelaaid. Sardar heeft talrijke boeken geschreven over de islam in de moderne samenleving. Juist is in het Nederlands verschenen Het paradijs wanhopig gezocht, een soort geestelijke autobiografie, waarin hij zijn eigen zoektocht beschrijft naar een islam die zich niet langer vastbijt in een geïdealiseerd verleden, maar die de confrontatie met de wereld aandurft. Het boek geeft een inkijkje in de wereld van moslimintellectuelen en het soort debatten dat zij de afgelopen decennia voerden.

Is het niet jammer dat de buitenwacht deze laag van de islam niet te zien krijgt?, vragen we Sardar. Het ziet er immers zoveel aantrekkelijker uit. Hij reageert gevleid: "Ja, hè? Als je kijkt naar de hedendaagse islam, zie je enkel een obsessie met symbolisme, met de hoofddoek bijvoorbeeld. Of met de sharia, die volkomen antiek is."


Ziauddin Sardar: "Uiteindelijk is Bin Laden een gewelddadige terrorist, achter wie geen enkele weldenkende moslim op wat voor manier dan ook kan staan."

U zegt zomaar dat de sharia ouderwets is. Is dat geen ketterij?
"Precies. De meeste moslims houden de sharia voor goddelijk, maar dat is die helemaal niet. Het is een historische constructie. De interpretatie van de koran is iets anders dan de koran zelf. Het is maar interpretatie."

En die kan veranderen?
"Dat kan niet alleen, dat móet ook. In feite is de sharia die we hebben de interpretatie van de vroegste geleerden, die optraden in hun recht van gelovigen. Vandaag is gelovigen dat recht ontnomen, omdat alle autoriteit is weggegeven aan die eerste interpretatie. Zo worden gelovigen lege vaten. Terwijl we in feite iedere generatie moslims de confrontatie met de heilige teksten opnieuw moet aangaan en met een nieuwe sharia komen."

We beleven vandaag een droevig jubileum. Hoe kijkt u daarnaar als moslim?
"Wat we eigenlijk beleven, is een botsing van fundamentalismen. Als ik kijk naar Submission, dat ik vond op internet..."

...Was u geschokt?
"...nauwelijks. Moslims als ik ontkennen niet dat de islamitische wet onderdrukkend is, dat moslimvrouwen eronder lijden. Dat is waar. Maar hij weerspiegelt het ethos van de tiende eeuw. Dat kun je nu veroordelen. Maar dat is niet hetzelfde als beweren dat heel de islam tegen vrouwen is. Als je om je heen kijkt, zie je heel duidelijk dat dit niet zo is. Als je iedereen schildert met dezelfde kwast, demoniseer je mensen. Ik vind dat de film dat doet."

Maar Van Gogh heeft niemand vermoord en ook de film niet.
"Nee, de andere kant is ook fundamentalistisch. Die zegt dat iedere criticus van islam, een godloochenaar moet zijn en per definitie slecht. De man die Van Gogh vermoordde, zei tegen de rechter: 'Mijn God beveelt mij dit te doen en ik zal het graag opnieuw doen.' Nou, dat is een erg ziekelijke interpretatie. En het is ook een eigenaardige opvatting van God. Dat het zo'n slappe God is dat hij genoegdoening moet krijgen via zo'n zielige gelovige om zijn naam hoog te houden."

De spanningen tussen de gemeenschappen laaien hoog op, vooral in Frankrijk. Wat zou volgens u de juiste lijn zijn? De hoofddoek vrijgeven?
"Juist als spanningen hoog oplopen, moeten onze gemeenschappen naar elkaar blijven kijken als mensen. Als moslims naar de Nederlandse samenleving kijken, zullen ze mensen ontdekken die de islam haten, maar ook mensen die ervan houden of er graag mee in dialoog treden. Juist die verscheidenheid is nodig om menselijk te zijn. Wat de hoofddoek betreft, ik ben er niet voor, maar ga er alsjeblieft ook geen bedreiging van maken. Als een vrouw die wil dragen, fijn toch? Op het moment dat je dat gaat inperken, heb je er een identiteitssymbool van gemaakt. En dan begint het gevecht ervoor."


Uit uw boek blijkt dat u, hoewel liberaal moslim, toch forse financiële steun kon krijgen uit Iran en Saoedi-Arabië. Blijkbaar was of is er zelfs in dat deel van de moslimwereld interesse in debat.
"Absoluut. Er is een grote honger naar debat en discussie, naar verandering. Het is ook een machtskwestie. Traditionele geleerden gaan over de interpretatie. Als je zegt dat je de koran opnieuw wil lezen, en de sharia wil herformuleren, neem je hun die macht af. En dus verzetten ze zich. Kijk naar Indonesië waar de liberale islam een grote kracht is, zowel politiek als intellectueel. Daar zie je traditionele geleerden aan de lopende band fatwa´s uitvaardigen. Het tweede punt is dat moslims erg vroom zijn jegens hun bronnen. Vandaar dat alles wat in het verleden gebeurd is, niet bekritiseerd of veranderd kan worden. Voor de sharia is dat totale nonsens. Dit mentale raamwerk moet afgebroken worden, maar ik denk dat daar wel enkele generaties mee gemoeid zijn."

Zijn er concrete aanwijzingen voor wezenlijke verandering?
"Ja. Je ziet hele lijnen van nieuwe geleerden opkomen, bijvoorbeeld feministische islamgeleerden. In Maleisië heb je de Zusters in de Islam die de traditie ondervragen vanuit vrouwelijk perspectief. Soortgelijke liberale netwerken bestaan ook in Pakistan, Indonesië en zelfs Iran. Dergelijke vruchten zijn er, maar sociale veranderingen krijg je niet van de ene dag op de andere. We moeten geduld hebben."

Wat voor rol spelen daarin de grote gebeurtenissen van de laatste jaren: 9/11, de Irak-oorlog, Israël?
"Ja, dat is de andere kant. Alles beïnvloedt al het andere. Persoonlijk denk ik dat 9/11 diepgaand van invloed is geweest in alle moslimlanden. Het noopte vele stille stemmen naar de oppervlakte die zeiden: genoeg hiervan. We moeten ons bezinnen. Dat leger voor verandering, de zwijgende meerderheid als het ware. Dat zou een reusachtige uitwerking gehad hebben, ware het niet dat de Irak-oorlog begonnen is."


Stelt u nu dat Osama bin Laden contraproductief geweest zou zijn, als het Westen zich wat ingehouden had?
"Ja, want veel moslims begrepen heel goed dat Osama hun niets te bieden heeft dan slogans en simpele vroomheden. Uiteindelijk is hij een gewelddadige terrorist, achter wie geen enkele weldenkende moslim op wat voor manier dan ook kan staan."

U heeft Bin Laden persoonlijk ontmoet. Wat voor indruk maakte hij op u?
"Ik vond hem eigenlijk niet zo snugger. Ik vind de meeste Saoedi's niet zo snugger. Ze zien alles net zo dor en eendimensionaal als de woestijn waar ze uit komen. Vanuit een bekrompen vroomheid geloven ze dat de islam ons gegeven is als een aantal genummerde regels: 1,2,3 enzovoorts en dat je die alleen maar in de aangegeven volgorde hoeft uit te voeren zonder je eigen verstand te gebruiken. Met zulke mensen kun je vreemde dingen beleven en in die zin sta ik ook van 9/11 niet te kijken."

U bent nu behoorlijk optimistisch. Wat me in uw boek opvalt, is juist de wanhoop, de herinnering aan het vervlogen verleden.
"Ja, maar ik heb het boek met opzet een open en hoopvol einde gegeven. De geschiedenis van de islam van de afgelopen vijftig jaar is een tragisch verhaal. Als je alleen daarnaar kijkt, geeft het weinig hoop. Daarom moeten we naar de toekomst kijken en oppassen dat we niet dezelfde fouten maken. Bijvoorbeeld het rampzalige idee van een islamitische staat. We weten nu dat dit niet werkt. We weten ook dat het idee van de islamitische revolutie niet werkt. En simpele vroomheid lost ook niets op, dat weten we ook. Het is tijd om de beginselen van de islam opnieuw te doordenken."

En? Komt dat een beetje van de grond?
(lacht). "Weet u, sinds ik mijn boek beëindigd heb, merk ik dat het begint. Voor de BBC heb ik onlangs een reportage gemaakt Battle for Islam die in januari op BBC World komt. Ik reisde ervoor naar Pakistan, Maleisië, Indonesië, Turkije en Marokko. Ik heb de veranderingen gezien. Zelfs bij de meest conservatieve denkers begint het licht te schijnen. Dus ik ben nu veel optimistischer, dan toen ik het boek schreef."

Ziauddin Sardar, Het paradijs wanhopig gezocht. Uitg. Byblos, 288 pp., pb., â,¬ 19,90, ISBN 9058471136.

Sa3ieD

Soo die man lijkt me wel interessant. Voor het eerste een "intellectuele" moslim waar ik het mee eens ben. Zal proberen het boek te bemachtigen.  Bedankt voor je leestip.

Izwan


Timarzgha

#3
assalaam
Vind het niet allemaal onzin wat die man schrijft,want wat hij bijvoorbeeld noemt lege vaten gedachten ben ik mee eens mee
Vind het alleen jammer dat hij dan ook niet de oorzaak aangeeft
Namelijk dat het islamitische volk over het algemeen een onderdrukt volkje is, dat geen milimeter ruimte krijgt om vrij te denken
In eigen landen heeft het zelfde westen er voor gezorgd dat er zogenaamde islamitische leiders kwamen die alles behalve de islam als uitgangspunt hadden, maar onderdrukking en zakkenvullerij
Geleerden werden afgemaakt, wetenschappers ook etc etc etc en door wie?
Door de leiders die het westen aanwees!!! dus wat een slap gelul om de islam de schuld te geven voor de achterstelling of de moslims!!
Dat de moslims het slechter doen dan het westen is omdat ons de kansen ontnomen zijn door het zelfde westen
Bovendien was de islamitische cultuur ooit zeer vernieuwend was het niet alweer dat zelfde westen die het terug sloeg naar de oertijd
Heel jammer dat hij de nadruk legt op moslims terwijl hij de oorzaken niet duidelijk aangeeft
Niet voor niets verwijten mensen deze (liberale moslim)oppervlakkigheid en kortzichtigheid, iets waar al die zogenaamde liberalen aan leiden helaas
Wie geen kansen krijgt door armoede en onderdrukking hoop nu eenmaal op een snellere einde van het leven
Wie weet, denkt men kan ik dan tenminste in vrede leven en naar het paradijs, want de meeste broeders en zusters nu leven in een hel
Ben met hem eens op slechts een punt en dat is dat wij moslims ons niet in de verdediging moeten blijven springen maar nu in de aanval/confrontatie
Aanval tegen de heersers en mensen die hun heersers maakten, aanval tegen het racistisch westers denken
Hun idee is altijd al geweest, als we iedereen arm maken dan zijn wij de rijkste, en als wij die moslims met elkaar bezig laten geraken zullen zij niet aan ons komen
En osama raakte toevallig een van de grootste terroristen landen op aarde, en nou moet hij het ontgelden?
Heb geen respect voor iemand die het westen heilig verklaard om zn boekje te verkopen, althans dat idee heb ik altijd al gehad van hem, wa sallaam


ps. het westen benoemd/steund leiders die goed zijn voor hun eigen voorspoed en economie, van marokko tot aan pakistan alles ging via de handen van het westen en recent nog in irak!

Samariaan

Kan mijn vinger er niet op plaatsen, maar heb het niet zo op die man. Heb naar zijn radio serie geluisterd, en vond het tamelijk oppervakkig (melding maken van oud nieuws, of het inslaan van open deuren zoals verschil tussen lokale cultuur en islam). Hoofdboodschap van die serie was dat in de perieferie van de islamitische wereld dingen aan het veranderen zijn (een soort van verlichting), die zich hopelijk zal spreiden naar de rest van de islamitische wereld. Hij noemde bijvoorbeeld in Marokko het voorbeeld van de hervormingen van het scheidingsrecht.

---

In ander nieuws, gisteren publiceerde de werkgroep die was opgesteld na de Londen aanslagen van afgelopen zomer haar raport. Deze groep bestond ook uit zogenaamde prominente moslim-denkers.

Aanbevelingen bestonden uit het opzetten van een "roadshow" van prominente engelse muslim geleerde, meer engelse imams, "radicale" moslimorganisaties zouden niet verboden moeten worden maar zou juist een debat mee worden gevoerd, verder legde het nadruk op het Britse beleid in het buitenland (Irak) dat jongeren zou radicaliseren.

Izwan

Citaat van: Gordo op 11/11/2005 om 20:02:01
'Wij moslims moeten ons bezinnen'

Ziauddin Sardar is een toonaangevende Britse moslimintellectueel, die ooit discussieerde met Osama bin Laden. De rellen in Frankrijk en de moord op Van Gogh ziet hij als een conflict van fundamentalismen. Volgens Sardar denken moslims in heel de wereld na over verandering van de islam: "Ze begrijpen heel goed dat Osama hun niets te bieden heeft."

Moslims willen hun positie veranderen en niet de islam, omdat de huidige moslims problematiek is een politiek oorzaak en niet relegieus. Deze man leidt gewoon mensen af voor eigen carrier.


Vernederingen zijn hier een dagelijkse ervaring

Socioloog Laurent Mucchielli over de rellen in Parijse voorsteden


De slechte economische situatie vormt volgens socioloog Laurent Mucchielli de echte oorzaak voor de rellen in de Parijse voorsteden. Politie en politiek willen dat liever niet horen.

Door onze correspondent René Moerland


PARIJS. Als er gevochten wordt in de voorsteden, en er dan ook nog politieke strijd uitbreekt over de benadering van jongeren, heeft Laurent Mucchielli (37) het druk. De socioloog en historicus, directeur van het Instituut voor sociologisch onderzoek naar recht en strafrechtelijke instituties, geldt als kenner van geweld in de voorsteden en het publieke debat daarover. Hij publiceerde onder meer Violences et insécurité. Fantasmes et réalités dans le débat français. Per e-mail beantwoordde hij enige vragen.

In Nederland zijn zorgen over radicalisering van islamitische jongeren, in Groot-Brittannië zijn er rassenrellen. Wat is er specifiek aan de Franse rellen?

,,Het gaat niet om etniciteit en religie bij de rellen die we nu zien. Dat zijn verklaringen die voortkomen uit angst en onbegrip voor de echte problemen die sinds zo'n twintig jaar de toestand in de volkswijken heeft verslechterd. Het grootste probleem is de economische situatie. In politiek en media gaan de commentaren over de kleine schommelingen in werkloosheid tussen acht en negen procent onder de gehele beroepsbevolking.

,,Maar die cijfers zeggen niets over de dagelijkse werkelijkheid van werkloosheid van jongeren in de volkswijken. In sommige wijken bedraagt de werkloosheid van jonge mannen zonder diploma's en met laagopgeleide vaders rond de 50 procent. En als we de gevolgen konden meten van discriminatie naar woonplaats en huidskleur, zou dat werkloosheidpercentage waarschijnlijk nog groter zijn. Die economische realiteit is cruciaal om te begrijpen hoe de gevoelens van woede, onrechtvaardigheid en uitsluiting van die jongeren permanent worden gevoed.''

Berust de haat tegen de politie in de voorsteden daadwerkelijk op misstanden of op de behoefte om eigen wangedrag te maskeren?

,,Het debat over het geweld waarmee de politie optreedt is de vertaling van het bredere conflict tussen een deel van de jongeren en de politie, dat ook een echt probleem is. Sinds het eerste effect van het repressievere optreden in 2002 en 2003 is weggeëbd, wordt de dagelijkse praktijk bepaald door politiecontroles die jongeren ervaren als controles gebaseerd op uiterlijk, en dus als vernederingen. En dan er is ook het kat-en-muisspel tussen opgeschoten jongens en agenten, wat kennelijk ook de achtergrond was van het drama in Clichy-sous-Bois.

,,Zo is er al jaren sprake van een vicieuze cirkel, waarin de politie gevangen zit. Niemand heeft de politieke moed om die cirkel te benoemen en te doorbreken, want dat zou kunnen leiden tot een grondige hervorming van het politieoptreden in Frankrijk. En dat zou zonder twijfel niet goed vallen bij de politiebonden, zeker niet bij de bond van politiecommissarissen, de belangrijkste gesprekspartner en raadgever van de minister van Binnenlandse Zaken, die ook een rol heeft gespeeld in het mislukken van de invoering van wijkpolitie.''

Leidt de ferme taal van Sarkozy alleen tot woede, of dwingt hij zo ook respect af?

,,Dat is nog een vernedering erbij, bovenop de dagelijkse vernederingen in het economische leven en de contacten met de politie. Die jongeren ervaren een algehele politieke en symbolische vernedering, die rechtstreeks voorvloeit uit de uitlatingen van de minister van Binnenlandse Zaken, die mensen te pas en te onpas uitmaakt voor 'gespuis' en ' en'.

Waarom verbreiden de onlusten zich dit keer zo?

,,Door de gecombineerde ervaring van de drie typen vernederingen die ik noemde. Die ervaring is wijd verbreid in al die wijken waar nu rellen zijn. En het risico bestaat dat nieuwe dramatische gebeurtenissen de komende maanden weer diezelfde collectieve emoties zullen losmaken. Dat is trouwens al vaker gebeurd, zoals in oktober in de Vaulx-en-Velin, de regio rond Lyon, maar die gebeurtenissen hebben niet zoveel aandacht van media en politiek gekregen.''

Volgens Sarkozy is het geweld niet spontaan, maar goed georganiseerd. Werkt dat zo, bij zulke rellen?

,,Dat verhaal is tegelijk onjuist, schandalig en contraproductief. Het is onjuist omdat het aantal jongeren dat in opstand komt veel groter is dan het kleine aantal dat gewend is crimineel gedrag te vertonen. Natuurlijk, er zijn groepjes kleine criminelen die van de situatie gebruik maken om hun gewelddadigheid de vrije loop te laten. Maar het is schandalig de rellen terug te brengen tot een probleem van criminaliteit. Daarmee ontken je al die echte problemen. Zo ga je door met het vernederen van die jongeren, in plaats van te proberen een antwoord te vinden op de vragen die zij oproepen.

,,De minister van Binnenlandse Zaken is ongetwijfeld intelligent genoeg om dat te begrijpen, maar hij verkoopt dat soort praat kennelijk met een electoraal doel. Zulke taal is contraproductief omdat ze wrok van de jongeren alleen maar erger kan maken.''

Hoe groot acht u de kans dat de haat tegen de overheid leidt tot de groei van invloed van moslim-radicalen, zoals wordt gesuggereerd?

,,Er is een enorm verschil tussen de angst voor de islam en de werkelijke aard van de invloed van de islam in de volkswijken. Die radicale groepen zijn splinters waar de politie voortdurend op let. De meeste gelovigen hebben niets gewelddadigs. Zij spelen juist een rol in het voorkomen van geweld en het oplossen van criminaliteit. Het is tijd om op te houden met het demoniseren van de islam en begrip op te gaan brengen voor de behoefte aan begrip en waardigheid, die de bevolkingsgroepen uit Noord-Afrika nodig hebben.''

Is er een terechte vrees voor het ontstaan van een langdurige stadsguerrilla, voor het steeds verder uitbreiden van de opstand?

,,Als we willen dat de jongeren rustiger worden, moeten we ze eerst zeggen dat ze gehoord worden, en dat men hun woede en vernedering begrijpt. Dat wil niet zeggen dat men criminele daden moet goedpraten, maar wel dat men hun schreeuw van revolte en leed serieus neemt. En daarna moet aan hen worden uitgelegd wat er gedaan wordt om daadwerkelijk hun kansen te vergroten om een plaats te vinden in het economische en sociale leven. Dat betekent echt iets gaan doen aan de schooluitval en de werkgelegenheid, want zonder oplossingen daarvoor blijft voor hen de deur gesloten naar sociale integratie en zelfontplooiing, via huisvesting, consumptie en het stichten van een gezin.''


bron: NRC

Samariaan

#6
Een meer praktische en realistische benadering wordt gegeven door Mona Siddiqui, ook een moslim denker, die pertinent weigert de hedendaagse realiteit van moslims in het westen gegijzeld te laten worden door door de media gecreerde moslim-indentiteiten en door politici gedefinieerde discussie arenas. Zie onder andere Islam - Political Authority and Pluralism (pdf document)