De Garamantes: de beschaving die 1000 jaar lang fossiel water uit de Sahara hee

[Amshoom Style ⴰⵎⵛⵓⵎ ⵚⵟⴰⵢⵍ]

Ongeveer 1100 kilometer ten zuiden van de Middellandse Zeekust strekt zich daar een dorre, dorre Afrikaanse woestijn uit, met temperaturen die in de zomer kunnen oplopen tot 55ºC en een gemiddelde jaarlijkse regenval van minder dan een centimeter, en soms zelfs niet.' Ik zie al jaren geen regen. Je zou je nooit kunnen voorstellen dat er ooit een verloren 3000 jaar oude Afrikaanse beschaving heeft bestaan ��in dit deel van de woestijn in het zuiden van Libië, een beschaving die zal helpen de geschiedenis van het oude Afrika opnieuw vorm te geven. Deze mysterieuze beschaving van het oude Saharaanse volk staat bekend als de Garamantes.

Als je de Garamantes zou proberen te visualiseren, zou je waarschijnlijk een mentaal beeld schetsen van nomadische kampementen, verspreide dorpen en woestijnbarbaren. De waarheid zou je echter kunnen verbazen als je weet dat de Garamantes ongeveer drie indrukwekkende steden bouwden, een geschreven taal, piramidegraven, legers van strijdwagens en cavalerie hadden en een rijk van 70.000 vierkante kilometer regeerden midden in de grootste woestijn ter wereld. Wat zelfs nog verrassender is, is dat ze er te midden van het tekort aan regen in deze woestijn in slaagden om met succes hun land te cultiveren en ingewikkelde water- en irrigatiesystemen te creëren waarvan je zou denken dat ze te geavanceerd waren en hun tijd ver vooruit waren, gezien de beperkte mogelijkheden.

uitrusting waarover zij beschikten.

Het leven van de Garamantes

Rond 1000 voor Christus waren de Garamantes het stamvolk dat in de Sahara-woestijn leefde op een plaats genaamd Fezzan in Libië. De eerste keer dat ze op schrift verschenen was in de 5e eeuw v. de woestijn. De Romeinse historicus en senator Tacitus zei dat ze de Romeinse kustnederzettingen overvielen. Uit gegevens blijkt ook dat de Romeinen de woestijn doorkruisten om de Garamantes in hun thuisland aan te vallen. Hoe dan ook bewijst deze militaire beweging dat ze een goed ontwikkeld leger hadden.

https://i1.wp.com/www.world-archaeology.com/wp-content/uploads/2005/01/Horseman.jpg?resize=1024%2C642&ssl=1
Een rotstekening van de Garamantian cavalerie, Zinkekra, Wadi Ajal

In de jaren zestig ontdekten archeologen delen van de hoofdstad Garamantes, gelegen in het huidige Germa (ongeveer 150 km ten westen van Sabha), en noemden het Garama. De gevonden ruïnes omvatten forten, talrijke graven en begraafplaatsen. Archeologische opgravingen onthulden dat de Garamantes acht grote steden en ongeveer twintig andere nederzettingen hadden. De hoofdstad Garama had ongeveer 4.000 inwoners en er woonden ongeveer 6.000 in de omliggende dorpen. Huizen waren óf van steen gebouwd voor de elites van de samenleving, óf van lemen baksteen voor het gewone volk. De lemen gebouwen die als huizen of werkplaatsen dienden, hadden twee of drie kamers, een haard en een waterput. Andere grote gebouwen waren monumentaal, waaronder een tempel met een zuilenportaal en een brede trap bij de ingang. Een andere had een smalle ingang, omzoomd door twee pilasters, met een binnenplaats met zuilengalerij. Er heeft waarschijnlijk een badhuis in Romeinse stijl bestaan, wat blijkt uit de vondst van fragmenten van hydraulisch cement, marmer, hypocausttegels en fineer. Het plan en de structuur van de gebouwen, de uitvoerig gegoten en geschilderde lemen huizen en de stenen gebouwen laten zien dat de Garamantes werden geregeerd door een bloeiende elite.

De meeste Garamantes waren boeren en kooplieden. Hun dieet bestond voornamelijk uit vijgen, druiven, tarwe en gerst. Als kooplieden handelden ze in tarwe en zout in ruil voor olijfolie en olielampen. Hun controle over de karavaanhandel was een belangrijke bron van inkomsten. De Garamantische karavanen en kamelentreinen brachten de producten van Sahara-Afrika over naar de Romeinse steden aan de Middellandse Zee. Producten waren onder meer goud, halfedelstenen, ivoor, zout en wilde dieren die de Romeinen voor de arena gebruikten. Op de archeologische vindplaatsen werden bewijzen gevonden van metaalbewerking en textielproductie, waaruit blijkt dat de Garamantes bekwame ambachtslieden en fabrikanten waren. Vroeger verwerkten ze ijzer, brons en waarschijnlijk goud en zilver. Ze werkten ook met halfedelstenen zoals carneool, een doorschijnende rode steen, en amazoniet, een ondoorzichtig turkoois. Er zijn ook aanwijzingen dat ze mogelijk amazoniet in het Tibestigebergte hebben gewonnen.

De vele gevonden rotsen en ruïnes bewijzen dat de Garamantes hun eigen gesproken en geschreven taal hadden. Het oude Garamante-schrift is afgeleid van het pure Libische Abjad-schrift, dat veel gemeen heeft met het Egyptische hiëratische schrift.


Een rots met oud Garamante-schrift

Het irrigatiesysteem ontwikkeld door de Garamantes

Lang geleden was de Sahara ooit natter dan nu. Dit wordt aangegeven door de witte korsten van calciumcarbonaat en andere minerale afzettingen die overal in de woestijn werden gevonden en die oude uitgedroogde meerbedden vertegenwoordigen. De beschaving van Garamantes ontwikkelde zich echter 5000 jaar nadat de grote periode van uitdroging van de woestijn plaatsvond, maar toch slaagden ze erin een succesvol landbouwsysteem op te zetten.

Hoewel het meeste water van het oude meer opdroogde, was een deel ervan ondergronds opgesloten in rotsformaties die bekend staan ��als 'aquifers'. Dit afgesloten water staat bekend als 'fossiel water'. Bij de voet van het rotsplateau ten zuiden van Wadi Ajal stroomde water door een laag die zich op een hoger niveau bevond dan de depressie van de Wadi.

De Garamantiaan kende dat geheim al vroeg. Daarom combineerden ze hun kennis van de ondergrondse locatie en het pad van het water met inspiratie uit de Egyptische en Perzische irrigatiemethoden en creëerden ze hun eigen irrigatiesysteem.

Ze groeven lange ondergrondse kanalen, bekend als de 'foggaras', om het opgesloten water uit de aquifer aan de voet van de helling af te tappen en in de vallei te laten stromen. Het water stroomde dan continu de oase in, cultiveerde de woestijn en stelde de Garamantes in staat lokaal vijgen, druiven, dadels, olijven, tarwe, gerst, sorghum en gierst te verbouwen.
De kanalen waren gewoonlijk smal, minder dan 60 cm breed en 1,5 meter hoog, maar vele waren enkele kilometers lang. De kanalen werden gecreëerd en onderhouden door het gebruik van een reeks gelijkmatig verdeelde verticale schachten met een totaal van 100.000 schachten, één elke 9 meter, en ze waren gemiddeld 9 meter diep, waarvan sommige een diepte van 40 meter bereikten. In totaal werden ongeveer 600 foggaras ondergronds gegraven, die zich over honderden kilometers uitstrekten.

De foggara's werden gegraven door zand, grind en klei en soms zelfs door enorme rotsen te snijden. De constructie en het onderhoud van dit uitgebreide systeem vonden plaats aan de oppervlakte, onder de zinderende hitte van de Sahara, of in de diepe, donkere en gevaarlijke ondergrondse tunnels. Het was een uitdagende taak, en dat een dergelijk systeem duizenden jaren geleden werd ontworpen en geïmplementeerd zonder de moderne hulpmiddelen om de taak gemakkelijker te maken, was absoluut een enorme vooruitgang en een indicatie dat de Garamantes niet alleen maar een oude Afrikaanse beschaving, maar een innovatieve oude Afrikaanse beschaving.

Bibliografie

Geschiedenis van Herodotus. Boek 4. Melpomene
Nikita, Efthymia (2011). "Activiteitspatronen in de Sahara: een interpretatie gebaseerd op geometrische eigenschappen in dwarsdoorsnede". Amerikaans tijdschrift voor fysische antropologie. doi:10.1002/ajpa.21597.
Marta Mirazon Lahr et al. (2010) "Menselijke skeletresten, Fazzan, Libië", The Society for Libische Studies.
David Mattingly (red.). 2003. Archeologie van Fazzan. Deel 1, Synthese. Londen