De Farreny affaire (eerste Rifoorlog - 1893)

[Azidane]

Op 1 December 1893 werd een gevangene genaamd Jose Farreny doodgeschoten in opdracht van Maarschalk Martinez Campos, dit gebeurde nadat een militaire rechtbank Farreny had veroordeeld tot de doodstraf. 

Vlak voor de benoeming van Maarschalk Campos tot bevelhebber van Melilla arriveerde een gepensioneerde Generaal uit Barcelona, zijn naam was Ariza. Deze Ariza had al naam gemaakt in de oorlog in Cuba, waar hij wegens zijn inzet van Kapitein tot Generaal was gepromoveerd. Toen hij zich melde in Melilla deed hij een voorstel aan een ander Generaal in Melilla, ene Maoias. Het voorstel van Ariza was om hem een guerrilla te laten organiseren, om de Iriffien te bevechten in hun eigen `wilde` manier, want in zijn ogen waren de reguliere troepen niet geschikt om de Iriffien te bevechten. Alleen wilde hij niet de plaatselijke bevolking van Melilla organiseren in milities, hij had liever meedogenloze criminelen, die hij overal uit Spaanse gevangenissen rekruteerde. Deze criminele zaten lange straffen uit als levenslang, het idee was de criminelen die uitzonderlijk vochten aan het einde van de oorlog strafvermindering konden krijgen, of zelfs vrijgelaten konden worden.  Deze criminelen kenden geen angst, en door het idee dat ze hun vrijheid konden herwinnen maakte ze nog moediger. Voor ze in zijn guerrilla mochten meedoen martelde hij ze eerst, om te testen of ze wel genoeg hard genoeg waren. Gewapend met Mauser geweren en Spaanse kromme messen (de zogenaamde `Navaja`) stoomde hij ze snel klaar voor de oorlog.

Tot die tijd hadden de Iriffien snachts vrij spel, ze konden met speels gemak de muren van Melilla bereiken en aanvallen uitvoeren op Spanjaarden, of communicatielijnen (telegraaf) tussen de forten onklaar maken. Hier kwam met de criminele guerrilla een einde aan, de Spanjaarden in Melilla konden eindelijk snachts rustig slapen nu ze wisten dat de criminelen die zij `de zwarte wacht` noemden over hen waakten. In eerste instantie hadden ze veel succes. Echter na een paar maanden nadat de criminelen aan het werk werden gezet, gebeurde er een incident, waardoor deze vreemde groep werd opgeheven. Op een nacht was een aantal criminelen op patrouille toen ze een Ariffi door de Spaanse linies zagen lopen, deze Ariffi had een vrijgeleide (papieren document) en kon daar gewoon vrijuit lopen. Een van de criminelen (Farreny) had maling aan zijn vrijgeleide, hij greep de Riffijn en sneed hem zijn oren af met zijn Navaja. De Ariffi kwam daarna bloedend aan in Melilla, het bleek ene Hamaddi te zijn, de belangrijkste spion van de Spanjaarden, hij bracht het Spaanse commando voortdurend op de hoogte van wat het Riffijnse verzet plande. Hamaddi de spion, deed zijn beklag en vertelde tegen zijn commandanten dat hij onmogelijk terug kon keren naar zijn vrouw en andere Iriffien.

Toen Maarschalk Campos de volgende morgen hoorde van het incident liet hij onmiddellijk de zaak uitzoeken. Hij liet alle criminelen die die nacht op patrouille waren verschijnen, en vroeg Hamaddi de dader te identificeren. In eerste instantie wees hij een crimineel genaamd Sevilla aan als dader, maar Jose Farreny stapte naar voren en zei dat hij het had gedaan. Na verhoor bleek er het volgende te zijn gebeurd.... Tijdens een van de patroulles besloot Farreny een paar weken eerder de benen te nemen en zich als vrij man aan te sluiten bij de Riffijnen, echter hij klopte bij  het verkeerde huis uit, dat van Hamaddi. Uiteraard was Hamaddi een trouwe spion, en liet hij hem weer oppikken door de Spanjaarden. Hierna zwoer Farreny dat hij Hamaddi zijn oren zou afsnijden, mocht hij hem ooit weer tegen komen, en hij hield zijn woord. Na zijn verhaal te hebben aangehoord, en nog ontstemd vanwege het verlies van hun meesterspion besloot de krijgsraad hem volgens artikel 138 (verraad) van de militaire wetboek tot de dood te veroordelen. Farreny werd doodgeschoten en Maarschalk Campos besloot de guerrilla te ontbinden en de criminelen weer in de gevangenis te stoppen.

complete verhaal: http://www.melillense.net/paginas/historia/saro/paginas/farreny01.html


Voor mij is deze Farreny een held, ondanks dat hij deel uitmaakte van de zwarte wacht, de uitschakeling van de spion Hamaddi maakt zijn misdaden tegen het Riffijnse verzet meer dan goed.