Leiderschap binnen de Marokkaanse gemeenschap in NL

[Sa3ieD]

Anastasia Aguiar
Caroline de Bruin
Clara Chow


I Speak for Myself: The Question of Spokespeople for the Dutch-Moroccan Community


“If a Dutch person steals something, people don’t attack Dutch culture.  So when a Moroccan person steals something, why do people immediately bring up Moroccan culture?”
â€" Jihad Alariachi, TV Personality, “The Halal Girls”


A lot has been said about Dutch-Moroccans in The Netherlands in recent years â€" especially in the aftermath of the assassination of iconoclastic filmmaker Theo van Gogh by Dutch-born Mohammed Bouyeri in 2004.  In contemporary Dutch society, Dutch-Moroccans are painted as terrorists or conservative recluses.  They are accused of living off social welfare while flagrantly disregarding the norms of Dutch society and harboring loyalties to distant shores.  Discussion of Dutch-Moroccan youth provokes a litany of complaints: they are criminals.  They are drop-outs.  They are out of control and up to no good. 

But all of this talk is rather one-sided.  In this climate of critique, suspicion and discontent, Dutch society has heard remarkably little by way of a Dutch-Moroccan response.  What about the more than 320,000 Dutch-Moroccans currently residing in the Netherlands?  Where are their voices in this debate?

The Dutch-Moroccan community is certainly not silent for want of prominent, articulate and influential members.  Although Dutch-Moroccans in the public eye are few and far between, they actively shape the country’s emerging consciousness of itself as a multicultural society.  Dutch-Moroccans can count among them rap-pop icon Ali B and controversial rapper Salah Edin.  They can turn on their televisions and tune in to TV personalities De Meiden van Halal (The Halal Girls).  In the realm of public affairs, they can cite politicians like Samira Bouchibti, Spokesperson for Youth and Family Affairs, Ahmed Aboutaleb, State Secretary of Social Affairs and Employment, or Ahmed Marcouch, City-Region Councilor for Slotervaart.  Dutch-Moroccans could claim any or all of these public figures as community spokespeople â€" but they don’t.  Similarly, these public figures could claim to be leaders or role models for their fellow Dutch-Moroccans â€" but they don’t.   
Understanding their exact place in this process is more complicated than one might think.  How are these figures perceived both within the Dutch-Moroccan community and in the Dutch mainstream?  At a time when there is increasing demand â€" from the media, from the general public, and even from some city councils â€" for Dutch-Moroccan spokespeople, is this a role that these public figures hope to assume?  All answers to these questions begin with recognition of the sense of difference within the Dutch-Moroccan community itself.  Some contend that this community, so often the subject of public debate, does not exist.  Others object even to the notion of a spokesperson for such a diverse group.

The politician and the TV personality: Dutch-Moroccan voices

“There’s one thing Samira Bouchibti said that I’ll always remember,” explained Miryam Kodad, a Dutch-Moroccan university student, over the sound of trains coming and going from Amsterdam’s Central Station.  “‘So what about all those Dutch-Moroccan youth?’ a TV interviewer asked her once.  Bouchibti’s answer?  ‘I’m here to talk about the railways.’ ”

Bouchibti, a successful politician in Partij van de Arbeid (Dutch Labor Party), refuses to be seen through the narrowness of her ethnicity, as if being Dutch-Moroccan is her area of expertise.  And that’s what Miryam likes about her.  Even though Bouchibti is proud of her Moroccan background, she does not believe it should limit or define her as a politician.  Representing the Dutch-Moroccan community was not her motivation for going into politics, a point she likes to stress.  “It was about my own character, my vision, my way of thinking,” she stated emphatically. “Even If I was Russian I would’ve gone into politics.”

But the issue is not quite this clear-cut.  When asked if she sees herself as a leader of the Dutch-Moroccan community or a leader who ‘happens’ to be Dutch-Moroccan, she replied, “the last.”  A pause.  “But also the first.  Being Moroccan, it’s like my gender.  You can’t take my Moroccaness out of me.”  As a political leader she does not have to choose between working for Dutch-Moroccans and working on behalf of all.  “I don’t work harder for Dutch-Moroccans, I work hard for everyone.  I don’t care if the face of poverty is black or white,” she says, the conviction in her voice clear, even across the phone lines from The Hague. 

Bouchibti sees herself as a success of the multicultural society.  Simply by being herself, she shows it is possible to be Dutch and Moroccan, an important idea for a country not yet used to the notion of hyphenated identities.  She would especially like to influence Dutch-Moroccan youth struggling to reconcile these two identities. This goal is all the more important given diversity and radicalization expert Khalid Boutachekourt’s argument that one of the triggers of religious radicalization can be the inability to balance these two identities.  In light of this notion, Bouchibti’s status as a role model for some Dutch-Moroccan youth should not be underestimated.

“I am a role model whether I want to be or not,” quips Bouchibti.  “For the Dutch I’m a success story because I’m a Moroccan, I’m integrated, and I’m in politics.”  Such esteem is no small accomplishment given the results of a 2005 study revealing that 50% of Amsterdammers have a negative image of Moroccans.  What’s more, 30% of Moroccan Amsterdammers have a negative image of themselves.  In what Dr. Dienke Hondius, professor of history at Erasmus University in Rotterdam terms a “media democracy,” highly visible public figures like Bouchibti can do much to change the negative image of Dutch-Moroccans in society.  They can fight prejudice, build bridges, spread knowledge, and lead by their own example.

If this is the case, the outlook is rosy for integration in the Netherlands: Dutch-Moroccan public figures are coming into the spotlight in politics and media, brimming with energy and willingness to articulate a new sense of Dutch-Moroccan identity.  They have stepped up to the plate to speak for themselves and in doing so become unwitting role models and focal points of discussion. This is not the whole story, however.  While public figures from visible minorities receive attention for their talent and ideas as well as for their contributions to intercultural understanding and harmony, the public scrutiny they attract may also reflect lasting feelings of difference, misunderstanding, and mistrust.   

Jihad Alariachi is well aware of these problems of difference and misunderstanding.  The Halal Girls, a TV show she hosts with her two sisters, attempts to dispel myths and misperceptions about the Muslim community in The Netherlands.  Certainly there is a difference between Muslim and Moroccan, but over the last few years, Muslim and Moroccan have been used interchangeably.  Alariachi wants to keep the two from being mixed up and to refute stereotypes about both.  Vivacious and opinionated, with a smile that is equal parts mischief and earnestness, she is well-equipped to negotiate the tricky job of outreach and education.     

“The purpose is to show that we’re normal people,” says Alariachi, sipping â€" you guessed it â€" Moroccan mint tea.  People assume Muslim women are oppressed by Muslim men, are submissive, housebound and unhappy.  The girls want to show that “we can laugh, wear make-up, have opinions.”  Alariachi grins, her face framed by the headscarf that has garnered her and her two sisters, Esmaa and Hajar â€" the other Meiden in the Meiden van Halal â€" so much attention on national TV.  The show attracts a far-ranging audience.  After all, as Alariachi observes, “there are not many women with headscarves on TV.  Sometimes you’re the first Muslim they meet.”  If Alariachi and her sisters are role models, it is because of the way they have brilliantly and publicly managed to redefine what it means to be successful and successfully integrated in Dutch society.  While Bouchibti emphasizes the universality of the values she espouses, The Halal girls purposefully claim and stress their hyphenated identity as they build bridges and dispel stereotypes based in ignorance.

No matter how many bridges they build, however, the sisters do not want to be spokespeople for the Dutch-Moroccan or the Muslim community.  In this respect, they are very much like Bouchibti; they only want to speak for themselves.  But “even if you say you aren’t a spokesperson, people perceive you as one both from inside and outside the Muslim community.”  Because there are so few women who look like the Halal girls on television, people don’t see them as individuals, but as representatives.  Alariachi explains, “More public voices would help.  Now non-Muslims think all girls with headscarves think as I do and Muslims criticize me for not portraying the community properly.”

The community that wasn’t: does the Dutch-Moroccan exist?

According to Boutachekourt, who consults on issues of diversity at one of the oldest firms in The Netherlands, the Halal girls are not the only ones to face this kind of communal scrutiny.  The lack of Dutch-Moroccan voices in the public sphere often leads Dutch-Moroccans to expect those who do receive media attention to present the community in the best possible light.  Consequently, people who point out problems, like politicians Aboutaleb and Marcouch, may be accused of being traitors.  They must constantly assert that they speak for no one but themselves.   

“There is no way for me to be a spokesperson because Moroccans are not a unified community.  It is simply not possible to generalize,” Bouchibti says.  Furthermore, neither Bouchibti nor Alariachi want to be community leaders, in the sense of organizers and advocates for Dutch-Moroccans.  “When I think leader I think big powerful people.  We don’t need a leader to tell us what to do.  We need role models.  We need to see a mirror of ourselves in society, in politics and television.  We need to recognize ourselves in society,” Alariachi explains.  Many Dutch-Moroccans agree.  They see people like Bouchibti and Alariachi as examples of individual, not group, successes.  For reasons ranging from the family-based structure of Moroccan society to their own sense of integration, they do not see a need for Dutch-Moroccan leadership.  One of them, 22-year-old student Mustapha Esadik puts it bluntly: “It is no community and therefore it does not need a leader.”

The approximately 320, 000 residents of Moroccan descent living in The Netherlands, generally referred to as the Dutch-Moroccan community, tend to share in this conviction â€" they are not a community.  “The Moroccan Does Not Exist,” according to Mohammed Benzakour’s 2005 article, which divided Dutch-Moroccans into five different groups.  These groups include the multiculturalists who see themselves as bridge builders; the self-haters who want to deny Moroccan identity entirely; the fundamentalists whose ultimate loyalty is towards a global Muslim Umma; the secular Muslims who see themselves as emancipated and look down on practicing Muslims; and the Berber nationalists who don’t even identify as Moroccan. 

But it’s not just these five groupings that stand in the way of a unified Dutch-Moroccan community.  The majority of Moroccans in The Netherlands have roots in the Rif, the northern part of Morocco, where family is the central mode of organization.  The notion of having loyalties beyond the clan is therefore not innate.  Unlike the Turks, who readily organized themselves as an ethnic minority when they arrived in The Netherlands, the Moroccans have held to a more tribal sense of identity.   

Another reason Dutch-Moroccans do not subscribe to a sense of community solidarity is their focus on integrating in mainstream society.  While the first generation of Dutch Moroccans arrived on Dutch soil in the 1960’s as guest workers, providers of inexpensive migrant labor, members of the second generation, born and raised in this country, refuse to see themselves as guests.  They are citizens of the Netherlands and fluent in Dutch, and “when we speak out, we do so not as Moroccans but as Dutch-Moroccans,” notes business leader Mohammed Baba. 

He is one of this new generation â€" educated, integrated, and successful.  Baba founded MEX-IT, a consultancy on intercultural management.  He has a lot to say about Dutch-Moroccans.  They’re a diverse bunch, he acknowledges â€" in terms of language, geography, and mindset.  And there are definitely issues that need to be addressed.  Yet he is confident that Moroccans are focused on being part of society â€" and they have been remarkably good at it, on the whole.  “Normally it takes three to four generations for integration to occur: the Moroccan community has been integrated in two generations.”

This may come as a surprise to ears awash in news of “the Moroccan problem.”  But no news is not always good news, as Rochdi Darrazi explained over a cup of coffee at Rembrandtplein.  Darrazi is another face of this upcoming, savvy generation.  “My grandpa was a farmer, my dad was an immigrant worker, and I’m working for one of the most elite firms in the world,” he remarks proudly.  It is Darrazi’s hypothesis that the best integrated people in The Netherlands are the Moroccans.   â€œThe fact that you hear about bad interactions in the news is a function of the fact that there are so many interactions in the first place.”  For Darrazi, breaking down barriers inevitably leads to some friction.  It is no longer possible to speak of the old Dutch notion of the ‘pillarized society,’ in which different ethnic or religious groups form pillars that together hold up Dutch society, standing together but never touching each other.  Moroccans are at the fore as the Dutch vision of a multicultural society shifts from the live-and-let-live model of pillarization to a more active policy of integration.  “When Turks are together, nine times out of ten they talk in Turkish.  When Moroccans are together they talk in Dutch.”  With their focus on integration, Dutch-Moroccans generally refuse the cultural enclave and thus group unity.

   Now, however, an emerging group of young Dutch-Moroccans think that uniting the community is crucial to further integration.  They believe a sense of group solidarity is essential, and they contend that the Dutch-Moroccan community needs leaders to take it to this next phase of integration in The Netherlands â€" new leaders, for a new generation.  For them, one major disadvantage Dutch-Moroccans face now is the absence of true leadership. 

Walking the Tightrope: towards Community Leadership

The leadership that does exist is lacking in sustainability, independence and legitimacy, they say.  Currently, spokespeople tend to emerge only in the aftermath of a crisis â€" the most prominent example being Marcouch’s rise to the fore as Spokesperson for Moroccan Mosques of Amsterdam and Surrounding Areas in 2004 after the murder of Theo van Gogh.  The challenge, according to Darrazi, is transitioning from reactive to proactive long-term leadership.

   In order for leadership to build momentum it needs to be seen as legitimate by those it claims to represent.  A member of Platform Marokkaanse Jongeren Utrecht, a Moroccan youth group in Utrecht, dismisses leadership today as failing on this account.  “The persons who are seen as ‘Moroccan leaders’ by outsiders (read: Dutch people) are ten out of ten times self-proclaimed and do not have any legitimacy whatsoever within the Moroccan community,” he states.  Khalid Kasem, a law student and friend of Darrazi, explains that this lack of legitimacy is tied to a lack of independence.  “The people selected to speak and act for the Dutch-Moroccan community are all selected and funded by the government right now.”  As a result, they are wary of being overly critical of the status quo.  They are less outspoken than people like Said and Kasem would like.   

It may indeed be important for a unifying leadership â€" sustainable, independent, and legitimateâ€" to emerge and catalyze the formation of a Dutch-Moroccan community.  A Dutch-Moroccan community united behind Dutch-Moroccan leadership would finally be able to present a strong response to the negative discourse currently pervading Dutch society.  Credible official representatives could stand up for Dutch-Moroccan interests in the policy arena, manage the Dutch-Moroccan image through statements to the media and the Dutch public, deal internally with problems of violence and poverty facing the community and inspire young people to attain high positions in government, media and business.  By acting as spokespeople, public relations managers, community leaders, and role models, the new Dutch-Moroccan leadership could bring about change both for and in the Dutch-Moroccan community. 

Still, in some ways, the formation of a more unified Dutch-Moroccan identity might seem like a step backwards in the sometimes uneasy march towards integration.  Isn’t it a good thing that Dutch-Moroccans currently refuse to be categorized?  Doesn’t integration take place at the level of the individual?  Won’t an acknowledged ‘Dutch-Moroccan community be an easier target for those who like to essentialize the Dutch-Moroccan identity?’  Such questions go right to the heart of multiculturalism, and show how high the stakes are for Dutch-Moroccans, and indeed all Dutch.   
 
Ours is an age of increased mobility, where an interconnected economy and uneven birthrates trace patterns of international migration that will transform the populations of the Netherlands and its neighbors for years to come.  In order for the Netherlands and its traditions of tolerance and harmony to survive, Dutch society must find a new way to think about itself, a new way of thinking outside the box â€" or the pillar â€" about minorities and majorities.  Group identity should not be allowed to determine individual identity.  When this happens outside of a community, discrimination and stereotyping can result.  When this happens within a community, it can splinter off into isolation and extremism, and the society of which it was a part may find itself in danger of complete fragmentation.   

This is why a group march, whether it consists of African-Americans in the 1960s or Dutch-Moroccans in the 2000s, must ultimately be for individual rights, and the right for members of a group to be seen as individuals.  Individuals who think and act for themselves are essential to any well functioning democracy.  This is why the individual should be allowed to transcend the narrowness of ethnicity, religion, or cultural background â€" which is not to say that  ethnicity or religion or cultural background should be forgotten, but rather that the individual should navigate them himself, not have his life’s path dictated by them.  And this is why, even as the general demand for Dutch-Moroccan spokespeople remains, it is important to remember that whichever leading voices do emerge will never be able to encompass the voices of all Dutch-Moroccans.  Nor should we expect them too.  No matter what leadership arises, it will still be important for Dutch-Moroccans to be seen as individuals, and to see themselves as such.   

The best, most visionary Dutch-Moroccan leadership would show that group solidarity and individual self-definition do not have to be irreconcilable.  In seeking to unite the community, these ground-breaking Dutch-Moroccan leaders could pave the way for a future in which all Dutch-Moroccan voices are heard as individual voices.  “For me, I can only ever speak for myself,” Alariachi said, summing up her thoughts on her identity as a Dutch-Moroccan.  And in this one phrase, she could speak for all.   

http://humanityinaction.org/docs/Reports/2007_Dutch_Fellow_Reports/Aguiar_deBruin_Chow_2007.doc

[Botermes]

waarom moet er altijd gezegd worden dat de meeste marokkanen in Nederland van de Rif komen ? Alsof dat dan wat moet uitmaken. Alsof marokkanen uit franrijk waar de meeste marokkanen NIET uit de Rif komen beter presteren ? Die zijn nog gekker dan ons

[TheCFO]

Maf stuk, want  ik heb niet helemaal scherp op me netvlies waartoe dit geschreven is. (En dat woord leadership triggert ook allerlei verkeerde emosies bij me.) Wel erg interessant. Als neurotische egocentrist, was ik het meest gecharmeerd van:

This is why a group march, whether it consists of African-Americans in the 1960s or Dutch-Moroccans in the 2000s, must ultimately be for individual rights, and the right for members of a group to be seen as individuals.  Individuals who think and act for themselves are essential to any well functioning democracy.  This is why the individual should be allowed to transcend the narrowness of ethnicity, religion, or cultural background â€" which is not to say that  ethnicity or religion or cultural background should be forgotten, but rather that the individual should navigate them himself, not have his life’s path dictated by them.  And this is why, even as the general demand for Dutch-Moroccan spokespeople remains, it is important to remember that whichever leading voices do emerge will never be able to encompass the voices of all Dutch-Moroccans.  Nor should we expect them too.  No matter what leadership arises, it will still be important for Dutch-Moroccans to be seen as individuals, and to see themselves as such.   

[Sa3ieD]

Bouchibti, a successful politician in Partij van de Arbeid (Dutch Labor Party), refuses to be seen through the narrowness of her ethnicity, as if being Dutch-Moroccan is her area of expertise.  And that’s what Miryam likes about her.  Even though Bouchibti is proud of her Moroccan background, she does not believe it should limit or define her as a politician.  Representing the Dutch-Moroccan community was not her motivation for going into politics, a point she likes to stress.  “It was about my own character, my vision, my way of thinking,” she stated emphatically. “Even If I was Russian I would’ve gone into politics.”

Bouchibti sees herself as a success of the multicultural society.  Simply by being herself, she shows it is possible to be Dutch and Moroccan, an important idea for a country not yet used to the notion of hyphenated identities.  She would especially like to influence Dutch-Moroccan youth struggling to reconcile these two identities. This goal is all the more important given diversity and radicalization expert Khalid Boutachekourt’s argument that one of the triggers of religious radicalization can be the inability to balance these two identities.  In light of this notion, Bouchibti’s status as a role model for some Dutch-Moroccan youth should not be underestimated.

“I am a role model whether I want to be or not,” quips Bouchibti.  “For the Dutch I’m a success story because I’m a Moroccan, I’m integrated, and I’m in politics.”

Ik wil allereerst kotsen. Denkt Abbos nou WERKELIJK dat zij bereikt heeft wat ze heeft bereikt omdat ze zichzelf is? Ze heeft bereikt wat ze heeft bereikt omdat ze Marokkaans is, niet meer en niet minder. Ik walg dan ook van het feit dat zij denkt dat zij een rolmodel is, ik ken persoonlijk niemand die opkijkt tegen mensen als Abbos. Het type wat koste wat het kost doet om carriere te maken.

Wel grappig dat ze denkt dat ze in de politiek kon komen als ze Russisch was. Je komt tot bepaalde doelen etc door de deuren die voor je open gaan, als deuren niet opengaan kom je ook niet tot bepaalde doelen. De reden waarom deuren open zijn gegaan voor haar is puur en alleen omdat ze Marokkaans is.

Wel vaag dat ze het heeft over "reconciling two identities". Als er nou iemand is waarvan men denkt dat ze absoluut geen middenweg heeft gevonden tussen Nederlands en Marokkaans is het wel Abbos. Zij heeft duidelijk gekozen voor een Nederlandse "identiteit". Van een middenweg is dan ook geen sprake, iemand krijgt alleen podium als hij of zij duidelijk breekt met de Marokkaanse of Islamitische identiteit. Omdat een dergelijke keuze niet of nauwelijks gemaakt wordt door jongeren, die kiezen veelal voor hun islamitische of Marokkaanse identiteit of rol zullen publieke figuren ook nooit als rolmodellen fungeren. Best wel sneu dat de meest legitieme "leader" of rolmodel voor Marokkanen een Libanees moest zijn, namelijk Abou Yahyah. Natuurlijk duurde dit niet lang omdat hij niet helemaal loyaal bleek te zijn aan zijn doelgroep maar eerder aan zijn eigen ik.

“The purpose is to show that we’re normal people,” says Alariachi, sipping â€" you guessed it â€" Moroccan mint tea.  People assume Muslim women are oppressed by Muslim men, are submissive, housebound and unhappy.  The girls want to show that “we can laugh, wear make-up, have opinions.” Alariachi grins, her face framed by the headscarf that has garnered her and her two sisters, Esmaa and Hajar â€" the other Meiden in the Meiden van Halal â€" so much attention on national TV.  The show attracts a far-ranging audience.  After all, as Alariachi observes, “there are not many women with headscarves on TV.  Sometimes you’re the first Muslim they meet.”  If Alariachi and her sisters are role models, it is because of the way they have brilliantly and publicly managed to redefine what it means to be successful and successfully integrated in Dutch society.

No matter how many bridges they build, however, the sisters do not want to be spokespeople for the Dutch-Moroccan or the Muslim community.  In this respect, they are very much like Bouchibti; they only want to speak for themselves. 

Pfff tja de meiden van halal. Die zijn op tv gekomen om dezelfde redenen als Abbos, namelijk omdat ze Marokkaans zijn en in dit geval omdat ze een hoofddoek dragen. Ze komen op tv omdat ze tot een bepaalde groep behoren, ik snap dan ook niet waarom zij durft te praten over het individu. Zij proberen net zo goed een stereotype beeld neer te zetten doordat zij ook in een bepaalde rol worden neergezet. Beroepsmarokkanen houden het groepsdenken in stand door zichzelf duidelijk in een dergelijke rol te laten zetten.

According to Boutachekourt, who consults on issues of diversity at one of the oldest firms in The Netherlands, the Halal girls are not the only ones to face this kind of communal scrutiny.  The lack of Dutch-Moroccan voices in the public sphere often leads Dutch-Moroccans to expect those who do receive media attention to present the community in the best possible light.  Consequently, people who point out problems, like politicians Aboutaleb and Marcouch, may be accused of being traitors.  They must constantly assert that they speak for no one but themselves.   

Het is logisch dat ze als vertegenwoordigers worden gezien, de enige reden waarom zij een podium krijgen is namelijk omdat ze Marokkaans zijn. Ze kunnen wel leuk gaan roepen dat ze alleen voor zichzelf spreken maar dan zijn ze blind voor de realiteit. Het punt is gewoon dat veel Marokkanen van mening zijn dat de Marokkanen die een podium krijgen, dat zijn er namelijk erg weinig, er verantwoordelijk gebruik van moeten maken. Er gebruik van maken voor eigen gewin is dan ook uit den boze. Deze mensen moeten in mijn ogen dan maar afstand doen van de vruchten die hun Marokkaans zijn met zich meebrengen. Je kunt namelijk ook gewoon weigeren gebruik te maken van een podium als je weet dat de enige reden is dat je dit podium krijgt omdat je Marokkaans bent.

“The Moroccan Does Not Exist,” according to Mohammed Benzakour’s 2005 article, which divided Dutch-Moroccans into five different groups.  These groups include the multiculturalists who see themselves as bridge builders; the self-haters who want to deny Moroccan identity entirely; the fundamentalists whose ultimate loyalty is towards a global Muslim Umma; the secular Muslims who see themselves as emancipated and look down on practicing Muslims; and the Berber nationalists who don’t even identify as Moroccan.

But it’s not just these five groupings that stand in the way of a unified Dutch-Moroccan community.  The majority of Moroccans in The Netherlands have roots in the Rif, the northern part of Morocco, where family is the central mode of organization.  The notion of having loyalties beyond the clan is therefore not innate.  Unlike the Turks, who readily organized themselves as an ethnic minority when they arrived in The Netherlands, the Moroccans have held to a more tribal sense of identity.   

Dit is een zware fout van de schrijfsters. Het stuk van Benzakour was namelijk een satirisch stuk. Ik zal ook maar voor een wetenschappelijk artikel een column van Freek de Jonge of zo nemen als "literatuur". Over cultuur argumentaties hebben we al genoeg discussies gehad. Ik zal er dan ook niet op ingaan.

Another reason Dutch-Moroccans do not subscribe to a sense of community solidarity is their focus on integrating in mainstream society.  While the first generation of Dutch Moroccans arrived on Dutch soil in the 1960’s as guest workers, providers of inexpensive migrant labor, members of the second generation, born and raised in this country, refuse to see themselves as guests.  They are citizens of the Netherlands and fluent in Dutch, and “when we speak out, we do so not as Moroccans but as Dutch-Moroccans,” notes business leader Mohammed Baba. 

He is one of this new generation â€" educated, integrated, and successful.  Baba founded MEX-IT, a consultancy on intercultural management. 

Wel grappig dat het van iemand moet komen die juist zijn Marokkaanse identiteit uitmelkt voor persoonlijk gewin. Maar dat terzijde, ik zie juist steeds meer een tendens dat Marokkanen zich gewoon zien als Marokkanen en juist niet als "Nederlandse Marokkanen". Het is onderhand duidelijk geworden dat je als buitenlander in Nederland altijd als buitenlander gezien zal worden. Joden zijn na honderden jaren nog steeds joden en zij hebben nog wel meer overeenkomsten met de westerse of Nederlandse cultuur.

In order for leadership to build momentum it needs to be seen as legitimate by those it claims to represent.  A member of Platform Marokkaanse Jongeren Utrecht, a Moroccan youth group in Utrecht, dismisses leadership today as failing on this account.  “The persons who are seen as ‘Moroccan leaders’ by outsiders (read: Dutch people) are ten out of ten times self-proclaimed and do not have any legitimacy whatsoever within the Moroccan community,” he states.  Khalid Kasem, a law student and friend of Darrazi, explains that this lack of legitimacy is tied to a lack of independence.  “The people selected to speak and act for the Dutch-Moroccan community are all selected and funded by the government right now.”  As a result, they are wary of being overly critical of the status quo. They are less outspoken than people like Said and Kasem would like.   

Kasem slaat de spijker op zijn kop door te zeggen dat de opgedrongen leiders in sterke mate afhankelijk zijn van overheden of andere instituties. De laatste tijd denk ik weleens aan oplossingen voor de Marokkaanse gemeenschap om verder te komen, gelukkig komen de meesten wel verder op eigen kracht maar de mensen wie dit niet lukt moeten beter ondersteund worden. Een van die oplossingen is dan ook het breken met de afhankelijkheid. Er mag geen sprake zijn van een dubbele "loyaliteit" of een dubbele agenda. Een leider moet duidelijk loyaal zijn aan de eigen achterban. Iedere vorm van organisatie moet dan ook op basis van het grass roots concept geschieden. De kaders waarbinnen de organisatie opereert moeten dan ook door de groep zelf opgesteld zijn en niet opgedrongen van buitenaf, bijv. een overheid. Gewin van een individu moet gepaard gaan met gewin voor de hele groep. Vooral als dit gewin het resultaat is van het feit dat het individu in dat geval onderdeel is van een bepaalde groep. Als iedereen er op vooruit gaat zullen de "sterksten" er ook op vooruit gaan.

Credible official representatives could stand up for Dutch-Moroccan interests in the policy arena, manage the Dutch-Moroccan image through statements to the media and the Dutch public, deal internally with problems of violence and poverty facing the community and inspire young people to attain high positions in government, media and business.  By acting as spokespeople, public relations managers, community leaders, and role models, the new Dutch-Moroccan leadership could bring about change both for and in the Dutch-Moroccan community. 

Dit is wel een goed stukje van hun. Ik wil er alleen aan toevoegen dat je eerst bepaalde niveau's moet afwerken:
- Sociaal niveau
De gemeenschap moet een leider hebben waar iedereen achter staat.

- Kapitaal niveau
De organisatie moet sociaal kapitaal en financieel kapitaal bij elkaar brengen. De knappe koppen moeten de gemeenschap trekken. Uiteraard hebben anderen ook hun functie. Financieel kapitaal is trouwens niet bedoeld om personeel te betalen maar om panden te kunnen huren of bouwen. Het lijkt onmogelijk maar wat moskeen kan moet ook met gemeenschapscentra kunnen.

- Politiek niveau
Met name in de grote steden vormen de Marokkaanse kiesgerechtigden een grote groep. Wanneer bovenstaande niveau's bereikt zijn en loyaliteit aan de groep optimaal is is het mogelijk aan verkiezingen mee te doen waardoor de groep haar invloed via bestaande instituties uit kan oefenen. Op dit moment krijgen partijen als de PvdA de Marokkaanse stem en zij doen eerlijk gezegd geen flikker om de "zwakkeren" verder te helpen. Een uitkering is geen vooruit helpen maar status quo waardoor de afhankelijkheid alleen maar groter wordt.

[TheCFO]

Wel vaag dat ze het heeft over "reconciling two identities". Als er nou iemand is waarvan men denkt dat ze absoluut geen middenweg heeft gevonden tussen Nederlands en Marokkaans is het wel Abbos. Zij heeft duidelijk gekozen voor een Nederlandse "identiteit".

Kan je uberhaupt wel breken met je identiteit? Nog ff los van het feit dat -gezien je volgende quote- wij hollanders Abbos altijd als een marokkaan zullen blijven zien, kan zij waarschijnlijk helemaal geen afstand doen van haar Marokkaanse roots, haar eigen verleden.  Een beetje vergelijkbaar met mij -maar dan anders- ondanks mijn aangeleerde Rotterdamse accent, en mijn van Bommelschoenen,  pak en stropdas, blijf ik een boertje uit Drenthe. Natuurlijk kan zij wel omgaan met haar identiteit op een wijze die jou/mij niet welgevallig is, maar das naar mijn mening nog geen 'breken met je identiteit'.

Maar dat terzijde, ik zie juist steeds meer een tendens dat Marokkanen zich gewoon zien als Marokkanen en juist niet als "Nederlandse Marokkanen".

Hoe verhoudt dit zich tot jouw opmerkingen over 'deel-identiteiten' elders op het forum? Jij bent toch niet de hele tijd Marokkaan? Soms utrechter, student, etc etc

Ik vind -maar ben dus geen immigrant- identiteit nogal een wazig begrip, zeker als het aan groepen gekoppeld word en als gesuggereerd wordt dat het een vaststaand iets zou zijn. Daarom schreef ik ook al eerder dat ik het een maf stuk vind, omdat ik denk dat zij stiekem menen dat leadership en identeitsmanagement tot een 'betere integratie' leidt, iets waar ik zelf dus helemaal niets van geloof.
Ik geloof niet dat groepen zich integreren, maar dat individuen dat doen. Naar mijn mening liefst zonder leider.

(ff, maar dat wist je wel, ik heb helemaal niets met dat begrip integratie)

[Tiziet]

Helemaal mee eens Sa3ied.

Wat ik hier grappig aan vind; dat al die zogenaamde succesvolle gasten hier geciteerd, zich allemaal beroepen op hun individualiteit, terwijl ze, als er negatief nieuws over een Marokkaan bekend wordt, in de media verschijnen als mensen die steevast de hand in eigen boezem steken door Marokkanen opeens wél als gemeenschap aan te spreken. Dan zijn daders niet slechts persoonlijk verantwoordelijk, maar menen zij legitiem voor nog hardere maatregelen te mogen roepen. Dan zijn zij -zeg maar- de voorpost van de verlichte individuen, met toevallig een Marokkaanse achtergrond ('dat zou net zo goed een Russische kunnen zijn') die de gemeenschappelijke identiteit achter zich hebben gelaten. Waar halen ze dan in hemelsnaam het recht vandaan om Marokkanen die iets verkeerds doen met hun gemeenschappelijke identiteit aan te spreken?

Die hele integratiekoek is dan ook zelden ingegeven door het willen opkomen voor een subjectief ingegeven overtuiging. Wel is het benodigd voor die individuele identiteit, te construeren in de sociale communicatie met hun blanke evenknie, erkenning te krijgen. Miskenning geeft namelijk aan dat men niet gelijkwaardig aan de 'Hollandse' individu. En dat is ook alles wat zo'n identiteit kan zijn, dat verder niet afhankelijk is met het samenvallen ermee door geboorte of overgeleverde traditie; een erkende pose voor het zinvol kunnen handelen in een pluralistische maatschappij als Nederland, met een sterk blank georganiseerde machtscentrum. Op grassrouts-niveau is immers elke persoon een individu met een eigen levensverhaal, dat helemaal geen erkenning behoeft.
Dat deze publieke figuren daar zo op staan is dat eeuwige minderwaardigheidssyndroom van 'premoderne volken' (term van rechtse ideologen als Bernard Lewis en Huntington cs), altijd aan de blanke te moeten bewijzen geestelijk gelijkwaardig te zijn.

[TheCFO]

Heb gisteren dat hele stuk nogmaals gelezen en ik blijf het zowel maf als interessant vinden. Laat ik eerst nog maar eens herhalen dat ik dat hele integratiedebat nonsens vind, als is het maar omdat ik niet zou weten welke andere criteria je zou moeten aanleggen dan je 'aan de wet houden'. Normen, waarden, interesses of religie, van mij gaat iedereen zijn gang maar.

In dit stuk wordt echter gesproken over een leader, of tie wel of niet nuttig kan zijn, en aan wat voor voorwaarden hij/zij dan moet voldoen.
Ik vind dat een bijzondere gedachte. Veel 'voorbeelden' -van Van Basten tot Abbos, van Ali B tot Frans Bauer- ontstaan 'vanzelf'. Veel kids houden van Ali B, dus kleine meisjes zien hem als voorbeeld. Alle jongens houden van voetbal, dus is Seedorf da bomb.

Maar een leiderschapsrol in de integratiediscussie?

(Met enig leedvermaak (gedeelde smart is halve smart) zeg ik dat 'jullie' leider Jan Peter Balkenende is, net als die van mij. Of we daar blij mee moeten zijn is een andere disc, en mijn antwoord zal jullie niets verbazen.)

Als het over cultuur of sport gaat, over Aissati (# Singing Ai  Aissati is van ons, Singing Ai Aisati is van ons #) of Salah Edin, kan ik me de 'voorbeeldrol' goed indenken, en gaat dat ook automatisch. Maar het eventuele nut van een hollandsmarokkaans rolmodel/leader ontgaat me in de 'integratiediscussie'.

[Hadou]

@CFO,
In de jaren 1970 en 1980 was er een organisatie KMAN die de belangen van de Marok.gemeenschap behartigde. Maar die KMAN werd steeds gehinderd door de Marok. Staat. En zij ( Marok.staat) hebben geprobeerd om de marokkanen te vertegenwoordigen van uit de ambassades / consulaten. Wat totaal mislukte.

Later ( 1990 jaren) kwamen er verschillende Lokale organisaties van de grond die de Marokkanen in hun gebied probeerde te vertegenwoordigen.
En nu zie je dat de Moskeeen meer invloed willen hebben op de marokkanen. 

Maar ook de NL overheid heeft geprobeerd om eigen organisaties op te zetten en in hun belang de Marokkanen te vertegenwoordigen. ( Forum bijv)

- Ook speelt het vertrouwen van Marokkanen in Marokkaanse vertegenwoordigers een rol. De meesten van die vertegenwoordigers aasen op subsidie of carriere.

[TheCFO]

Hadou, bevestigt dit niet juist mijn mening dat 'een leider/leidende organisatie' helemaal geen zoden aan de dijk zet?

[Hadou]

hadou, bevestigt dit niet juist mijn mening dat 'een leider/leidende organisatie' helemaal geen zoden aan de dijk zet?

niet helemaal. Er zijn organisaties die goed werk doen.
Ik ben voor een lokale organisatie. Die meer in zijn omgeving kan veranderen.

[MBTiza]

- Ook speelt het vertrouwen van Marokkanen in Marokkaanse vertegenwoordigers een rol. De meesten van die vertegenwoordigers aasen op subsidie of carriere.

Hadou is zelf ook een subsidie-fraudeur, heeft me zelfs verteld dat ie op vakantie is geweest met het geld van de belastingbetalende-vvd stemmende- ex-corpsballen ;D

[Hadou]

yeppp.. ik word nog steeds verdacht van verduisteren van subsidie geld ( 4950 euro per jaar) in mijn oude gemeente.. ( hoewel het geld nog op de rekening staat en veel leuke en goede activiteiten mee gedaan hebben
en dat allemaal op papier staat, maar ja:( wie gelooft mij? en de rest van het bestuur )


ben mee gestopt en ik doe niet meer aan vertegenwoordigen.

[Sa3ieD]

Kan je uberhaupt wel breken met je identiteit? Nog ff los van het feit dat -gezien je volgende quote- wij hollanders Abbos altijd als een marokkaan zullen blijven zien, kan zij waarschijnlijk helemaal geen afstand doen van haar Marokkaanse roots, haar eigen verleden.  Een beetje vergelijkbaar met mij -maar dan anders- ondanks mijn aangeleerde Rotterdamse accent, en mijn van Bommelschoenen,  pak en stropdas, blijf ik een boertje uit Drenthe. Natuurlijk kan zij wel omgaan met haar identiteit op een wijze die jou/mij niet welgevallig is, maar das naar mijn mening nog geen 'breken met je identiteit'.

Ik weet niet of het te vergelijken is. Ik denk toch dat de verschillen tussen Marokkaans en Nederlands groter zijn dan die tussen Drenths en Rotterdams. Het is een beetje te vergelijken met een kat die breekt met zijn kat zijn in een wereld die gedomineerd wordt door honden. Deze kat gaat vervolgens door het leven als hond. Echter zal deze kat nooit echt een hond worden. Voor de honden is hij wel handig omdat zij op deze manier hun zeggenschap over de katten kunnen legitimeren. Maar de katten zijn niet zo dom en zullen deze betreffende kat niet serieus nemen. (Abbos is dus de kat die denkt een hond te zijn)

Je kunt er dus persoonlijk wel afstand van "proberen" te doen maar je rol wordt toch voornamelijk bepaald door je omgeving. Een travo kan zichzelf als vrouw zijn maar voor de buitenwereld is het gewoon een vent. Binnen een groep kan een persoon misschien als individu worden gezien maar tussen groepen niet, tussen groepen ben je gewoon lid van een bepaalde groep. Daar kun je gewoon niet omheen, het is mens eigen.

Hoe verhoudt dit zich tot jouw opmerkingen over 'deel-identiteiten' elders op het forum? Jij bent toch niet de hele tijd Marokkaan? Soms utrechter, student, etc etc

Ik vind -maar ben dus geen immigrant- identiteit nogal een wazig begrip, zeker als het aan groepen gekoppeld word en als gesuggereerd wordt dat het een vaststaand iets zou zijn. Daarom schreef ik ook al eerder dat ik het een maf stuk vind, omdat ik denk dat zij stiekem menen dat leadership en identeitsmanagement tot een 'betere integratie' leidt, iets waar ik zelf dus helemaal niets van geloof.
Ik geloof niet dat groepen zich integreren, maar dat individuen dat doen. Naar mijn mening liefst zonder leider.

(ff, maar dat wist je wel, ik heb helemaal niets met dat begrip integratie)

Deelidentiteiten hebben betrekken op verschillende rollen die een individu heeft. Er is echter binnen een deelidentiteit wel sprake van dichotomie. Je bent of Nederlands OF Marokkaans maar niet allebei binnen 1 context (vaak ook niet als je halfbloed bent). Marokkaanse Nederlander is in mijn ogen dan gewoon kul. Die deelidentiteit bestaat niet. Qua etniciteit ben je gewoon een Marokkaan maar qua burgerschap ben je een burger van Nederland. Dat verschil moet dan wel duidelijk gemaakt worden. Een Marokkaanse burger van Nederland.

Integratie is ook gewoon onzin. Het is een voorbeeld van te ver doorgetrokken staatsbemoeienis. Het domme is ook dat niemand een antwoord heeft als je vraagt wat integratie concreet inhoudt, in ieder geval geen generaliseerbare definitie. Die zgn concretisering wordt dan gedaan door ambtenaren, maar zoals gebleken uit de inburgeringsexamens klooien ze maar wat aan. Iedereen heeft een ander idee van wat nou 'Nederlands' is, zoals Maxima zei, de Nederlander bestaat niet. Ik vind dat de staat niet verder moet gaan dan belasting innen, het liefst zo weinig mogelijk. Zolang iemand de wet niet overtreedt zou de overheid gewoon erbuiten moeten blijven. Dit geldt trouwens niet alleen voor de overheid maar ook voor Nederlanders die denken dat hun "waarden en normen" (ze weten vaak zelf niet eens wat die zijn) de richtlijnen moeten zijn voor niet-Nederlanders.

Ik ben trouwens voor "spanning" of "verschillen" tussen groepen. Alleen op deze manier kan democratie blijven bestaan. Als de machtsstrijd slechts gebaseerd is op de waan van alledag (zoals nu) krijg je een onstabiel politiek klimaat. Iedere groep hoort gewoon zijn deel van de macht te krijgen, ja ook de Marokkanen/Moslims. Wat gebeurt er als de individualisering zo ver doorslaat? Je krijgt dan een overheid waar niemand iets tegen kan beginnen omdat mensen zo individualistisch zijn geworden dat ze zich niet meer kunnen groeperen. Vroeger was het juist dat je een bepaalde groep niet teveel macht wilt geven, vandaar ook de concensus politiek of parlementaire democratie in Nederland. Op dit moment is er wel een groep die teveel macht heeft, een oncontroleerbare groep, namelijk de ambtenarij/overheid. Dat krijg je ervan als grote verschillen tussen mensen verdwijnen en politieke partijen allemaal 1 kant op bewegen.

[Tiziet]

Vooral je laatste alinea heb ik met interesse gelezen. Het volstaat inderdaad niet meer om slechts op te komen voor het individuele recht in eel pluralistische maatschappij waar de waan van de dag regeert. Opiniepeilingen en de daarop volgende politieke en media verontwaardiging, zijn daar exemplarisch voor. Dat is ook het dillemma dat ik terug zie komen in de rede van Tariq Ramadan en waar hij onvoldoende antwoord op heeft. Aan de ene kant het probleem dat een minderheidsgemeenschap zich onvoldoende kan vertegenwoordigen in een parlementaire democratie en daardoor niet voldoende ingesloten kan worden in de instituties van de macht. Aan de andere kant het probleem van de culturele onderdrukking wanneer men zich als burger slechts te houden weet aan de wet:





Burgerschap en Identiteit: oude concepten en nieuwe uitdagingen.

Gedurende meer dan twee eeuwen hebben westerse denkers zich uiteengezet met het voortschrijdende Verlichtingsproces waarbinnen zij ervoor ijverden individuele rechtsaanspraken te waarborgen, en deze tegelijkertijd in te passen binnen een gestructureerde samenleving waar zij een vast onderdeel van vormden. Het is vanwege deze historische ontwikkeling, dat westerse samenlevingsvormen zich in toenemende mate ontwikkelden tot democratieën, ingekaderd binnen een algemeen erkend raamwerk, met als centraal uitgangspunt de grondbeginselen van een rechtstaat. Sedertdien is er sprake van een rechtsorde waarbinnen het mogelijk is te spreken van vrijheid, gelijkheid en burgerschap, en die tevens de gelegenheid biedt tot het ontvouwen van ideologieën en politieke ideeën ingebed binnen sociaal-maatschappelijke organisaties en politieke partijen. Dit was de gebruikelijke manier om te gaan met sociaal en politiek pluralisme. Na de Tweede Wereldoorlog werd door de komst van nieuwe immigranten â€" niet zelden uit voormalige koloniale gebieden â€" een nieuwe dimensie aan het oude concept van pluralisme toegevoegd: we moesten ons rekenschap geven van "vreemde" culturen en religiën, en hoofdzakelijk van "moslims". Sedert de laatste veertig jaar, zien westerse samenlevingen zich voor de complexe uitdaging geplaatst een antwoord te vinden op de vraag, hoe om te gaan met een nieuwe culturele en religieuze diversiteit. Niet alleen is deze situatie op zichzelf nieuw en ingewikkeld, maar alle tekenen en economische modellen schetsen ons een beeld van de toekomst, waarbij het immigratieproces niet zal stoppen: Ongeacht hoe sterk wij ons vanuit culturele bezwaren hiertegen zullen verzetten (en soms zelfs volharden in onze afwijzing van "buitenlanders"), onze economische behoeften zullen toenemen naar mate binnen onze maatschappij en het bedrijfsleven een groeiende vraag is naar steeds meer productieve krachten en de "oorspronkelijke bevolking" bovendien steeds ouder wordt. Deze conflictmatige vooruitzichten veroorzaken spanning, twijfels en onzekerheden.

Zelfs vanuit een meer optimistische kijk op deze feiten, zal zich bij menigeen de vraag opdringen: hoe kunnen we zo constructief mogelijk aan deze nieuwe historische situatie het hoofd bieden? Met andere woorden, hoe een van oudsher effectief gebleken wettelijk kader van politiek pluralisme aan te passen aan een samenleving, die zich geconfronteerd ziet met nieuwe vormen van culturele en religieuze diversiteit en verschillen? Zijn onze oude rationele referentiekaders en concepten (zoals het secularisme, rechtstaat, burgerschap etc.) nog steeds van doorslaggevende betekenis en efficiënt? Moeten we onze visie op de moderne rechtstaat veranderen en nieuwe voorstellen lanceren, die meer recht doen aan de nieuwkomers, zowel aan individuen als aan gemeenschappen? Het volstaat simpelweg niet langer om kortaf vast te houden aan de opvatting "dat nieuwkomers zich maar moeten aanpassen", zoals we dit binnen het discours van sommige politieke partijen te horen krijgen, en tevens als opvatting binnen de meerderheid van Franse sociologen opgeld doet (Kepel, Tribala, Taguieff, etc.). We kunnen niet blijven volharden in een statisch cultureel denkpatroon en tevens volhouden dat we bereidheid moeten tonen ons democratisch stelsel van rechten en plichten zodanig te herformuleren, dat dit tegemoet komt aan de wens van moslims hun rechten als culturele en religieuze minderheid te eerbiedigen. We moeten een stap verder zetten en niet, zonder een richtinggevend kader, slechts constateren, dat de noodzaak tot "het sluiten van compromissen van twee kanten moet komen". Onze verantwoordelijkheid m.b.t. dit specifieke vraagstuk is het verhelderen van de voorwaarden waarbinnen het immigratiedebat dient plaats te vinden. Laten we ons er terdege van bewust zijn, welke de grondhouding is die we onder ogen moeten zien, wanneer we ons over het immigratievraagstuk buigen en daarbij de verschillende uitdagingen en gevaren die op de loer liggen in ogenschouw nemen.
Laten we beginen met vast te stellen, dat de democratische westerse samenlevingen verankerd zijn binnen algemeen aanvaarde rechtskaders (ook wel grondwettelijke constituties), die door de ingezetenen geaccepteerd en gerespecteerd moeten worden (d.w.z. zolang ze niet als uitgangspunt rechtsongelijkheid legitimeren, zoals bijvoorbeeld de Apartheidswet in voormalig Zuid Afrika: tegen die achtergrond moet een bewust verzet hiertegen gezien worden als "moreel rechtsgeldig"). Aldus behoren ook moslimburgers in beginsel de wet te gehoorzamen en in de zin van rechten en plichten, door diezelfde wet als gelijke te worden behandeld. We moeten hier nog een derde dimensie namelijk, die in relatie tot het secularisme toevoegen: de staat behoort zich geloofsneutraal op te stellen en niet te interveniëren binnen religieuze aangelegenheden. In onze optiek, dient een verhelderend immigratiedebat te worden geïnitieerd vanuit een eensluidend kader gebaseerd op deze drie kernwaarden: de rechtstaat, burgerschap en secularisme. Dit zijn in beginsel de referentiekaders, maar de heftige immigratiedebatten in het laatste decennium hebben aangetoond, dat ze niet toereikend zijn om de eerdergenoemde nieuwe uitdagingen te trotseren. Mensen worden gedreven door negatieve percepties, wantrouwen en angsten "aan weerszijde" wel te verstaan: aan de ene kant horen we "ze zullen nooit te integreren zijn" (wat overigens geen nieuw inzicht is waar het integratie van immigranten betreft); van de andere kant bereikt ons het geluid "wij zullen nooit geaccepteerd worden". Wij allen ondergaan een soort van "identiteitscrisis": de vraag "wat is nog typisch Nederlands, Brits of Frans?" roept omgekeerd de vertwijfelde weerklank op: "Is het voor ons in de westerse samenleving nog wel mogelijk vast te houden aan ons moslim-zijn?" In zo'n klimaat zou het onjuist zijn, ja zelfs gevaarlijk, het immigratievraagstuk terug te voeren tot een "louter legislatief probleem" immers de spanningsboog is onmiskenbaar groter. Niettemin, zou het even gevaarlijk zijn te accepteren dat we, vrijwillig of niet, aan de letter van de wet moeten blijven vasthouden, terwijl in weerwil van een veranderend maatschappelijk bestel hierover in algemene termen toenemende onvrede heerst: dezelfde wettelijke grondslagen zouden ook meer in 'de geest van de wet' kunnen worden gelezen, als we maar genoeg vertrouwen hebben in onze moslimburgers of, zelfs omgekeerd, uitgaan van 'de geest van de wet' in tijden van wederzijds wantrouwen: vanuit dit gegeven inzicht, dezelfde rechten opeisen, kan verkeerd worden begrepen en zelfs worden uitgelegd als het claimen van voorkeursbehandelingen. Een andere vergissing zou het zijn, alle sociaal-economische problemen waarmee we worden geconfronteerd te "culturaliseren", "deseculariseren" of te "islamiseren": het zou impliceren dat we, vanwege een tekort aan goede en effectieve beleidsmatige structuren en politici, ons tevreden zouden moeten stellen met het louter rationaliseren van culturen en religiën, en dat allemaal als gevolg van een ondermaatse politiek. Zoals reeds opgemerkt, wettelijke kaders zijn essentieel, maar de uitdagingen die op ons afkomen blijken complexer en vereisen dat we ons rekenschap geven van andere (levensbeschouwelijke) dimensies.

Aangezien we reeds hebben kunnen constateren, dat steeds weer de meest uiteenlopende opvattingen het huidige immigratiedebat worden binnengeloodst, moeten we een centrale en essentiële psychologische invalshoek binnen dit debat introduceren. Op welk standpunt we ons ook stellen ten aanzien van de algemeen geldende rechtsorde en volwaardig burgerschap, we zullen er niet in slagen, als we niet in staat zijn tussen de verschilende groepen onderling, moslims en niet-moslims, een sterk en gedeeld besef van "lotsverbondenheid" te smeden. We zijn getuigen van een ontwikkeling, die de richting uitgaat van gesloten gemeenschappen en sociale ghetto's waarbinnen mensen (rijk of arm, behorend tot dezelfde culturele of etnische achtergrond, en met een overeenkomstige economische status) zichzelf afzonderen. Mensen met een oorspronkelijk Franse, Britse of Nederlandse achtergrond nemen de wijk uit voormalige volksbuurten en vestigen zich aan de randen van de stad of elders, omdat zij zich in zulke buurten niet meer thuis voelen. Omgekeerd, de nieuwe moslimburgers, die bijna dagelijks te horen krijgen dat zij moeten "integreren", hebben het gevoel dat zij nog een lange weg moeten afleggen, alvorens ze eindelijk worden geaccepteerd. Negatieve percepties, angsten, wantrouwen, ondermijnen het gevoel erbij te horen, en trekken, zowel letterlijk als figuurlijk, een muur op tussen moslims en niet-moslims. Het is van groot belang om weer bruggen te slaan, kennis van elkaar te nemen en een algeheel begrip te kweken voor de bijdragen die de immigranten aan de westerse samenleving leveren, niet alleen in termen van materiele en economische waarde, maar ook met oog op de culturele en religieuze verrijking die zij voor de samenleving meebrengen. Het is van groot belang mensen van verschillende achtergrond te stimuleren zich uit hun respectievelijke gesloten woongemeenschappen los te maken, en zich over en weer meer toenaderingsgezind op te stellen. Wederzijds begrip, breder inzicht in de afzonderlijke bijdragen en participatiebereidheid, zijn de onvoorwaardelijke randvoorwaarden voor een klimaat van onderling vertrouwen en dienen als voedingsbodem voor een oprecht gevoel van loyaliteit ten aanzien van het groter landsbelang: al deze dimensies in ogenschouw nemend, geeft voeding aan het gemeenschapsgevoel waar onze samenleving zo naarstig behoefte aan heeft.
Het zij daarom nogmaals gezegd, het zal niet voldoende zijn als we slechts uit ten treure herhalen, dat we staan voor modern burgerschap en dat we respect hebben voor de verschillende identiteiten waarmee mensen zich vereenzelvigen Deze theoretische exercities, vervuld van goede en humanistische intenties, zullen niet beklijven noch het vertrouwen wekken van moslimburgers als ze niet onderdeel zijn van een vooruitstrevende visie en concreet vertaald worden in effectieve multidimensionele partijpolitieke programma's. We hebben een holistische benadering nodig, gekoppeld aan een visie en algemene doelstellingen, gevolgd door praktische stappen. Het is van cruciaal belang te beseffen, tegen de stroom in m.b.t. de problemen die we aan de basis ervan ontwaren, dat oplossingen worden aangedragen uit oogpunt van een wederkerig proces. Onze democratische samenlevingen moeten heroverwegen hoe zij, zonder noodzakelijkerwijs hun wetten te wijzigen, hun geschiedenis en traditiegebonden waarden en normen (ook voor moslimburgers) meer toegankelijk kunnen maken. Toegankelijkheid is de sleutel, wanneer het erop aankomt de officiële geschiedenis van een land te onderrichten. De westerse bevolking heeft een enorme transformatie ondergaan, het is daarom van belang dit veranderingsproces te overdenken, en in een zodanige vorm te gieten, dat hier een begrijpelijke, consistente en meer collectieve vorm van verleden uit kan worden gedestilleerd. We moeten ons bereid verklaren en als zodanig ook in staat zijn -om op grond van een kritische herbezinning t.a.v. ons koloniaal verleden- onder ogen te willen zien wat we gekolonialiseerde volkeren aan leed hebben berokkend, die nu ook tot onze medeburgers moeten worden gerekend: durven te spreken over de beide kanten van ons verleden, zowel de licht- als ook de schaduwzijde. Een positief licht schijnen op de bijdragen die de moslims aan onze samenleving leveren, gekoppeld aan een beter begrip over de culturele en religieuze diversiteit waar dit mee gepaard gaat, zou over de gehele linie als uitgangspunt moeten gelden, binnen alle sociale wetenschappen die burgerlijke participatie en sociale cohesie bepleiten.

Onze voorwaarden die wij aan nieuwkomers of aan ingezetenen met diverse etnische achtergronden stellen, moeten eenduidig en onvoorwaardelijk zijn. Ze moeten kennis dragen van en gehoorzaam zijn aan de wetten, de instituties respecteren en de culturele westerse waarden en normen accepteren (moslims mogen ten behoeve van hun eigen cultuur- en leefgewoonten selectief zijn, maar moeten zich naar de aard van het land voegen en zijn nationale cultuur ook eigen maken). Het is belangrijk dat zij afstand doen van een vaak door hun aangehangen vorm van "slachtofferschap" en zich niet langer laten aanspreken als 'het zwarte schaap van de familie, dat zich altijd moet verdedigen', maar als medeburgers, met legitieme zorgen en angsten, zoals die ook bij andere mensen leven: zoals geweld, vrouwenrechten, cultuurgebonden tradities etc. Dit behoort tot de intellectuele en sociale houding die de nieuwkomers binnen het immigratiedebat ten toon moeten spreiden, waar het over gemeenschappelijke kenmerken, nationale identiteit, en locale kwesties gaat: ze moeten zich verzetten tegen het creëren van een aparte vorm van moslimburgerschap, wat niets anders is dan het innemen van een psychologische afzonderingspositie binnen een "etnische minderheid". Het bestaat niet binnen onze wetgeving, maar de gedachte als zodanig kan binnen de hoofden van sommigen postvatten (dit is een reden temeer, waarom een wettelijke benadering noodzakelijk blijft, ook al is dit niet altijd afdoende en kan het niet in alle gevallen uitsluiting voorkomen).
Dit in een grotere samenhang plaatsen van een voortdurend wederkerig en tweeledig proces binnen onze samenlevingen, moet ondersteund worden door effectieve en concrete beleidsmaatregelen. We hebben moedige politici nodig (die weigeren de angsten van mensen te politiseren en slechts de troef van polarisatie uitspelen) en geëngageerde burgers betrokken bij het reilen en zeilen van de samenleving: dit betekent het aanboren van de potentiële rijkdom en participatiebereidheid bij elk individu afzonderlijk, of binnen de culturele en religieuze gemeenschap, middels innovatieve en creatieve sociale projecten. Dialoog alleen is niet voldoende; mensen willen dingen samen voor elkaar krijgen. Dit is de reden waarom op lokaal niveau, hulp en ondersteuning van lokale politieke partijen en instellingen zo instrumenteel en belangrijk is, zowel hier en nu als met het oog op de toekomst: hier kunnen moslims en niet-moslims elkaar leren kennen, kunnen ze werken aan wederzijds vertrouwen, kunnen ze participeren en een sterk besef van saamhorigheid kweken. Lokale initiatieven, wars van nationale politieke retoriek, zijn essentieel voor het veranderen van het klimaat en de manier van denken: een overkoepelende nationale beweging van lokale initiatieven is vanzelfsprekend noodzakelijk en moet zich door de overheid gesteund weten, die tevens meer zijn oor te luisteren moet leggen bij de positieve geluiden, zoals die zijn te horen bij mensen die aan de basis staan, in plaats van te kijken en luisteren naar de vertekende beelden en nieuwsberichten, zoals ze door de media (doorgaans negatief) worden gepresenteerd. Dit geconstateerd hebbende, moet men zich ook realiseren dat de sleutel tot succes, binnen die specifieke discipline, het nadenken is over een passende "media strategie": ervoor zorgen dat journalisten meer betrokken raken, op basis van een beter begrip en meer accurate kennis van zaken, vanuit een verantwoordelijkheidsbesef en burgerlijke bereidheid meer te berichten en schrijven over datgene "wat wel goed gaat".

Elke instantie behoort zijn steentje bij te dragen en onder hen bevinden zich ook onze universiteiten. Professoren, docenten en studenten kunnen zich niet loszingen van de samenleving en tevens bepalen hoe deze moet worden ingericht door slechts te wijzen op zijn mislukkingen. De functie van professoren en docenten, is het opstellen van normatieve kaders waarbinnen het immigratiedebat gevoerd moet worden, maar niet zich laten meeslepen door ressentimenten en angsten, opdat ze een kritische en positieve bijdrage kunnen leveren aan het werken aan en het in stand houden van de sociale cohesie. Wanneer we onderricht geven over concepten zoals "Burgerschap" en "Identiteit" bemerken we op een dagelijkse basis de graad van verwarring en spanning, terwijl onze universiteiten juist de ruimte moeten bieden waarbinnen het mogelijk moet zijn, diepzinnig, vrij en kritisch met elkaar de debatten aan te gaan. De meest ideale situatie zou zijn, om niet namens de moslims, of als (academische) plaatsvervanger van dezelfde groep op te treden, maar binnen de publieke arena met de moslimburger, als een van de mede-debaters, proactief het immigratiedebat aan te gaan. Dit betekent in staat te zijn ook te luisteren, van praktische ervaringen te leren, en te praten mét de gewone moslim i.p.v. hem alleen maar toe te spreken. Dit is waarom ik van mening ben, dat deze leerstoel aan de Erasmus Universiteit in samenhang met de lokale overheid, als een pilot project moet worden beschouwd: het betekent respect opbrengen voor de afzonderlijke competentie van elkeen en tegelijkertijd gezamenlijk werken aan een betere toekomst.


(Dit is de Nederlandse vertaling door Lucida, van de Engelse samenvatting in de nrc van de inaugurale rede die Tariq Ramadan, vrijdag 9 november 2007, aan de Erasmusuniversiteit hield.)
http://www.nrc.nl/opinie/article815573.ece/%20Citizenship_and_Identity_Old_Concep%3Cbr%20/%3Ets_and_New_Challenges%0A

[Mister1979]

Wij Marokkanen hebben geen organisaties die voor ons opkomen zoals in Amerika. Daar hebben zwarten, Chinezen, Latino's allemaal organisaties die voor ze opkomen of als ze zwart worden gemaakt in de media..

De Marokkaanse organisaties bestaan voornamelijk uit bejaarden subsidie h**ren die alleen hun zakkenvullen.

De Marokkaanse columnisten zijn te druk bezig met Marokko zwart maken en met de Palestijnen.

Dat is de belangrijkste reden waarom Marokkanen een makkelijke zondebok zijn. Kijk maar eens naar de Turken hoeveel organisaties ze hebben. Met de aandacht voor de Turkse genocide in de media stonden ze allemaal klaar om zich te verdedigen...

Wij Marokkanen moet net zo'n organisaties oprichten als de CIDI met advocaten erin en iedereen aanklagen die Marokkanen zwart maakt of leugens over ze schrijft in de kranten.