opmars imazighen?

Gestart door Amshoom Style ⴰⵎⵛⵓⵎ ⵚⵟⴰⵢⵍ, 16/02/2007 om 10:40:27

Amshoom Style ⴰⵎⵛⵓⵎ ⵚⵟⴰⵢⵍ

RABAT -- De Berbers in Marokko laten hun stem steeds duidelijker horen. Op een groeiend aantal scholen wordt onderwijs gegeven in hun taal en er komt een tv-zender. Maar de Berberse taal, Tamazight, wint slechts moeizaam terrein.

Tamazight (taal van de Imazighen, de vrije mensen) is met de komst van de Arabieren naar Noord-Afrika verdrukt. Net als in Algerije werd de Berbertaal en -cultuur tweederangs en overwoekerd door arabisering. Maar het is nog steeds de moedertaal van ongeveer de helft van de Marokkaanse bevolking en van het grootste deel van de Marokkanen die in Nederland wonen.

Met de troonsbestijging in 1999 van Mohammed VI kwam er eindelijk verandering. De koning is een telg van zijn voorganger Hassan II en diens tweede echtgenote, de Berberse Lalla Latifa Hammou. Mohammed VI richtte in 2001 het Institut Royal de la Culture Amazighe (Ircam) op. Het koninklijke instituut moet zorgen voor integratie van Berbers in de Marokkaanse samenleving.

\\\\\\\"Tamazight in onderwijs en media is essentieel voor de eenheid van het land,\\\\\\\" beklemtoonde Ircam-rector Ahmed Boukouss. \\\\\\\"Een Arabischtalige Marokkaan die ook Tamazight leert op school en het op de televisie hoort, voelt zich niet meer superieur.\\\\\\\"

Sinds 2003 wordt les in de taal gegeven op basisscholen. Het was de bedoeling dat in 2010 op alle lagere scholen Tamazight wordt onderwezen, maar dat lijkt erg optimistisch. Lesboeken zijn bijna nergens te krijgen en er zijn onvoldoende docenten. De regering in Rabat wijt dat aan \\\\\\\'logistieke problemen\\\\\\\'. Maar Berberse activisten vermoeden kwade opzet: De bureaucratie traineert de boel volgens Ircam-medewerkster Meriem Demnati. \\\\\\\"Veel schooldirecteuren en onderwijsinspecteuren nemen het Tamazight niet serieus.\\\\\\\"

De opleiding van docenten laat ook te wensen over. Het Ircam geeft cursussen, maar er zou een universitaire opleiding voor leraren Tamazight moeten komen, aldus Demnati. Voorts telt de stokoude taal drie verschillende dialecten en subdialecten wat de eenvormigheid belemmert. De Ircam probeert taalkundige duidelijkheid te scheppen, bijvoorbeeld door woorden die zijn ontleend aan het Arabisch of Frans te vervangen door geschiktere Berberse termen. Een ander probleem voor de bevorderaars van het Tamazight vormen de audiovisuele media. \\\\\\\"Die zijn in Marokko het toppunt van Arabischtalige indoctrinatie,\\\\\\\" volgens activist Mohammed Boudhan. De staatsomroep zou meer programma\\\\\\\'s in het Berbers moeten uitzenden. Een jaar geleden verplichtte de staatsomroep zich tot een minimum aan dagelijkse korte informatieve uitzendingen in het Tamazight en een wekelijkse uitzending van bijna een half uur, naast films, muziek en culturele programma\\\\\\\'s.

Maar daar hield de omroep zich eind vorig jaar nog steeds niet aan.

Inmiddels zijn er wel plannen om een berberzender op te richten, die vanaf komende zomer in Marokko moet gaan uitzenden.


Hoe vinden jullie dat er moet worden omgegaan met de problemen die zich voordoen bij de integratie van het tamazight??