Amazigh.nl

Azul,

https://code.google.com/p/tifino/downloads/detail?name=Tifino+lite.exe&can=2&q

Via deze link kunnen jullie een eenvoudig te installeren bestand downloaden om tifinagh te kunnen typen. Door middel van de toetsencombinatie alt shift kan je vervolgens schakelen naar afrikaans (nieuw verkregen instellingen in de taalbalk) en zo kan je dan typen in het tamazight
Op je bureaublad ontvang je ook een afbeelding van het tifinagh klavier dat je dan kan in gebruik nemen

s manaya sitimagh ataram mazri n tifinagh / hiermee hoop ik dat jullie tegemoet kunnen komen aan het verlangen naar tifinagh, azul

Tifswit, Amazigh lentefeest in Nalut, mooie eeuwenoude tradities die zijn in stand gehouden ondanks de voortdurende dreiging van dictatuur en radicalisme.

Ayoez n aythmathnagh d soeythmathnagh di Libya!!

https://www.youtube.com/watch?v=txk89Knr5WA

De contacten tussen de Berbers en de Oude Grieken begonnen in Cyrenaica waar de Grieken zich uiteindelijk hebben gevestigd. De Grieken hebben het Berberse pantheon beïnvloed zoals zij ook terug beïnvloed werden.
De naam Cyrenaica is te herleiden tot een mythische Berberse vrouwelijke krijger genaamd Cyre die bekendstond voor haar moed en als leeuwenjager. De Griekse kolonisten benoemden haar als beschermer van hun land naast Apollo.
De Grieken van Cyrenaica wijdden een tempel aan Amon, die later werd geïdentificeerd met Zeus.[16] Sommige Cyreniërs bleven Amon aanbidden, wiens cultus zo wijdverspreid was onder de Grieken dat Alexander de Grote zelf, zoals de legende zegt, naar Siwa is getrokken om geadopteerd te worden door Zeus-Amon[17].
De oude schrijvers beschouwden sommige Griekse godheden als van Libische oorsprong. De dochter van Zeus, Athena werd door sommigen, zoals Herodotus, herleid naar een Libische godin. Deze schrijvers beweerden dat ze oorspronkelijk vereerd werd rond het Meer Tritonis, waar ze volgens de Libische legende geboren is uit Poseidon en Triton. Herodotus schreef dat de Aegis en de kledij van Athena typerend waren voor de Libische vrouwen.
Daarnaast beschrijft hij Poseidon (De broer van de Griekse oppergod Zeus) als een Libische god. Hij benadrukte dat geen enkel volk Poseidon vereerde vóór de Libiërs, van wie zijn cultus was overgenomen:
"En de goden nu, wier namen zij beweren niet te kennen, (…), behalve Poseidon, want die god hebben zij van de Libiërs geleerd. Want geen volk heeft van de aanvang de naam van Poseidon bij zich gehad, behalve de Libiërs, en dezen vereerden die god van oudsher."
â€" Historiën 2:50
Onder andere mythische figuren was Lamia vermeend uit Libië te zijn gekomen, zoals ook Medusa en de Gorgonen.
Volgens sommigen waren de Hesperiden gesitueerd in het huidige Marokko, op basis van sommige mythische verhalen mogelijk in Tanger, waar Antaios leefde. Ze waren vermeend dochters van de reus Atlas te zijn, die geassocieerd werd met de berg Atlas. volgens Strabo en Herodotus werd de berg Atlas vereerd door de Berbers.
Na de slag bij Irassa kwam een einde aan de harmonie tussen de Grieken en de Berbers. Battus II[18] begon heimelijk andere Griekse groepen uit te nodigen om zich te vestigen in Cyrenaica, iets wat de Berbers niet op prijs stelden. De Berbers zagen de strategie van Battus II als bedreiging voor hun bestaan. Hierop begonnen de Berbers oorlog te voeren tegen de Grieken. Ze allieerden zich met een Egyptische heerser genaamd Apries, en later met de Carthagiërs.
Antaios werd gekenmerkt door zijn lange baard en haar, in tegenstelling tot Herakles.
Sommige geleerden stellen dat de mythe van Antaios een weerspiegeling van deze strijd was. De legende vertelt dat hij een onverslaanbare koning van Libië was, de Beschermer van de Berberse landen, een zoon van de zeegod Poseidon en de aardgodin Gaia. Zijn vrouw heette Tinga of Tinjis. Hij beschermde de landen van de Berbers tegen de indringers en gebruikte hun schedels om een tempel te bouwen voor zijn vader Poseidon. Maar zijn heerschappij zou niet lang duren: De Griekse halfgod Herakles ontmoette Antaeus gedurende zijn zoektocht door Lybië, en maakte een einde aan zijn terreur. Heracles raakte bevriend met Tinjis en werd de vader van haar zoon, die de naam Sophax droeg, en van wie de Libische koningen beweerden af te stammen.
Terwijl Pindarus Antaios als koning van Irassa noemt, vertelt Plutarchus dat de Libiërs hem begroeven in Tinjis (de huidige Marokkaanse stad Tanger). Hij schreef erover:
"De Libiërs zeggen dat ze Antaios in deze stad hebben begraven; en Serterius heeft zijn graf geopend, maar zijn grote maat liet hem de barbaren niet geloven..."
â€" Plutarch, The Parallel Lives[19]
In de Griekse iconografie zijn de uiterlijke kenmerken van Antaios duidelijk te onderscheiden van het Griekse uiterlijk. Hij werd getekend met lange baard en haar op de Griekse iconen, wat ook typerend voor de oostelijke Libiërs was, zoals weergegeven in Egyptische schilderingen.

Azul aythma d soeythma,

Al een tijdje ben ik de onderwerpen van de Amazigh muziek beu en daarom heb ik een eigen lied geschreven en ingezongen. Dit met behulp van beperkte apparatuur. Het liedje heet 'oesha moezza' of 'ga dan los' :p

dit is de link: https://www.youtube.com/watch?v=-AOhOscJCxQ

Graag jullie standpunt over de inhoud en het melodie.
Hou er rekening mee dat ik een beginneling ben met zo goed als geen budget.

Tanmirt nwam, Azul damqran

Azul aythma d soeythma,

Al een tijdje ben ik de onderwerpen van de Amazigh muziek beu en daarom heb ik een eigen lied geschreven en ingezongen. Dit met behulp van beperkte apparatuur. Het liedje heet 'oesha moezza' of 'ga dan los' :p

dit is de link: https://www.youtube.com/watch?v=-AOhOscJCxQ

Graag jullie standpunt over de inhoud en het melodie.
Hou er rekening mee dat ik een beginneling ben met zo goed als geen budget.

Tanmirt nwam, Azul damqran

Azul,
Een weetje via wikipedia, wie betere of meer info heeft, gooi het in de groep tongue-emoticon
Guanchen (ook: Guanchis of Guanchos of Igwanciyen in het Berbers) is de aanduiding voor de oorspronkelijke bewoners van de Canarische Eilanden. De benaming komt van Guanchinet wat een samentrekking is van twee woorden uit de taal van de oorspronkelijke inwoners: Guan (mens) en Chinet (Tenerife) en betekent dus mens van Tenerife. Volgens Núñez de la Peña hebben de Spanjaarden dit verbasterd tot Guancho.
De Spanjaarden beschreven hen als lange mensen (rond 1,80 meter lang), met enigszins dikke lippen, blond haar en blauwe ogen. Ook leefden de Guanches volgens de oudste beschrijvingen nog in het stenen tijdperk, met een neolithische cultuur met weinig ontwikkelde landbouw en met slechts een rudimentair pictoraal schrift. De taal die gesproken werd staat nu bekend als Guanche. Als overblijfselen van de Guanchecultuur zijn onder meer bewaard gebleven: grotten, aardewerk, petroglieven en de gefloten taal Silbo.
Omdat de Guanchen een soort verre variant van het Berbers spraken, rees het vermoeden dat zij een zijtak vormden van de Imazighen, oftewel Berbers uit de pre-islamitische tijd, die vanaf de vroegste geschiedenis geheel Noord-Afrika bewoonden van Egypte tot de Atlantische Oceaan. Wellicht waren deze Berbers vroeger blond. Nu zijn zij, na de Arabische kolonisatieperiode door de vermenging met Arabieren en andere volkeren, eerder donker van huid en hebben zij donkere haren.
Hoewel de Guanchen dus mogelijk afstammen van Berbers maar in het algemeen geen Berbertalen meer spreken, zijn er toch mensen die voor de Amazighiteit opkomen, in samenwerking met Berberactivisten in Noord-Afrika.

Nu, de arabisering van Imazighen was overwegend een taalgebeuren en niet vermenging, dus ik heb mijn twijfels bij dat specifieke onderdeel van de voorgaande tekst.

Azul,
Een weetje via wikipedia, wie betere of meer info heeft, gooi het in de groep tongue-emoticon
Guanchen (ook: Guanchis of Guanchos of Igwanciyen in het Berbers) is de aanduiding voor de oorspronkelijke bewoners van de Canarische Eilanden. De benaming komt van Guanchinet wat een samentrekking is van twee woorden uit de taal van de oorspronkelijke inwoners: Guan (mens) en Chinet (Tenerife) en betekent dus mens van Tenerife. Volgens Núñez de la Peña hebben de Spanjaarden dit verbasterd tot Guancho.
De Spanjaarden beschreven hen als lange mensen (rond 1,80 meter lang), met enigszins dikke lippen, blond haar en blauwe ogen. Ook leefden de Guanches volgens de oudste beschrijvingen nog in het stenen tijdperk, met een neolithische cultuur met weinig ontwikkelde landbouw en met slechts een rudimentair pictoraal schrift. De taal die gesproken werd staat nu bekend als Guanche. Als overblijfselen van de Guanchecultuur zijn onder meer bewaard gebleven: grotten, aardewerk, petroglieven en de gefloten taal Silbo.
Omdat de Guanchen een soort verre variant van het Berbers spraken, rees het vermoeden dat zij een zijtak vormden van de Imazighen, oftewel Berbers uit de pre-islamitische tijd, die vanaf de vroegste geschiedenis geheel Noord-Afrika bewoonden van Egypte tot de Atlantische Oceaan. Wellicht waren deze Berbers vroeger blond. Nu zijn zij, na de Arabische kolonisatieperiode door de vermenging met Arabieren en andere volkeren, eerder donker van huid en hebben zij donkere haren.
Hoewel de Guanchen dus mogelijk afstammen van Berbers maar in het algemeen geen Berbertalen meer spreken, zijn er toch mensen die voor de Amazighiteit opkomen, in samenwerking met Berberactivisten in Noord-Afrika.

Nu, de arabisering van Imazighen was overwegend een taalgebeuren en niet vermenging, dus ik heb mijn twijfels bij dat specifieke onderdeel van de voorgaande tekst.

https://secure.avaaz.org/fr/petition/Societe_Google_Integrer_la_langue_Tamazight_sur_Google_Translate/?sYQhMib

Azul

Gelieve deze petitie te ondertekenen of op de sociale media te verspreiden. Tamazight hoort tussen het rijtje van beschikbare talen te staan.

Snamirghken atass, aggeth tizemar nwam besh tutlayt nagh atettaf ansa aness jar tutlayin nidhan n umadal.

Ik dank jullie zeer, zet jullie in zodat onze taal haar plek kan innemen tussen de andere talen van de wereld.

Bron: http://www.amazightimes.com/Apartheid-en-racisme-in-Marokko-hoelang-nog_a2965.html

Enkele dagen geleden dook op internet een video van een Marokkaanse parlementariër van de PJD-partij waarin hij de Imazighen enorm beledigde en schoffeerde door een ‘grapje’ te vertellen over ze. Tijdens zijn rede op een conferentie met zijn Arabische ‘broeders’ in Saoedi Arabië vertelde Abou Zaid een racistische grap over de Imazighen van Souss, een grote regio in het zuiden van Marokko.
 
Spreekbuis
El Moukri Idrissi Abou Zaid is parlementariër van de conservatieve Islamistische Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (PJD). Daarin is hij een vertegenwoordiger van de radicale bekeringsvleugel genaamd De Bekering en Verkondiging. Deze Partij streeft naar een Islamistische Marokko waarin de regels van een bepaalde Sharia wetten zijn. Het concept van deze Wahhabi Sharia volgens de PJD is heel eigenzinnig en vloeit voort uit twee ideologieën; het racistische Arabisch nationalisme en de extremistische Islamistische Wahhabisme. De PJD geldt in Marokko als spreekbuis van deze dubbele haatideologieën .
 
Racisme
Het Arabisch nationalisme ontstond in het Midden-Oosten en groeide uit tot politieke ideologie in menig Arabisch land. Baathisme in Irak en Syrië en Nacerisme in Egypte ten tijde van president Nacer. Deze ideologie spreidde zich als olievlek over de zogenaamde Arabische landen. Alles wat niet past in deze ideologie moest opgeruimd worden. Talen en culturen die niet Arabisch zijn, werden verboden en minderheden zijn onderdrukte en moesten hun identiteit opgeven om op te gaan in de ‘heersende Arabische cultuur’. Activisten en tegenstanders van deze politiek zijn beschuldigd van landverraad en werden opgesloten of verdwenen omdat ze ‘heulden met de vijand.’ Marokko werd al voor de  onafhankelijkheid door deze ideologie bereikt. De rechts nationalistische Istiqlal Partij (onafhankelijkheidspartij) omarmde het al in zijn beginjaren. Na de onafhankelijkheid maakte deze partij deze ideologie tot staatsideologie. Later ontstane linkse partijen zijn meer het socialistische model van Egyptische president Nacer gaan volgen. Als laatste zijn de Islamistische partijen aan de beurt die het omarmden. Het terreur van Arabisme blijft Marokko nog teisteren. . Want zeggen dat je Amazigh bent, maakt je een onruststoker en je wordt nota bene zelf beschuldigd van racisme.
 
Islamisme
Islamisme als politieke ideologie is een voortzetting van de oude Baathistische ideeën van racisme en uitsluiting. Toen het Arabisme een belangrijke bondgenoot verloor op het internationaal toneel, werd het Islamisme geïntroduceerd als dé ideologie die de mensen hun waardigheid terug zal geven. Deze nieuwe ideologie baseert zich nog steeds op het Arabisme als pijler. De ander pijler is het sunnitische islam interpretatie die bekend staat onder de naam het Wahhabisme. Dit laatste is dankzij de oliesjeiks uit de Golfstaten, voornamelijk Saoedi-Arabië, de wereld ingeschoten. Met onbeperkte financieringsbronnen en oliedollars trekt het Wahhabisme voornamelijk ten strijd tegen het Sjiitisme in eigen land en Iran als serieuze bedreiging. Onderweg maakt het sympathisanten die als aapjes komen dansen bij de Saoedi’s en bondgenoten die vliegdekschepen plaatsen om bescherming te bieden tegen de grote ‘Perzische satan’.
 
Land van Ooit
Een van deze dansende aapjes is Berberaapje is ons eigen Al Moukri Idriss Abou Zaid uit het Land van Ooit. Hij is een graag geziene gast tussen zijn meesters in de Golfstaten. Hen komt hij het eigen volk bespotten en nogmaals bevestigen dat de ‘Arabische Maghreb’ wonderlijke schepsels kent die rare gewoonten op nahouden. De westelijke ‘Arabische kolonie’ wekt lusten op van menig sjeik die daar een buitenverblijf heeft. Vrouwen en kinderen zijn daar tegen een schijntje te krijgen om onbeperkt seksuele driften te stillen. In die koloniën hebben ze alvast een wetgeving laten installeren conform hun zieke geest. Uiteraard is de positie van de Arabier in dat land heilig en genieten zij als ‘gasten van de koning’ bescherming en krijgen zij verregaande privileges.   
 
Braaf
De reactie van de Imazighen op de beledigende teksten van Abou Zaid is een van ongeloof, woede, frustratie en Don Quichotiaans zuur van gehalte. In hun thuisland kunnen de Imazighen namelijk  niets richten tegen hun volksvertegenwoordiger die hun in het buitenland schoffeert en beledigt. De huidige premier in hun land maakte zich ook schuldig aan belediging en schoffering van de Imazighen. Hij zei  tijdens de verkiezingscampagne voor zijn premierschap in 2011 dat het Amazigh-alfabet wel Chinees leek. Hiermee schoffeerde hij niet alleen de Imazighen maar ook de Chinezen.  Bij wijze van tik op de vingers werd hij als minister president geïnstalleerd. Uit dat hoge ivoren toren tart hij nogmaals hun gevoelens door hun taal (Tamzight heeft een grondrechtelijk basis door de grondwetswijziging van 2011) te dwarsbomen. Dat deed hij door een organiserende wet in te stellen die de positie van deze taal gaat bepalen. Na twee jaar voorbereiden en discussiëren trok hij de wet weer in. Ondanks de groeiende bewustwording en de nog grotere vernedering die ze ondergaan, staan de Imazighen erbij, kijken ernaar en roeren zich alleen op social media. Hoelang nog!? Dat weet niemand.
 

Op de zevende bijeenkomst  van het Amazigh World Assembly ( Wereld Amazigh Assemblee ), deze maand in Tiznit, drukte de raad zijn teleurstelling uit ten aanzien van de Marokkaanse staat en regering. Deze laten achteruitgang optekenen met betrekking tot de eisen van de Mouvement de la jeunesse van 20 februari 2011, met name bij de grondwettelijke erkenning van Tamazight als officiële taal voor alle Marokkanen, is er blijvende onzekerheid. Ook de organieke wet die duidelijkheid zou moeten brengen over het recht op autonomie van de regio’s, in het kader van een “verregaande regionalisering”, bevindt zich zelfs nog niet in het projectstadium.


Met uitzondering van enkele formele en politieke verklaringen, blijft men vaststellen dat de discriminatie en het segregeren van Imazighen in Marokko, gehandhaafd blijft. Twee jaar na de officialisering van het Tamazight, gaat de toepassing ervan gepaard met herhaaldelijk uitstel. Onderdeel van het probleem is ook het aanhoudende verbod op Amazigh voornamen en het schriftelijk en mondeling gebruik van Tamazight in verschillende Marokkaanse staatsinstellingen, waaronder het parlement. In het desbetreffende parlement is reeds meer dan een jaar, een regel van kracht die uitdrukking in het Tamazight verbiedt. Daarnaast, is er het uitblijven van evolutie binnen het onderwijs en de integratie van de taal in media en opleiding. Verschillende gediplomeerden in de studie van Tamazight, worden ook niet tewerkgesteld. Staatsteun voor kunst, cultuur, verenigingen, Amazigh auteurs en kranten, is ook onderworpen aan segregatie.

Imazighen die als politieke gevangenen worden vastgehouden, hebben daarenboven recht op de behandeling van hun juridische dossiers, die gekenmerkt zijn door talloze onregelmatigheden. Voorts meldt de Amazigh World Assembly het volgende:

Wij veroordelen de politieke groeperingen die via de media, racistische aanvallen tegen Imazighen lanceren, in plaats van bij te dragen aan het omslaan van bladzijden geschiedenis, die de onderdrukking en segregatie heeft ingehouden van al wat Amazigh is Marokko. Ook vragen we  een positieve discriminatie aan te nemen ten voordele van de Amazigh taal en cultuur, dit als compensatie van meer dan een halve eeuw van uitsluiting en marginalisering.

Wij roepen eveneens op tot de oprichting van sterke Amazigh coalities om het hoofd te bieden aan zij die ingaan tegen de legitimiteit van Imazighen en het Amazigh bewustzijn. Het AWA wil hierbij ook de noodzaak onderstrepen, van effectieve erkenning van het recht op vreedzame betoging, alsook het recht op staking zonder geweld en onderdrukking.

Alle verantwoordelijkheid ligt bij de Marokkaanse overheid en het parlement, voor het plunderen van gemeenschappelijke terreinen die toebehoren aan Amazigh stammen. De wetten die plundering en onteigening toelaten, dateren uit de koloniale periode en moeten worden aangepast.

Aan de Amazigh diaspora buiten Tamazgha, in het bijzonder de inwoners van democratische landen, vragen we om hun aansluiting bij de Amazigh kwestie te versterken en zich te verenigen om zowel hun gegronde rechten als die van anderen in Tamazgha te behartigen.

De Amazigh militanten worden opgeroepen om actie te ondernemen om het Tamazight te laten opnemen in de schoolprogramma’s van de onthaallanden.Tot slot,  wensen we een anti-discriminatie politiek te eisen in alle domeinen, voor alle Amazigh burgers.


Vertaling van selecties uit volgende bron: http://www.amazighworld.org/human_rights/index_show.php?id=4184

link verwijderd
Inghmisn kh Yennayer s iles Amazigh


Azul

De jarenlange smokkel tussen Marokko en Algerije heeft geleid tot een bloeiende grenseconomie in het noorden van beide landen. Maar nu Algerije de grens hermetisch heeft gesloten, dreigt er armoede in de economisch zwakke regio.

Een jaar geleden was de weg van Berkane naar de badplaats Saïdia in het noordoosten van Marokko nog een levendig schouwspel. Om de vijftig meter stonden stalletjes met illegale sigaretten of plastic flessen met gesmokkelde diesel en benzine. Als uithangborden hingen grote trechters aan stokken: koop hier goedkope brandstof. Maar nu is de berm leeg, op een enkel stalletje na.

Afgelopen zomer schroefde Algerije de grenscontroles in deze regio sterk op. Langs de grens werd een diep kanaal gegraven en een hekwerk geplaatst om smokkelaars tegen te houden. De Algerijnse president Abdelaziz Bouteflika gaf hier opdracht toe, omdat het olierijke Algerije geregeld zou kampen met een tekort aan brandstof.

Goede deal
De grens tussen Marokko en Algerije werd in 1994 gesloten na een conflict over de moord op twee Spaanse toeristen en de twist over de Westelijke Sahara. Marokko beschouwt deze voormalige Spaanse kolonie als een zuidelijke provincie, Algerije steunt er de onafhankelijkheidsbeweging Front Polisario. Officieel was de grens dan wel dicht, maar vele smokkelaars zorgden afgelopen twintig jaar voor een bloeiende grenseconomie.

“Marokkaanse sinaasappelen, groenten en aardappelen gingen naar Algerije, Marokko kreeg er sigaretten en brandstof voor terug”, vertelt regiokenner Najib Bachiri van de NGO L'Homme et l'Environnement uit Berkane. Volgens de milieu- en mensenrechtenactivist een ‘goede deal’ voor zowel Marokko als Algerije. “Marokko heeft geen olie en Algerije produceert heel weinig groenten en fruit. Daarnaast leven duizenden families aan beide zijden van de grens van de smokkel. Zonder smokkelwaar vervallen zij tot armoede, in een streek waar de werkloosheid al hoog is.”

Dure benzine
Werkloosheid dreigt ook voor Mohamed, een van de overgebleven benzineverkopers langs de weg Berkane-Saïdia. Hij staat naast zijn handelswaar: twee plastic flessen met benzine op een omgekeerd kratje. “Er zijn nu nog maar een paar smokkelaars die de grens over durven te steken”, vertelt Mohamed. “Daardoor betaal ik nu 250 dirham voor 30 liter. Een half jaar geleden was dat nog 140 dirham.” De hogere prijs dwingt de verkoper tot het verhogen van zijn tarieven en dat drukt de winst. “Vroeger had ik veel klanten die de benzine doorverkochten in Nador of Oujda, maar dat loont niet meer. Tanken bij een benzinepomp is nu niet veel duurder dan bij mij.” Mohamed’s winst is door de grenssluiting gehalveerd naar circa 50 dirham (4,50 euro) per dag.

Ook de boeren in de grensstreek worden hard getroffen, zegt Bachiri. Dat baart hem zorgen. “De boeren kunnen hun producten niet meer in Algerije verkopen, maar ook in Marokko is de afzet sterk verminderd. Bedrijven halen hun groenten en fruit niet meer uit deze regio, omdat het vervoer door de hoge benzineprijzen te hoog is geworden.” De boeren pleiten nu bij de landelijke overheid voor een tegemoetkoming voor de inkomstenderving.

Dieptepunt
De sluiting van de grens door Algerije is een van de vele geschillen die dit jaar hebben geleid tot een verslechtering van de relatie tussen beide landen. Afgelopen maanden bereikten de betrekkingen een dieptepunt. Aanleiding waren de uitspraken van de Algerijnse president over mensenrechten in de Westelijke Sahara. Hierop trok Marokko haar ambassadeur terug uit Algerije en haalde een demonstrant de vlag van het Algerijnse consulaat in Casablanca neer.

Zolang het conflict tussen beide landen op scherp staat, zal Algerije de grens niet snel ‘vrijgeven’ voor smokkel, verwacht Bachiri, en zal de bevolking moeten zoeken naar andere bronnen van inkomsten.

Leden van de Agraw Amadlan Amazigh hebben vastgesteld dat in alle landen van Tamazgha (Noord Afrika en de Sahel), Imazighen de ergste periodes uit hun geschiedenis meemaken, gezien de ontzegging van hun identiteit, het ontbreken van hun politieke, sociale, economische en culturele rechten en het ernstig gebrek mensenrechten.

Het geval van de Kel Tamasheq in Azawad is in het bijzonder verontrustend aangezien het malinese leger dat achter het franse leger oprukt en in alle straffeloosheid, afschuwelijke misdaden tegen onschuldigen pleegt. Frankrijk dat het malinese leger opnieuw heeft geïntroduceerd in Azawad, is verantwoordelijk voor wat er met de volkeren in de regio gebeurd.

De situatie van de Libische Imazighen is eveneens verontrustend gezien de Libische overheid (regering en parlement) doof blijft voor de eisen van Imazighen die erkenning willen van hun socioculturele identiteit. Het CMA wijst op de regering waarvan sommige leden, aansturen op een burgeroorlog tegen de Imazighen om deze te dwingen af te zien van hun legitieme rechten.

In Marokko en Algerije, is de erkenning van het Tamazight in een formeel stadium gebleven zonder enig concreet gevolg, met name in het domein van onderwijs of de introductie van de taal in de instellingen. Over het socioeconomisch plan, blijven de nationale wetgevingen, Imazighen onthouden van een eerlijke toegang tot hun natuurlijke bronnen en de ontwikkeling van hun gebieden. De Canarische eilandengroep blijft onthouden van het recht op soevereiniteit en de natuurlijke rijkdommen worden geplunderd ten voordele van de spaanse staat en de multinationals.

Daarnaast heb ik persoonlijk nog recente beelden gezien van getuigenissen van ouders in Marokko die nog steeds worden verboden, hun kinderen een Amazigh naam te geven. Aansluitend op deze dreigingen, mijn video over het aanleren van Tamazight aan onze kinderen: http://www.youtube.com/watch?v=9W8SFBhQexM

Artikel vertaald uit Amazighworld.org

Tanmirt, Azul

Tabrat i iwdan iqarn qa Tamazight orthsakwi

https://www.youtube.com/watch?v=yBkh6DH9wes

A mmi taztim, oro oer dak yassin ( arme geldbeugel, de euro is jou niet bekend)
Ejjigh shek i nakweth d lekwaghd i war iskwin ( ik hou je enkel bij om mijn pas en waardeloze papieren te bewaren )
War dayes waloe merra tmoened di tsabin ( het is niet erg als je mee in de was beland )

Azrigh midn teksend zi lḥiḍ, tin3ashin d ashemmoes ( ik zag mensen geld in pakken uit de muur halen)
Atshigh nesh tawriqt, thoerayd: maynghar idtoessid ayamn7oes ? (ik stak mijn pinpas en las: wat brengt jou hier toch, mallerd ?)

Nighass itfoe, gharm dini ighzar n tifray (verdorie zei ik, je hebt daar een rivier aan briefgeld)
Ettregh gharm thamqit waha, thawgiday ( Ik vroeg je maar om een druppel, wat je me nog weigert)

Tarrezith n jjib tew3arr mani ma ( een gebroken broekzak is geen lachertje, waar dan ook)

Masha di tassast n adrim, nashin idnelmed tawiza ( maar in een geldcrisis leerden wij (Imazighen) nabuurschap)

Azul, ik wou een ode brengen aan mijn taal

Idoerar d imoedar noemn akidm ( de bergen en de dieren zijn aan u gewend)

Ay awal inoe, agra inoe ( mijn taal, mijn bezitting)

Aqqmoem annem arzoen adyaqqen, oesmen zi mermi ( je mond willen ze gesloten, ze benijden al zo lang)

Wakha tqimmed tkhamred, min tsakwid yarenni ( al blijf je opgeborgen, je waarde neem nog toe)


Shem d yadjis n tanzroeft, mani tajjid tira kh izrra  ( dochter van de woestijn, waar je schrift op de stenen hebt nagelaten )

Amazigh mani ma yedja ( De Amazigh waar hij ook moge zijn)

Yassnit nigh oer tyassin ( beseft of beseft niet)

Shem igha yarzzoe, a Tamazight ( jou zal hij zoeken, Tamazight)

Shem igha yaff ghar amggaroe ( jij zal er uiteindelijk voor hem zijn)

Azul


Met de jaren pikken we allemaal wel eens woorden op van onze ouders. Deze prachtige woordenschat benadrukt mee de eigenheid van onze taal, maar vatbaar is voor de arabisering die graag infiltreert. Persoonlijk ben ik altijd blij geweest wanneer ik deze iwaln heb kunnen opnemen terwijl anderen nietsvermoedend hun woordenschat vergooien voor andere talen. Hieronder een lijst die bij me is opgekomen.

Zo geeft men bijvoorbeeld bij ons, dingen die iemand zei maar vaag herinnerd worden, aan met 'ayadoeya'. Bijvoorbeeld: inayid ayadoeya manis shek : hij zei me ......van waar ben je.

Intussentijd: koedkoed, ik merk een verband met het woord 'akoed' dat 'tijd' betekent

boom: as shroe : officieel is het askloe

landbouw: tyarza, hij bewerkt de grond : isharezz, ikarez

spijt: tyarrzzawt

medicijnen: isoefar: officieel isafarn

vegen: sekk, sfadh

aanzetten: sirgh

familie: rwashoel, twashoelt


Ik merk op dat wanneer ik ze gebruik, mensen ze neigen op te nemen in het vervolg van gesprek.

Hierbij een oproep om verdoken woordenschat te delen, tanmirt nwam

Een alleenstaande vader met zeven dochters, moest op een dag gaan reizen. Hij droeg zijn dochters op om zich terwijl terug te trekken naar het taddart n nejj (bovenverdieping). Hij zei hen dat ze geen familie hadden en zodus voor niemand mochten opendoen. Intussen plantte hij voor elk meisje een Tabhirt met een appelboom, munt en begroef  bij elk een ei in het zand. Uit de staat van hun moestuintjes zou hij achteraf de kuisheid van zijn dochters kunnen opmaken.

In het dorp was wel een amshoem die uit was op hun maagdelijkheid. Zo betaalde hij een oude dame om zich voor te doen als de tante van de meisjes. Hij kon zich dan verkleden als een meisje om zo binnen te geraken. Toen ze gingen aankloppen, deed één van de oudere dochters open en vroeg wie ze waren, waarop de oude dame ronduit begon te vertellen over hun verwantschap en erin sloeg om de jongeman binnen te loodsen. De meisjes waren opgetogen om hun nicht en tante te ontmoeten maar de jongste van de zeven herinnerde zich de woorden van haar vader en sloot zich verderop op.

De andere meisjes genoten zodanig van het gezelschap dat ze aan de zogezegde tante vroegen of hun nicht de nacht met hen mocht doorbrengen, wat ze maar al te graag toeliet. De listige jongen bedwelmde hen die nacht en beroofde hen van hun maagdelijkheid. Ook stal hij al hun ishamoesn n nokarth (knapzakken met zilver) en ging ervandoor. De naïeve dochters bleven vernederd achter en toen hun vader terugkeerde merkte hij aan hun moestuintjes dat hun kuisheid was geschonden. Haastig verkondigde hij in het dorp dat zijn dochters snel moesten gaan huwen en in snel tempo volgden ze mekaar in het huwelijk op. De jongste van hen, die onaangeroerd bleef, liet weten dat ze nog niet klaar was om te trouwen.

De verkrachter die nog vrij en onherkenbaar rondliep, aasde nog op het jongste meisje omdat zij was kunnen ontkomen. Hij begaf zich daarom op een dag terug naar het huis en klom in een askroe (boom) waarnaast tahendsht (cactusvijgen) groeide. De boom bevond zich onder het raam van het meisje.  Hij zwaaide met zilver en vroeg haar om met hem mee te gaan. Ze herkende hem niet maar sloeg zijn aanbod wel af. Toen hij daarop zich een weg wilde banen door haar raam, hakte ze met een bijl op hem in waardoor hij in de cactussen viel. Zijn snode plan was mislukt.

Op een dag lukte het hem wel om met zijn vermommingen, haar te doen instemmen met een huwelijk. Hij wilde haar op de dag van het feest, duwen in een tasreft n ikshodn thargha dhays timessi ( put met brandend hout). Haar kleine aanstaande thalwest (schoonzus) had zijn plan gehoord en toen ze in de kamer van de gesluierde bruid kwam versprak ze zich. Ze zei: “ wat een mooie bruid ben jij, wat jammer dat hij je in een put wil gooien”. De pientere bruid reageerde door te vragen of ze even haar plaats wou innemen tot ze terugkwam. De kleine onwetende schoonzus ging op haar plaats zitten en bedekte zich met een sluier. Even later verscheen de kwaadwillige isli (bruidegom) en gooide nietsvermoedend zijn eigen zus in het vuur. Pas toen het al te laat was merkte hij wie hij erin had gegooid.

Ondertussen was de ontsnapte bruid al ver weg en ze klopte aan bij een houtbewerker. Ze vroeg hem of hij een talqjart (kastje) wou maken waarin zij zou passen. Hij voelde zich tot  haar aangetrokken en keek haar snakkend aan, waarop zij de benen nam.

Een andere, oudere houtbewerker kon haar wel verder helpen. Hij maakte voor haar een kastje dat je kan verslepen en waarin ze zich kon verschuilen. De boze isli zat haar op de hielen nadat de vorige houtbewerker hem de weg had gewezen, maar de oudere houtbewerker verklaarde dat hij geen jonge vrouw had gezien. Het meisje had zich in tussentijd verschanst in de tuinen van een rijke landheer.

’S Nachts kwam ze uit het kastje en at ze van de groenten in de tuin. Na een tijd merkte de landheer dat zijn groenten werden opgegeten en bracht zijn zoon op de hoogte. Die besloot om ’s nachts het terrein te bewaken. Toen de avond viel en het meisje verscheen, kon de jongen zijn ogen niet geloven. Zulke schoonheid had hij nooit eerder gezien. Hij verzweeg wat hij zag en vertelde zijn vader eenvoudigweg dat hij met een talqjart wilde trouwen. Deze vond het een absurd idee maar organiseerde toch een feest voor zijn zoon. De dag na het feest kwam een werkster ontbijt brengen, toen ze oog in oog kwam te staan met de oogverblindende bruid die uit het kastje was gekropen. Wanneer zijn ouders op de hoogte waren gebracht, gaven ze opdracht om een tweede, uitbundiger feest te houden. De andere zoon van de landheer besloot met zijn thaqzint (hondje) te trouwen omdat hij dacht dat die nog mooier zou uitpakken. Hij werd later op de huwelijksnacht verslonden door zijn dierlijke bruid.

De mooie bruid van het kastje had haar nieuwe familie verteld over haar helse avontuur en vroeg om beveiliging. Alleen, ging de herder van het landgoed zijn mond voorbijpraten in het dorp. Tegen betaling had hij de boze isli ingelicht over de locatie van de zijn doelwit. Hij bedacht een list om het landgoed in te dringen. Hij kocht een koe van de herder, at deze op en kroop in de vacht om tussen de koeien op te gaan.

Het meisje had intussen al een zoontje en kwam met hem de trap af. Een koe verliet de kudde en stormde plots naar de trap, waarop het alerte meisje een bijl bovenhaalde die ze altijd meenam. Ze trof de vermomde isli op zijn hoofd waardoor hij in mekaar zakte. De mensen rondom haar verweten haar dat ze een koe had verwond, maar ze ontmaskerde de man die haar al die tijd achterna zat. Hij werd afgevoerd en afgerekend op zijn terreur. Zij zette haar gelukkiger leven verder en bloeide in haar nieuwe omgeving.

Azul d tanmirt

tayri idhay yanoefsren, thjay di mezri

a thani ira dhay itaran thaynith, thejidhayi rokh temhafigh

Khmi ntemzzar d assntef
Amsabdi nagh, ttazith itqsen

Memsh zays gha ksegh thitawin
thina war khasnt boe afray

Azri i dhays wayedji n tqadoe7t, netta zi thifres iyshnen

A then khafi yesagwajn akhiyek

Nesh aright ghar izren ijigh khamren dagw oer
_______________________

De liefde die mij is ontglipt, liet mij in verlangen achter

Zij die me aandacht schonk, je hebt mij verdwaasd gelaten

Ons weerzien is een oprakeling
Weg van mekaar zijn, een pijnlijke barst

Hoe kan ik mijn ogen van haar afwenden, ogen kennen geen omheining

Haar schoonheid komt niet uit een doos, hij bestaat uit mooie gezichtstrekken

Jij die droefheid voor me op een afstand houd

Ik heb het gehouden bij dichtverzen die ik in mijn hart opgeborgen liet

Azul

Als ik in Marokko ben trek ik meestal naar het afgelegen Wawzart, Ait Touzine. De wortels van mijn ouders liggen daar. Het is een nu praktisch verlaten dorpje hoog in de bergen. De weg is begaanbaar tot Soef en daarna is het ploeteren naar Wawzart.

Ik heb laatst opnames gemaakt en recent op youtube gezet. Er is overvloedige watervoorziening en de grond is vruchtbaar. Toen ik er aankwam zag ik dat er mensen van bosbeheer olijfbomen en amandelbomen waren aan het planten om mensen terug te lokken (ik denk tevergeefs). Het uizicht is er heel mooi en ik verkies het boven een banale strandvakantie.

Het is heel spijtig dat er een bergvlucht heeft plaatsgevonden, want er rust veel geschiedenis van de ooit 200 imzdagh.

Aarzel niet jullie situatie te delen als bij jullie iets gelijkaardig heeft plaatsgevonden.

Snamirghken atass, Azul