Abdelkrim El Khattabi, een Arabische nationalist van de Rif
Uitpers nummer 112 - September 2009
door Brahim Harchaoui
Bij de 88ste herdenking van de veldslag van Anwal in 1921 in het Marokkaanse Rifgebergte is het belangrijk om terug te blikken op Abdelkrim el Khattabi, de man die deze doorslaggevende veldslag belichaamt. In de periode dat Abdekrim op het toneel verscheen braken in verschillende Arabische regio’s succesvolle opstanden uit ,die een diepe deuk hebben geslagen in de koloniale overheersing van de Arabische wereld. De opstanden situeerden zich onder meer in het huidige Libië onder leiding van Omar el Mukhtar, in
Syrie met de Slag van Mayasloun onder leiding van Youssef el-Azmah en de Iraakse revolutie van 1920.
De opstand van de Riffijnen en meer bepaald de veldslag in Anwal betekende echter een keerpunt voor het anti-koloniale verzet in de Maghreb, aangezien de Spanjaarden manu militari werden gedwongen tot het verlaten van grote delen van de Rif. De Spanjaarden leken immers niet opgewassen tengenover het stammenleger dat Abdelkrim heeft kunnen
mobiliseren en dat zich enkel de klassieke guerilla-tactiek hanteerde van hit-and-run. Meer dan 10.000 Spaanse troepen sneuvelden waaronder de Spaanse legeraanvoerder generaal Silvester, die hoogstwaarschijnlijk uit wanhoop zelfmoord pleegde. Het gevolg was een massale Spaanse terugtrekking en betekende tevens een belangrijke historische nederlaag
voor het kolonialisme.
Dankzij deze verpletterende overwinning kon Abdelkrim zijn bevrijdingsproject vorm geven door in zijn regio, de Rif, een republiek op te richten, met als doel de Marokkaanse bezette gebieden in het binnenland te bevrijden in coördinatie met verzetscellen die zich aldaar reeds
bevonden. De slogan die Abdelkrim toendertijd gebruikte om de éénheid van Marokko te benadrukken was: "van Ajdir (Abdelkrim's geboortedorp in Noordwest Marokko) naar Agadir (een stad in het Zuiden van Marokko)". De toon van deze discours heeft er ongetwijfeld toe geleid dat de Fransen en Spanjaarden een grootschalig offensief hebben opgezet, bestaande uit een immens leger om de oprukking van Abdelkrims verzetsstrijders naar het binnenland te stoppen.
Hoewel Abdelkrim zich overgaf aan de Franse autoriteiten om een eind te maken aan het bloedbad dat aangericht werd door de Frans-Spaanse alliantie (waarbij onder meer chemische wapens werden ingezet tegen burgerdoelwitten) bleef Abdelkrim vastberaden en standvastig ten opzichte van zijn zaak. Bovendien onderhield hij ,ondanks zijn beperkte mogelijkheden, contact met het verzet vanuit zijn ballingschapsoord La Reunion.
Toen de Fransen in 1947 besloten om hem te verplaatsen naar het Franse vasteland, slaagde hij erin om samen met de rest van zijn familieleden asiel te krijgen van de Egyptische autoriteiten. Aangekomen in Egypte lanceerde Abdelkrim samen met andere Maghrebijnse leiders te Cairo "De Comité voor de bevrijding van de Arabische Maghreb". Een front dat
verschillende Maghrebijnse bevrijdingsbewegingen samenbracht. Dit is vanzelfsprekend een zeer cruciale gebeurtenis, die een licht werpt op de opvattingen en het gedachtegoed van Abdelkrim. Als we verder kijken in de teksten uit die en meer bepaald naar het manifest van "De Comité voor de bevrijding van de Arabische Maghreb" , ondertekend door Abdelkrim el
Khattabi op 5 januari 1948, zien we een paragraaf waar zwart op wit geschreven staat dat de "Arabische Maghreb onlosmakelijk deel uitmaakt van het Arabische thuisland".
Opmerkelijk is dat vandaag de dag sommige Amazigh-activisten flagrant aan
geschiedsvervalsing doen door te refereren naar dit comité als zijnde "De comité voor de bevrijding van Noord-Afrika", dit om de Arabische dimensie van Abdelkrim's visie te verdoezelen én om hem te portretteren als een Amazigh separatist.
Het zijn toevallig ook diezelfde elementen in de Amazigh-beweging die naast een Arabofoob discours ook een normalisatieproces opgang proberen te zetten met de Zionistische entiteit "Israël".
Uiteraard is het verwerpelijk om gans de Amazigh-beweging gelijk te stellen aan collaboratie of separatisme. Daarom is dit dan ook een gelegenheid om als progressieve Arabisch Nationalisten onze steun te betuigen aan de legitieme eisen van de Amazigh-beweging omtrent de erkenning en het officialiseren van de bestaande Amazigh-talen.
Uiteraard stopt het niet bij de erkenning van de talen, maar gaat het ook om de Amazigh cultuur en tradities in de Arabische Maghreb zijn plaats naast de Arabische cultuur en tradities te geven, daar deze elementen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. De Amazigh cultuur, talen en tradities hebben mee bijgedragen tot wat we vandaag de Arabisch Islamitische beschaving noemen in de Arabische wereld in het algemeen en in de Arabische Maghreb in het bijzonder.
Bovendien mogen deze legitieme eisen alvast niet ondermijnd worden wanneer we vaststellen dat vijanden van de Arabische natie de minderhedenkwesties instrumentaliseren voor hun geopolitieke belangen. De terechtwijzing moet zich bepreken tot diegene die deze minderhedenkwesties vertalen in een pro-Westerse verdeel en heers politiek.
Terugkerend op Abdelkrim, is het noemenswaardig om te verwijzen naar de deelname van de man aan de eerste Arabisch-Israelische oorlog en de niet onbelangrijke rol die hij daarin heeft vervuld. In zijn hoedanigheid als voorzitter van de Comité voor de Bevrijding van de Arabische Maghreb heeft hij een militaire formatie van Maghrebijnse verzetstrijders
gemobiliseerd om deel te nemen aan deze Arabische oorlog tegen het Zionistisch koloniaal project. Daarnaast werd vanuit diezelfde Comité onder andere de plannen opgemaakt ter voorbereiding van de Algerijnse revolutie tegen de Franse kolonisator, alsook de oprichting van een gemeenschappelijk bevrijdingsleger voor de Arabische Maghreb.
Uit dit korte overzicht kunnen we duidelijk vaststellen dat een Amazigh als Abdelkrim een politieke visie had die niet anders kan bestempeld worden als Pan-Arabisch. Zeker als we opmerken dat deze legendarische verzetstrijder geen tegenstellingen zag of creëerde tussen
Arabisch-taligen en Amazigh-taligen en zijn strijd in een latere fase (vanaf 1948) zelfs definieerde in een duidelijk omschreven Arabisch Nationale visie. Hierdoor behoort Abdelkrim el Khattabi tot de Nationalistische voormannen die het Arabisme beschouwen als een denkkader dat ethniciteit overschrijdend is en een nationalistische ideologie die
gegrondvest is op de Arabisch-Islamitische beschaving, waartoe de Imazighen ook behoren.
Zoals de Amazigh Sheikh Abdelhamid Ben Badis (1889-1940) het treffend heeft verwoord : "De Algerijnen zijn moslims en tot het Arabisme behoren ze". Deze identitaire uitspraak is niet enkel een vanzelfsprekendheid in Algerije, maar ook in de rest van de Westelijke vleugel van de Arabische wereld.
Brahim Harchaoui is bestuurslid AEL- België (Arabisch Europese Liga)
http://www.uitpers.be/artikel_view.php?id=2442
Uitpers nummer 112 - September 2009
door Brahim Harchaoui
Bij de 88ste herdenking van de veldslag van Anwal in 1921 in het Marokkaanse Rifgebergte is het belangrijk om terug te blikken op Abdelkrim el Khattabi, de man die deze doorslaggevende veldslag belichaamt. In de periode dat Abdekrim op het toneel verscheen braken in verschillende Arabische regio’s succesvolle opstanden uit ,die een diepe deuk hebben geslagen in de koloniale overheersing van de Arabische wereld. De opstanden situeerden zich onder meer in het huidige Libië onder leiding van Omar el Mukhtar, in
Syrie met de Slag van Mayasloun onder leiding van Youssef el-Azmah en de Iraakse revolutie van 1920.
De opstand van de Riffijnen en meer bepaald de veldslag in Anwal betekende echter een keerpunt voor het anti-koloniale verzet in de Maghreb, aangezien de Spanjaarden manu militari werden gedwongen tot het verlaten van grote delen van de Rif. De Spanjaarden leken immers niet opgewassen tengenover het stammenleger dat Abdelkrim heeft kunnen
mobiliseren en dat zich enkel de klassieke guerilla-tactiek hanteerde van hit-and-run. Meer dan 10.000 Spaanse troepen sneuvelden waaronder de Spaanse legeraanvoerder generaal Silvester, die hoogstwaarschijnlijk uit wanhoop zelfmoord pleegde. Het gevolg was een massale Spaanse terugtrekking en betekende tevens een belangrijke historische nederlaag
voor het kolonialisme.
Dankzij deze verpletterende overwinning kon Abdelkrim zijn bevrijdingsproject vorm geven door in zijn regio, de Rif, een republiek op te richten, met als doel de Marokkaanse bezette gebieden in het binnenland te bevrijden in coördinatie met verzetscellen die zich aldaar reeds
bevonden. De slogan die Abdelkrim toendertijd gebruikte om de éénheid van Marokko te benadrukken was: "van Ajdir (Abdelkrim's geboortedorp in Noordwest Marokko) naar Agadir (een stad in het Zuiden van Marokko)". De toon van deze discours heeft er ongetwijfeld toe geleid dat de Fransen en Spanjaarden een grootschalig offensief hebben opgezet, bestaande uit een immens leger om de oprukking van Abdelkrims verzetsstrijders naar het binnenland te stoppen.
Hoewel Abdelkrim zich overgaf aan de Franse autoriteiten om een eind te maken aan het bloedbad dat aangericht werd door de Frans-Spaanse alliantie (waarbij onder meer chemische wapens werden ingezet tegen burgerdoelwitten) bleef Abdelkrim vastberaden en standvastig ten opzichte van zijn zaak. Bovendien onderhield hij ,ondanks zijn beperkte mogelijkheden, contact met het verzet vanuit zijn ballingschapsoord La Reunion.
Toen de Fransen in 1947 besloten om hem te verplaatsen naar het Franse vasteland, slaagde hij erin om samen met de rest van zijn familieleden asiel te krijgen van de Egyptische autoriteiten. Aangekomen in Egypte lanceerde Abdelkrim samen met andere Maghrebijnse leiders te Cairo "De Comité voor de bevrijding van de Arabische Maghreb". Een front dat
verschillende Maghrebijnse bevrijdingsbewegingen samenbracht. Dit is vanzelfsprekend een zeer cruciale gebeurtenis, die een licht werpt op de opvattingen en het gedachtegoed van Abdelkrim. Als we verder kijken in de teksten uit die en meer bepaald naar het manifest van "De Comité voor de bevrijding van de Arabische Maghreb" , ondertekend door Abdelkrim el
Khattabi op 5 januari 1948, zien we een paragraaf waar zwart op wit geschreven staat dat de "Arabische Maghreb onlosmakelijk deel uitmaakt van het Arabische thuisland".
Opmerkelijk is dat vandaag de dag sommige Amazigh-activisten flagrant aan
geschiedsvervalsing doen door te refereren naar dit comité als zijnde "De comité voor de bevrijding van Noord-Afrika", dit om de Arabische dimensie van Abdelkrim's visie te verdoezelen én om hem te portretteren als een Amazigh separatist.
Het zijn toevallig ook diezelfde elementen in de Amazigh-beweging die naast een Arabofoob discours ook een normalisatieproces opgang proberen te zetten met de Zionistische entiteit "Israël".
Uiteraard is het verwerpelijk om gans de Amazigh-beweging gelijk te stellen aan collaboratie of separatisme. Daarom is dit dan ook een gelegenheid om als progressieve Arabisch Nationalisten onze steun te betuigen aan de legitieme eisen van de Amazigh-beweging omtrent de erkenning en het officialiseren van de bestaande Amazigh-talen.
Uiteraard stopt het niet bij de erkenning van de talen, maar gaat het ook om de Amazigh cultuur en tradities in de Arabische Maghreb zijn plaats naast de Arabische cultuur en tradities te geven, daar deze elementen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. De Amazigh cultuur, talen en tradities hebben mee bijgedragen tot wat we vandaag de Arabisch Islamitische beschaving noemen in de Arabische wereld in het algemeen en in de Arabische Maghreb in het bijzonder.
Bovendien mogen deze legitieme eisen alvast niet ondermijnd worden wanneer we vaststellen dat vijanden van de Arabische natie de minderhedenkwesties instrumentaliseren voor hun geopolitieke belangen. De terechtwijzing moet zich bepreken tot diegene die deze minderhedenkwesties vertalen in een pro-Westerse verdeel en heers politiek.
Terugkerend op Abdelkrim, is het noemenswaardig om te verwijzen naar de deelname van de man aan de eerste Arabisch-Israelische oorlog en de niet onbelangrijke rol die hij daarin heeft vervuld. In zijn hoedanigheid als voorzitter van de Comité voor de Bevrijding van de Arabische Maghreb heeft hij een militaire formatie van Maghrebijnse verzetstrijders
gemobiliseerd om deel te nemen aan deze Arabische oorlog tegen het Zionistisch koloniaal project. Daarnaast werd vanuit diezelfde Comité onder andere de plannen opgemaakt ter voorbereiding van de Algerijnse revolutie tegen de Franse kolonisator, alsook de oprichting van een gemeenschappelijk bevrijdingsleger voor de Arabische Maghreb.
Uit dit korte overzicht kunnen we duidelijk vaststellen dat een Amazigh als Abdelkrim een politieke visie had die niet anders kan bestempeld worden als Pan-Arabisch. Zeker als we opmerken dat deze legendarische verzetstrijder geen tegenstellingen zag of creëerde tussen
Arabisch-taligen en Amazigh-taligen en zijn strijd in een latere fase (vanaf 1948) zelfs definieerde in een duidelijk omschreven Arabisch Nationale visie. Hierdoor behoort Abdelkrim el Khattabi tot de Nationalistische voormannen die het Arabisme beschouwen als een denkkader dat ethniciteit overschrijdend is en een nationalistische ideologie die
gegrondvest is op de Arabisch-Islamitische beschaving, waartoe de Imazighen ook behoren.
Zoals de Amazigh Sheikh Abdelhamid Ben Badis (1889-1940) het treffend heeft verwoord : "De Algerijnen zijn moslims en tot het Arabisme behoren ze". Deze identitaire uitspraak is niet enkel een vanzelfsprekendheid in Algerije, maar ook in de rest van de Westelijke vleugel van de Arabische wereld.
Brahim Harchaoui is bestuurslid AEL- België (Arabisch Europese Liga)
http://www.uitpers.be/artikel_view.php?id=2442