Amazigh.nl

Op het eerste gezicht zou je denken dat het omroepen in het Tarifit, Tacelhit of Tasusit iets is dat eigenlijk makelijk
gerealiseerd kan worden. En dat is het ook, maar kijk eens eerst naar onze situatie. Wij zijn het niet gewend
om in grote getallen aangesproken te worden in de eigen taal. Kijk maar naar hoe de Hirak beweging begon. De manier
Imazighen, in dit geval Riffijnen, in grote getallen aan te spreken in de eigen taal moest nog ontdekt en ontwikkeld worden.
Daarom ging dat actievoeren in het begin vooral in het Arabisch, niet alleen om je verstaanbaar te maken naar Rabat toe maar
omdat ze eigenlijk niet beter wisten. Eigen voorbeelden had men nog niet maar alleen die manier van de Arabische wereld via
de Arabische zenders op TV. Later begonnen ze ook steeds meer Riffijns te praten, maar meer als extraatje.

Wat kun je hier uit opmaken? Qua taal zijn we nog steeds bij square 1. Dus je hoeft niet boos te zijn.
De grote uitzondering was natuurlijk de muziek, die tot wel miljoenen mensen tegelijkertijd  kon toespreken.
Daarom is het ook niet zo gek, dat de muziek juist een van de pijlers is geweest is voor de bewustwording van onze
identiteit.

Inmiddels is er een explosie ontstaan van Riffijnse activisten of vloggers die uitzendingen maken op youtube over politiek, cultuur, lifestyle  etc
en zo middels de eigen taal meer publiek bereiken. Dat zijn hoopgevende ontwikkelingen.

Azul awma,

De situatie waarin we ons bevinden, is niet meer dan logisch. Ik zal eens een voorbeeld geven over hoe je
redeneert. Je stelt dat je computer kapot is. Je denkt bij jezelf: verdomme, mijn computer is kapot maar die van
maten doen het allemaal perfect. Je bent daar eigenlijk best wel kwaad om, en vraagt jezelf af hoe laag je gevallen
bent dat je computer kapot is. Nou, dan laat je een ICTer of 1 of andere nerd komen en die ontdekt op je harde schijf een
aaneenschakeling van allerlei problemen en virussen, whatever, weet je! Die ICTer kan alleen maar tot de conclusie komen
het niet meer dan logisch is dat je computer kapot is.

Nou, in dit leven ben jij de engineer die de dingen in de juiste perspectief moet zetten. Je struggelt daar een beetje erg mee
maar zodra je die kunst onder de knie kunt krijgen valt alles perfect als een puzzel in elkaar en vind je het niet meer dan logisch dat je
eerder met die problemen opgescheept zat.

Ik kom hier nog op terug.

Tanmirt,

Azul,

Imcuman nni iholandiyen, axmi qarran 'voor de bühne'. Qa d manaya ruxa s DNA-test ya.
Mara ghak marker d Amazigh, qa udji d cak waha migha yaddja. Qa rad ighabiyan aqath ghassan.
Amazigh qarant y wanni isawaran irs u Mazigh.

Ik leg je uit waarom die oppervlakkige opvattingen over Riffijnen ongegrond zijn en wat jij vervolgens doet, is volharden
in onwetendheid, verscholen achter het recht hebben op een mening. Kap met die kut spelletjes, ik kijk recht door je heen.

Wat ben je dan? Een ontwortelde Riffijn? Ik dacht het niet.
Je bent vast wel midden Atlas Amazigh of Sous. Wij hebben een andere geschiedenis dan jullie.
Door onze geografische ligging zijn wij vaker blootgesteld geweest aan buitenlandse invloeden. En ondanks dat
zijn we toch onze taal blijven spreken, in die context moet je het zien. Daar waar andere Amazigh-talen bezweken zijn, bleken wij de uitzondering op de regel.
Het Atlas Tamazight heeft haar authentieke karakter vooral te danken aan haar moeilijk te bereiken gebieden, dan aan een veronderstelde Amazigh-bewustzijn.
Wees gewoon eerlijk. Ik geloof er ook geen sodemieter van dat er momenteel 15 miljoen Atlas-Tamazight sprekers zijn want alleen in de uiterst arme
gebieden is men Tamazight blijven spreken. Een aanzienlijk deel van de  Atlas Imazighen zijn gearabiseerd omdat ze voor de Makhzen zijn gaan werken om aan de extreme armoede te ontsnappen
of simpelweg in de meer begaanbare gebieden bezweken zijn aan Darija in de laatste 100 jaar. Voor Sous Imazighen is de eigen taal juist alleen een besloten aangelegenheid en dus geen kans maakt om te groeien in het openbaar.

Dat is niet waar, vriend. Wat hebben "ze" aan zichzelf te danken?
De logische redenering die daaruit volgt is dat jij zelf geen Riffijn bent.
In dat geval moet je bij jezelf ten rade gaan of je wel genoeg weet, waar je het over hebt.

Het Spaans van 50 jaar kolonisatie komt niet verder dan wat huis, tuin en keukenwoorden, waar we trouwens
een eigen draai aan hebben gegeven. Dat is verder ook niks waar we ons om zouden moeten schamen. Op die manier
zitten er ook Franse woorden in het Nederlands. Nou, daar ligt toch ook niemand wakker van.

Tja en het Arabisch, was en is nou eenmaal de taal waarin onderwezen werd/wordt. Dat komt toch van de staat, dus hoezo
hebben we dat aan ons zelf te danken? Elke Riffijn die zichzelf op een educatieve manier uitdrukt ontkomt toch niet aan die Arabische woorden.
Het is tenslotte de taal waar hij in onderwezen is.

Een formele vorm van Tamazight begint nu pas op te komen. Pas nu kunnen mensen daar voorbeeld aan nemen.

Yeah man..love, weet je!
You're a genius, bro! En ik ben trots op je!

Zo moet het ook zijn! You proved to be very resourceful.
Je raast als een AI door het web heen en dat is nog maar het topje
van de ijsberg want je weet veel van Amazigh-kunde en dat is extraordinair.

Amazigh-kunde zou een wetenschap moeten zijn die je weer kunt onderverdelen in disciplines.
Het is een life science, weet je!

Azul,

Tamezwarut, shout out to my homie!

Wis sin, bevestigt het toch maar het woord dat ik eerder beschreef.


.

Nou zeg, giving me the silent treatment...
Being passive aggressive and all a dat shit!

Jonge, het is niet dat ik je topic vergal. Ik durf te wedden
dat velen, waaronder ik, helemaal niet wisten dat de plaatsnaam
Granada terug te voeren is op een Amazigh-woord. En dat ik daar
verder op wil in gaan, wil toch niet zeggen dat ik daarmee roet in het
eten gooi. Sjonge jonge, man!

Ik dacht dat Granada gewoon terug te voeren is op het woord voor granaatappel.

Nee, wacht even. Het woord voor arm is doorgaans taɣilt, althans iets dat daar op terug te voeren is. Alleen de L en
T veranderen een beetje, vooral de L. Dat wordt dan die letter die op de fonetische J in het Engels klinkt. Wat was de
benaming daarvoor ook al weer, die term. Zowel aɣil als taɣilt hebben natuurlijk dezelfde stam.

Azul,

Ik bedoelde gewoon het Spanje van de moslims, dus Moors daarvoor als een 'umbrella' term. In die context wordt dat toch meestal ook bedoeld.
Een interessant verhaal en bedankt voor de moeite. Het voorbeeld dat je gaf van de etymologie voor de plaatsnaam Granada = Ɣarnaṭa = Aɣir-Naṭa = Aɣil-Naṭa, is voor mij wel ten dele een herkenbaar woord in het Riffijns TamaziƔt. Het woord Aɣir dat voor arm, het lichaamsdeel, wordt gebruikt.
Alleen heb ik geen idee wat nata zou kunnen betekenen.
De vorige keer hadden we het over de veranderende R, in dit woord verandert de R in de meervoudsvorm. Dan krijg je dus zoiets dat als 'iɣadjen' klinkt.
De enkelvoudsvorm wordt ook gebruikt in een metafoor dat de situatie schetst waarin je lichamelijk wordt gesloopt, denk daarbij aan het verrichten van zwaar fysieke arbeid.
Dan zegt men: Ad akd ɣadran aɣir. De K als zachte G die bij jullie een C wordt. Letterlijk zoiets als dat je armen er van afbreken, zeg maar.

Ik ben me wel bewust dat ik hiermee weer zoals gebruikelijk off-topic ga. Maar je zou op een later tijdstip weer on-topic kunnen geraken.

Jij bent meer bezig met historische bronnen terwijl ik me meer op het vlak begeef van reconstructie en analyse.
1. Dat Boabdil en de zijnen voet aan wal hebben gezet op de Riffijnse kust, wil niet zeggen dat ze daar dan zijn gebleven.
2. Wat voor invloed zouden ze dan hebben gehad op de wat later de Riffijnse cultuur zou worden, mocht de integratie wel
wel succesvol zijn verlopen?

Conflict ligt altijd voor de hand wanneer je met een nieuwe groep mensen te maken hebt.
De 1 moet zich min of meer totaal onderwerpen aan de andere, zo is dat altijd gegaan in
de geschiedenis van de mensheid. Daarnaast heb je ook nog eens de battle for resources
to survive etc etc. Kortom het zal wel een struggle zijn geweest.

Azul,


Ik heb me altijd verbaasd over hoe Marokkanen met voorouders uit Moors Spanje een zo goedbewaarde
familiegeschiedenis hebben. Ik meen dat jij ooit zoiets schreef, dat jouw familie een dergelijke afkomst heeft
Wel, ten dele dan. De doorsnee Riffijn kan niet verder dan 4 a 5 generaties terug gaan in de persoonlijke
familiegeschiedenis.

Konden de verdreven Moren dan allemaal lezen en schrijven? Het gros zal toch wel simpele boeren zijn geweest, zoals wij.
Ik weet ook niet hoe ze zouden zijn opgenomen in de Nefza stammen gezien de etnische en linguïstische verschillen en ook
het tribale karakter van Imazighen. Makkelijk zal het niet zijn geweest. Ik heb pas geleden nog ergens gelezen of gehoord
dat de moslims van Moors Spanje eigenlijk vooral van Spaanse origine waren ipv Maghreb. Dat omdat ze Spaans spraken.
Of daar een assimilatie proces aan vooraf gegaan zou kunnen zijn, behoort ook tot de mogelijkheden.

Wat weet jij eigenlijk hier over?

Azul,

Nice dat je aan de slag bent gegaan met het fact-checken van dat verhaal. Ik
Heb er een specifieke vraag over, die ik daar dan zal stellen.

Over de 'R' gesproken, is mij altijd opgevallen dat jullie ook de rollende R gebruiken.
Die zoals in het Spaans en Italiaans. Bij sommige woorden dan, zoals 'agharabu' voor boot.
Bij ons spreek je die R wel uit, maar korter.

Ik kan eigenlijk nog steeds niet goed differentiëren tussen de Oostelijke dialecten, of beter gezegd: de centrale dialecten.
Het is me een paar keer opgevallen dat woorden waarvan ik dacht dat die typisch Awayighers waren, dat ze die ook in Temsamane en Touzine gebruiken.

Azul,

Tqadixc a tawmat. Om maar meteen te antwoorden op je vraag betreft hoe wij de etymologische L uitspreken, is dat eigenlijk ook hetzelfde als bij jullie, namelijk  de neiging die bijna of helemaal uitsluitend als een R uit te spreken. Ik kan zo 1,2,3 niet eens op een woord komen dat waarbij die etymologische L wel als een L wordt uitgesproken.
De oleander plant die je als voorbeeld wordt bij ons in een mannelijke vorm gebruikt als 'ariri'.

Ik ben verder ook benieuwd hoever je bent met dat fact-checken van dat verhaal op Arifnews, waar je het laatst nog over had. Of je daar trouwens überhaupt mee bezig bent geweest.


Tanmirt,

Azul Bu3luz,

You're being too cerebral, ik gaf gewoon wat instances waarin wij west- Riffijnen de R niet kunnen ontwijken, en welke regels daar aan vooraf gaan, weet ik niet. Maar ik ben bereid een luisterend oor te geven als jij het denkt te weten.

Trouwens tijdens deze discussie ben ik me ook gaan realiseren dat het 'skippen' van de R niet eens een exclusief Awayighers
aangelegenheid is.

Ik ga nog wat voorbeelden geven: 'Iri' voor (zijn) en 'iri' voor nek. Dit zijn 2 fonetisch identieke woorden. Bij ons skip je de R
bij die voor (nek) maar bij 'iri' voor (zijn) moet de R uitgesproken woorden. Now, what is your take on this? Heeft dat dan ook
wat te maken met L en LL of iets dergelijks?