Berbers geloof

[Lezer]

Het Berberse geloof of het Amazigh geloof is het geloof van een autochoon volk dat zich verspreidde over het hele Noord Afrika met een uitzondering van de Oude Egyptenaren en de Nubiers. Dit volk wordt vandaag de dag Berbers volk genoemd.

De volkeren die het Berberse pantheon beïnvloedden zijn voornamelijk hun Oude Egyptische buren, gevogd respectievelijk door de Feniciërs, de Joden, de Oude Grieken, de Oude Romeinen en de Arabieren. De meesten van deze volkeren waren wederzijds gedeeltelijk beïnvloed door het lokale Berberse geloof.

De Berbers en de dood

De verwantschap tussen de Berbers en de dood kent verschillende aspecten. Enerzijds, begroeven de Berbers de gestorvenen op meerdere manieren in meerdere tijdsperken. Anderzijds, ze lieten verschillende graven die ook uit onvergelijkbare tijdsperken dateren.

De funeraire praktijken

De archeologische opgravingen in pre-historische graven hebben laten zien dat de lichamen van de storvenen waren geverfd met rode ochren. Deze praktijk is te vinden is zowel de Ibero-Maurussiaanse als de Capsische graven. Toch is die kultuur eerder aan de Capsiers dan aan Ibero-maurussiers toe te schrijven, volgens de deskundigen. Daarnaast bevonden er zich schillen van struisvogeleieren, juwelen en wapen met de begraafde doden.

De vorm van de begraafden is ook opmerlijk. Sommigen lichamen waren op hun zijde gelegd, terwijl anderen in foetale positie.

Integenstelling tot de Berbers van Noord Afrika, de Guanches mummificeerden de gestorvenen. In 1958, De professor Fabrizio Mori ontdekte een Libische mummie die oude was dan alle vergelijkbare Oud-Egyptische mummie.

De cultus van de dood

De auteurs van het Engelse boek The Berbers merken op dat de cultus van de dood een van de onderscheidende kenmerken van de Berbers in de oudheid. Pomponius Mela vertelde dat de Augelae (Modern Aujila in het huidige Libya) de geesten van hun voorouders als godheden beschouwden. Ze legden de eed bij hun namen af, ze vroegen hen om raden, en na het verzoek, slapen ze en geloven in alles ze ervan zouden dromen.

Herodotus (484 b.C-ca. 425 b.C) heeft ook hetzelfde beschreven in zijn vierde boek over de Nasamoniers die, de woestijn rond Siwa en Augila bewoonden. Hij schreef erover:

    ..] Ze zweren bij de mensen onder hen, die gekenmerkt waren door hun rechtvaardigheid en moed door hun handen te leggen op hun graven; ze vergoddelijken hen door hun grafheuvels te bezoeken en te erop te liggen na dat ze gebed zouden hebben, en wat ze ook in hun dromen zouden zien, zouden ze aanvaarden.[

Het eren van de heiligen bestaat nog voort in de hedendaagse Berberse gemeenschappen. Deze eerbiedigheid is in het algemeen bekend als Maraboetisme. Het is een fenomeen die wijd verspreid is in heel Noord Afrika te westen van Egypte, maar hoofdzakelijk typerend is voor Marokko dat soms figuurlijk wordt bestempeld als: Het land van duizend-en-één heilige.
De Berbers vereerden ook hun koningen in hun de oudheid, en het is zelfs mogelijk dat ze als godheiden beschouwden. Het is zelfs niet verrassend dat het meest prestegieuse Berberse monumenten uit de Klassieke oudheid Numidische and Oud-Mauretanische mausoleums zijn.

De graven van de oude Berbers

De graven van de oude Berbers en hun voorouders wijzen erop dat de Berbers en hun voorvaders (Namelijk de Ibero-maurussiers en de Capsiers)hebben geloofd in andere leven na de dood. De pre-historische Noord-west Afrikaanse mens heeft het lichaam de gestorvenen in oppervlakkige gaten begraven. Maar zodra hij er bewust van werd dat deze begravenen een makkelijk te prooi van wilde dieren vielen, begon hij hen in diepere gaten te begraven. Later, begroeven ze de gestorvenen in grotten, ronde graven, rotsen, grafheuvels en nog andere soort graven.

De graven van de vroege Berbers kenden een opmerkelijke evolutie van primitief gestructureerde graven naar meer ontwikkelde en mooie graven, zoals het geval is in de pyramidische graven in Noordwest Afrika.

De prestiege van het worden begraven in zo'n pyramiden was beperkt tot de persoonlijkheden die belangrijk waren in hun Berberse gemeenschappen. Dit soort van piramidische graven heeft de aandacht van Prof. Mohammed Chafik die er een boek over schreef waarin hij de aandacht probeerde te richten op zo'n graven. Hij probeerde de Berberse piramidsche graven in verwant te brengen met de reuze Oud-Egyptische graven op basis van etymologische en historische gegevens.
Het meest bekende Berbers piramid zouden het piramid van Medracen ,die ongeveer 19 meters hoog is, en ook Oud-Mauretanische piramid die ongeveer 30 meters hoog is, zijn. Deze laatste is ook bekend als Het graf van de christelijke vrouw in het westen.

Megalithische kultuur
De rotsen waren in het algemeen heilig voor de ontelbare pre-historische volkeren, en de Berbers ware hier geen uitzondering van. Sint Augustine heeft opgemekrt dat de heidene Afrikanen de rotsen vereerden. Apuleius had dat nog eerder behandeld in de tweede eeuw voor Christus.

In Noordwest Afrika bevinden er zich onderscheidene megalitische structuren. Ze zijn echter onderbelicht. De Berberse waren niet de enigen die de megalithen zetten in Noord Afika. De Feniciërs kenden ook deze kultuur of de zo-genaamde: Bethel of godshuis in de Semitische talen. De megalitische monument in Mogador aan de Atlantische kust wordt vaak toegeschreven aan de Feniciërs. De monument van Mzora (Ook gespeld als Msoura) is relatief het meest bekende megalith in Noord Afrika ten westen van Egypte. Het bestaat uit verschillende megaliths rond een grafheuvel en een grotere megalith dat hoger dan 5 meters is. Volgens de legende, is het monument een mausoleum van een mythische Libische koning genaamd Antaeus.

In het zuiden van Casablanca bevindt er zich ook een megalithische plaats dat opgegraven is in 1926. Het zienwaardigheid is waarschijlijk versierd met funeraiare inscripties in het zogenaamde Libyco-Berberse schrift of simpelweg Tifinagh. Het script is te lezen van boven naar onder op de megalith. Overigens, wordt er aangenomen dat deze kultuur een godsdienstige aspect van de cultus van de dood en de verering van sterren.

Solaire en lunaire verering

De Berbers noem(d)en de maan Ayyur in hun Berbertalen. Deze naam was ook de naam van een Berberse maangod die geëerd was in Noordwest Afika, volgens de Franse historicus Gabriel Camps.

Herodotus schonk ook voldoende aandacht aan deze godsdienst bij de Berbers (die bekend waren voor hem als Libiërs). Hij schreef erover dat ze offerden aan de maan en de zon:

    Ze (De Libiërs) beginnen met de oor van het slachtoffer, dat ze afsnijden en gooien op hun huizen; als dit gedaan is, ze vermoorden het dier door zijn nek om te draaien. Ze offeren aan de zon en de maan, maar aan geen andere god. Deze verereing geldt voor alle Libiers.(book IV.168-198)

Tullius Cicero (105-43 BCE) heeft over het zelfde cultus in zijn boek Over de republiek (Scipio's droom):

    Toen ik (Scipio) aan him voorgesteld werd, de oude man (Massinissa, de koning van Numidia) omarmde me, en vielen tranen uit zijn ogen waarna hij naar de hemel keek, en riep uit: "O hoogwaaridge Zon, en jij ook, hemelse wezens. Omdat ik in mijn leven, koninkrijk en palijs ublius Cornelius Scipio heb kunnen verwelkomen..."


Er werden ook Latijne inscripties gevonden in Noordwest Afrika, die gewijd waren aan de Zon. De in Souk Ahras gevonden inscriptie is daar een voorbeeld van. Het werd uitgedrukt als Solo Deo Invecto.
Er blijkt ook dat de Egyptische st Samuel er tevergeefs toe gedwongen werd door de zonsaanbiddende Berbers om zon te vereren.

Overigens, Thor Heyerdahl geloofde erin dat de piramid van Tenerife was gewijd aan de zon. Hij dacht dat de zo'n piramides is een kultuur die gebracht is door de zonsaanbiddende Berbers van het middlezee naar de Canarische Eilanden. In feite, vereerden de Guanches een god genaamd Achaman aan wie ze offers in grotten gaven. Deze god was figuratief afgebeld als de zon en hij zou verwant zijn aan de god Amon. De Guanches vereerden ook een zon-god in Las Palmas. Het droeg de naam Magec en Amen, wat taalkundig de betekenis van Heer lijkt te hebben. In Awelimmiden, de naam Amanaai lijkt God te betekenen in het Berbers van de Touareg.

De oude Libiers hebben in het algemeen de zonsondergang vereerd, en dat is geassocieerd met Amon die die bekend stond met zijn ramshorens. En naast de zon, vereerden de Berbers de bergen (zoals Atlas), de rotsen, de grotten en de rivieren.

[Lezer]

Egyptisch-Berbers geloof
De oude Egyptenarn waren de buurlanders van de Berbers. Ze zouden zelfs een gemeenschappelijke saharaanse oorsprong kunnen hebben. Daarom, is het soms gesteld dat sommige godheden vereerd waren door zowel de oude Libiërs als oude Egyptenaren. In ieder geval, kan men Egyptische godheden die verwant zijn aan het Berberse pantheon onderscheiden volgens hun oorsprong.

Egyptische godheden
De Oosterse Libiers vereerden Isis en Seth. Dat was opgemerkt door Herodotus toen hij het volgende schreef:

    Hoewel, geen van deze stammen (Libische stammen) de smaak van de koeienvlees ooit kende, weigeren ze het te eten voor de zelfde reden als die van de Egyptenaren, noch fokken ze de zwijnen. Zelfs in Cyrene, denken de vrouwen dat het een zonde is om de koeienvlees te eten. Op deze manier vereren ze Isis, de Egyptische godin die ze vereren met vasten en feestivals. De vrouwen van Barca weigeren niet alleen het vleef van de koeien, maar ook dat van de zwijnen.

Deze Berbers zouden het zwijnsvlees niet gegeten mogen eten, omdat het zwijn het geassocieerd was met Seth, terwijl ze geen koeienvlees aten omdat het geassocieerd was met Isis.

Osiris was misschien ook onder de Egyptische godheden die vereerd waren in Libya (Noord Afrika ten westen van het Oud-Egypte). Nochtans, gelooft Dr. Budge (naast een kelein aantal deskundigen) erin dat Osiris een Libische oorsprong zou hebben, zeggen dat Alles, wat er geschreven is met betrekking tot Osiris in alle perioden, wijst erop dat hij een autochtone god is in Noord-oost Afrika, en dat zijn vaderland eventueel Libya was.

Berberse godheden

De Egyptenaren beschrijfden sommige Egyptische godheden als Libische goden, zoals Neith die geëmigreerd is vanuit Libya is, en in de Nile Delta vestigde, volgens de Egyptische inscripties. Neith was geboren rond het Meer Tritonis in het huidige Tunesie, volgens sommige legenden.

Het is ook opmerkelijk dat sommige Egyptische godheden waren afgebeeld met Berberse (Oude Libische) kenmerken zoals "Ament" die afgeschilderd was met twee pluimen die gewoonlijk gebruikt werden door de Libiers als haarversiering zoals ze bekend stonden in de Egyptische tekeningen voor de Libische leiders.

Amon als gemeenschappelijke godheid
Amon was het meest opmerkelijke gemeenschappelijke god in de Egyptische en Berberse pantheon. Deze god is moeilijk toe te schrijven aan een van de volkeren. Hoewel de meeste moderne bronnen zijn bestaan in het Berber mythologie negeerden, was Amon de uppergod van de Berbers die sociale leven in Noordwest Afrika beïnvloedde. De Libische (Berberse) Amon werd vereerd door de Oude Grieken in Cyrenaica, en werd verenigd met de Fenicische uppergod Baal in Carthage dankzij de de Libische influence. Sommige tekeningen van de ram zijn verspreid over heel Noordwest Afrika, en sommigen behoren tot lythische periode tussen 9600v.C en 7500 voor Christus. De tempel van Amon in Siwa (dat nog Berberstalig is) is het meest bekende tempel van de Berberse Amon.

Er wordt ook gesteld dat naam van de oude Berberse stammen: Garamanten en Nasamoniers gedeeltelijk verwant zou zijn aan de naam Amon.

Berber-Fenicisch geloof

De Feniciërs waren oorspronkelijk een Semitisch volk dat de kusten van het huidige Libanon bewoonden. Ze waren de zeevaarders die stichten Carthago in 814 v.C.; Ze waren verantwoordelijk voor het bestaan van de zo-genaamde Punische Kultuur die zowel Berberse asls Fenicische wortels had. De perioden die de Noordwest Afrikaanse geloof beïnvloedden kunnen onderscheiden in twee tijdperken:

Voor de Slag van Himera (480 v.C.)
Toen de Feniciërs zich vestigden in Noordwest Afrika, beperkten ze hun aanwezigheid aan het kustgebieden van Noord Afrika om ongewenste betwistingen met de Berbers te vermijden. Ze hadden twee belangrijke godheden vereerd, namelijk: Baal en Astarte.

Na de Slag van Himera
De historici geloven erin dat Carthage zich begon te alliëren met de Berberse stammen na de slag van Himera tegen de Grieken waar ze makkelijk verslagen waren. Naast de politieke veranderingen, importeerdeden de Carthagiërs twee belangrijke Berberse godheden ook, namelijk: Amon en Tanit.

Baal was de uppergod die aanbeden was in Carthago. Maar later? werd hij verenigd met de Libische Amon en ontstond er Baal-Hammon uit. De tekeningen van deze god zijn te vinden in diverse plaatsen in Noordwest Afrika. De godin Astarte werd ook verplaast door een andere autochtone godin genaamd Tanit die aangenomen is als Libische godin. De naam Tanit zichzelf heeft taalkundig een Berberse morphologie, want de Berberse namen beginnen met een t en eindigen er ook op. Overigens, geloven er sommige deskundigen dat de Egyptische godin Neith niemand anders dan het Libische Tanit of Ta-neith was. Verder, is het mogelijk dat sommige Numidische en Punische namen verwant waren aan Fenicische godheid: Baal zoals Adherbal en Hannibal.

[Lezer]

Berber-Grieks geloof

De welbekende contacten tussen de oude Berbers en de Oude Grieken waren in Cyrenaica waar de Grieken zich uiteindelijk hebben gevestigd. De Grieken hebben de oosterse Berberse pantheon beïnvloed zoals ze ook wederom beïnvloed werden. Men kan de Berber-Griekse relaties onderscheiden in twee uit elkaar vallende verhoudingen. In het begin kenden ze vreedzame verhoudingen, maar later is het veranderd in hevige strijden, wat ongetwijfeld werd weerspiegeld in hun mythologie.

Voor de Slag van Irassa (570 v.C.)

De eerst duidelijke opduiking van de Libische influence op de Cyrenische geloof is de naam zelf. De naam Cyrenaica is herleiden een mythische Berberse vrouwelijke krijger die bekend stond voor haar moed en die de naam Cyre droeg. Ze was, aldus het verhaal, een moedige leeuwenjageress. Ze schonk haar naam aan de Greekse staat Cyrenaica. De emigrerende Grieken hebben haar als beschermer van hun land naast Apollo benoemd.

De Grieken van Cyrenaica bleken ook sommige Berberse tradities te hebben geadopteerd zoals er ook gemengde huwelijken waren. Herodotus vertelt daarnaast dat de Libiers hebben de Grieken geleerd hoe ze vier paarden aan een wagen. Op het gebied van godsdienst hebben de Grieken van Cyrenaica een tempel gewijd aan Amon in plaats van hun uppergod Zeus. Later, werd Amon geïdentificeerd met Zeus, terwijl sommige Cyreniers Amon bleven aanbidden van wiens cultus wijd verspreid was onder de Grieken dat Aleksander de grote zelf is getrokken naar Siwa waar hij geadopteerd door Zeus, zoals de legende zegt.

De oude schrijvers beschouwden sommige Griekse godheden met Libische oorsprong. De dochter van Zeus Athena werd herleid naar een Libische godin door sommigen, zoals Herodotus. Deze schrijvers of historici beweerden dat ze oorspronkelijk vereerd werd rond het Meer Tritonis waar ze geboren is van Poseidon en Meer Tritonis, volgens de Libische legend. Herodotus schreef dat de Aegis en de keldij van Athena zijn zelfs typerend voor de Libische vrouwen.

Daarnaast, beschrijft hij Poseidon (De broer van de Griekse oppergod Zeus) als Libische god. Hij benadrukte dat geen enkel volk vereerde Poseidon voor de Libiers van wie zijn cultus is overgenomen:

    "En de goden nu, wier namen zij beweren niet te kennen, (…), behalve Poseidon, want die god hebben zij van de Libyërs geleerd. Want geen volk heeft van de aanvang de naam van Poseidon bij zich gehad, behalve de Libyërs, en dezen vereerden die god van oudsher." (Historiën 2:50)

Andere mythische figuren waren ook verwant aan Libya (Het land van de oude Berbers). Lamia was vermeend uit Libya te zijn gekomen zoals Medusa en de Gorgonen. De Grieken schijnen ook de god Triton in Libya te hebben gekend. Verder nog, is het gesteld dat de Hespriden gesitueerd in het huidige Marokko. Sommige geleerden verplaatsen de Hesprides in Tangier waar Antaeus leefde, op basis van sommige mythische verhalen. Ze waren vermeend dochters van de reuze Atlas, die weer geassocieerd met het berg Atlas was, te zijn. De berg Atlas was vereerd door de Berbers, volgens Strabo en Herodotus.

Na de Slag van Irassa

De Grieken en de Berbers zouden een einde maken aan hun harmonie tijdens de overheersing van Battus II. Deze overheerser begon geheimelijke andere Griekse groepen uit te nodigen om zich te vestigen in Cyrenaica, iets wat de Berbers niet op prijs gesteld hebben. De Berbers zagen de strategie van Battus II als bedreiging voor hun bestaan. Kort daarna, begonnen de Berbers een oorlog te voeren tegen de Grieken. Ze alliëerden me een Egyptische heerser genaamd Apries, en late met de Carthgiërs en uiteindelijk door het zelf op te nemen tegen hen. Nochtans hebben ze tevergeefs gestreden dankzij een nieuwe Perziche macht ten oosten van Libya.

Sommige geleerden vernemen dat de myth van Antaios een weerspiegeling van deze strijd was. De legende vertelt over hem dat een onverslaanbare koning van Libya was. Hij was de Beschermer van de Berberse landen, een zoon van de zeegod Poseidon en het aardegodin Gaia die Tinjis als vrouw had. Hij beschermde de landen van de Berbers tegen de indringers en gebruikte hun schedels om een tempel op te bouwen voor zijn vader Poseidon. Maar zijn heerschap duurde niet langer, na de zoektocht van de griekse half-god Heracles in Libya waar hij Antaeus ontmoette en einde maakte aan hem. Heracles bevriendde Tinjis van wie hij een zoon had, die naam Sophox droeg en van wiens de Libische koningen beweerden te stammen. Terwijl Pindar Antaios als koning van Irassa noemt, vertelt Plutarch dat de Libiers heb begroeven in Tinjis (Het huidige Marokkaanse stad: Tangier). Hij schreef erover:

    De Libiers zeggen dat ze Antaios in deze stad (Tangier) hebben begraven; en Serterious heeft zijn graf geopend, maar zijn grote maat liet him de barbaren niet geloven...(Plutarch, The Parallel Lives)

In de Griekse iconografie, wordt Antaeus duidelijke onderscheiden qua zijn uiterlijk van het Griekse uiterlijk. Hij werd getekend met lang baard en haar op de Griekse iconen, wat ook typerend voor de oostelijke Libiers was, zoals ze bekend staan in de faraonische tekeningen.


Berber-Romeins geloof

De Romeinen allieerden eerst met de Numidiërs tegen Carthago, ze konden het ook verslaan in 146 v.C.; maar later, werd Numidia zelf geannexeerd aan het Romeinse imperium.

De Berbers vochten tegen de Romeinen en de Byzanitijnen. Ze hadden oorlogsgodheden zoals Gurzil en Ifri. De godin Ifri of Ifru werd vereerd als oorlogsgodin. Ze was de beschermers van de Berbers die haar afbeeldden in hun munt vanaf de eerste eeuw voor Christus. Ze leek een invloedrijke godin te zijn geweest in Noordwest Afrika. Plinius maior vertelde erover dat niemand in Afrika iets durft te doen zonder voorbije raad van Afika (De Latijn naam voor Ifri). Toen de Romeinen Noordwest Afrika konden veroveren adopteerden ze deze godin, waarna ze ook stond of Romeinse munten in de Noordwest Afrikaanse munten van Rome.

Gurzil was stier-gevormde oorlogsgodheid en een zoon van Amon. Hij werd meegenomen in hun oorlogen tegen de Romeinen en Byzantijnen. Corippius heeft opgemerkt dat de leider van Laguatan (of Luwata(h) zoals de Arabiern het noemden): Iarna nam zijn god mee in zijn oorlog tegen de Byzentijnen. Iarna was een Moorse (Oud-Maruetaanse) heerser een opperpriest van Gurzil. Hij werd vermoord door Byzantijnen. Nadat de Maures werden verslagen, vluchtte hij met de heilige afbeelding van zijn god Gurzil. Maar hij werd achtervolgd en vermoord, en de afbeelding van Gurzil werd ook vernietigd.

Onder de historische overblijfsels in Ghirza in het huidige Libya, is er een tempel die mogelijk gewijd was aan Gurzil. De naam Ghirza zelf is eventueel genoemd naar hem.

Romeinse invloed

Nadat Noordwest Afrika een deel van het Romeinse rijk werd, begonnen de Berbers (Numidiërs, Moren...) Romeinse godheden te vereren zoals Jupiter die bekend was als Mastiman bij de Berbers, volgens bepaalde bronnen. Jupiter was ook verenigd met de Libische Ammon.

Saturn was ook een andere gevreesde god in Noord Afrika. Hij communiceerde met zijn geloven in de dromen, en Noordwest Afrikanen vereerden hem met menselijke offeren, wat ook opgermekt was door Tertullian die erover schreef dat de kinderen openlijk werden geofferd aan Saturn in Afrika. Overigens, denken de historici dat de Noord Afikaanse Saturn werkelijk meer verwant was aan Baal-Hammon dan de Romijnse.

Toen een autochtone Libiër genoemd Septimus Severus een Romeinse keizer werd, werd de cultus van Tanit geintroduceerd naar Rome.

[Lezer]

In Nederlands:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Berbers_geloof

In Engels:
http://en.wikipedia.org/wiki/Berber_mythology

In Arabisch:
معتقدات الأمازيغ

[ataynahnah]

Hahahah h3ieqiet hiqiet.

Schrijf een boek man.

[Lezer]

het artikel is ook in Portugees:
http://pt.wikipedia.org/wiki/Mitologia_berbere

Het is vaak geciteerd in arabische websites. Ik beschouw het als zwervendn artikel.
Het is ook recent geplaats op amazighworld, en de bron is tawalt, die het weeral van Ithri blog overgenomen zou hebben:
http://www.amazighworld.org/arabic/studies/index_show.php?id=1165

Ik zie het nog altijd als een redelijk goed inleiding tot de Berberse mythologie. In andere talen is niet zo vaak geciteerd ;)

Maar ondanks als de voorbije jaren is er nog niet op voortgebouwd. Jammer, toch?

[Lezer]

Grappig! Deze volgende website (die probeert de Berbers ervan te overtuigen dat ze in feite arabieren zijn) vervormt de titel van dit artikel (Berbers geloof) tot "Het geloof van de Berberse Arabieren":
http://www.tawfat.com/moad/date.html

[argaz]

Grappig! Deze volgende website (die probeert de Berbers ervan te overtuigen dat ze in feite arabieren zijn) vervormt de titel van dit artikel (Berbers geloof) tot "Het geloof van de Berberse Arabieren":
http://www.tawfat.com/moad/date.html

risible!