Amazigh.nl

(https://www.amazigh.nl/awar/proxy.php?request=http%3A%2F%2Fwww.syphax.nl%2Fimages%2F2958.jpg&hash=8956f8bf7bddb6642e9995ae57cb7e86464df363)

Tayri is een muziek groep opgericht door Abdou Tayri, hij speelt Loutar. Loutar is een Amazigh instrument en wordt beschouwd als de voorloper van de moderne gitaar. Tayri betekent in het Tamazight liefde.

Aan de hand van Loutar en spontane poëzie geeft Tayri de Amazigh cultuur bekendheid in Nederland.

Ahmed Essadki schrijft sinds eind jaren tachtig poëzie in het Tamazight (Tarifit). In 1997 publiceerde hij zijn eerste bundel ‘strijdkreet van de aarde’, die in het Nederlands is vertaald door Roel Otten.

Zijn tweede bundel ‘de diepte van het leven’ ligt inmiddels klaar voor uitgave. In zijn gedichten besteedt Essadki in het bijzonder aandacht aan de Amazigh taal. Door middel van zijn poëzie tracht hij de kennis van

woorden en waarden van de Amazigh cultuur bij de jonge generatie levend te houden.

Muziek Groep Izran n Arif opgericht door de vrienden: Massin, Foad en Sadiq in 2005 te Den Haag. De formatie speelt veelal traditioneel Amazigh muziek, bespeelt door middel van instrumenten zoals luit, adjun en darbuka. Ook is er samenwerking met grote artiesten uit Marokko zoals Milouda en Mimoun Ousaid. De combinatie van jonge gezichten en traditionele muziek zorgt voor verrassende nieuwe sounds.

Ill be there

Citaat van: E3ber_Tastite op 03/01/2008 om 10:57:34
Ill be there

welkom.


helaas zijn wij uiteindelijk toch weer de enigen die het vieren ondanks de geruchten die ik hoorde.

Interessant!.
Een eigen nieuwjaar? Op basis van welke kalender?

En is het altijd op 12 januari of 'loopt' dit net als bijv de ramadan door ons jaar heen?

En wat zijn de bijbehorende tradities? Ook vuurwerk? Oliebollen? Goede voornemens?

Citaat van: Azghar op 03/01/2008 om 10:58:19

Citaat van: E3ber_Tastite op 03/01/2008 om 10:57:34
Ill be there

welkom.


helaas zijn wij uiteindelijk toch weer de enigen die het vieren ondanks de geruchten die ik hoorde.

Ik kom niet alleen, ik sta al garant voor 4 of 5 mensen. Wat voor geruchten??

Citaat van: TheCFO op 03/01/2008 om 11:04:58
Interessant!.
Een eigen nieuwjaar? Op basis van welke kalender?

En is het altijd op 12 januari of 'loopt' dit net als bijv de ramadan door ons jaar heen?

En wat zijn de bijbehorende tradities? Ook vuurwerk? Oliebollen? Goede voornemens?

voor de tradities verwijs ik u naar: http://www.tawiza.nl/content/awid.php?id=136&sid=7&andra=artikel
uiteraard ook met marokkaanse oliebollen. die met de grote ronde gat in het midden als u weetw at ik bedoel.

het kan zijn dat in kleine of grotere mate versschillen per Streek in noord-afrika. het is wel een feit dat de mensen het op een gegeven moment vierden zonder bewustzijn dat ze dit deden ivm met een nieuwjaar.

Citaat van: E3ber_Tastite op 03/01/2008 om 11:11:26

Citaat van: Azghar op 03/01/2008 om 10:58:19

Citaat van: E3ber_Tastite op 03/01/2008 om 10:57:34
Ill be there

welkom.


helaas zijn wij uiteindelijk toch weer de enigen die het vieren ondanks de geruchten die ik hoorde.

Ik kom niet alleen, ik sta al garant voor 4 of 5 mensen. Wat voor geruchten??

eigelijk geen geruchten begreep het van een bestuurslid van de desbetrefende organisatie. (ik noem uiteraard geen naam)

Ik begreep van hem/haar dat ze ook Amazigh nieuwjaar zullen vieren. Ik denk niet dat er nog van zal komen anders zijn ze ook wel flink te laat.

Citaat van: Azghar op 03/01/2008 om 11:11:28

voor de tradities verwijs ik u naar: http://www.tawiza.nl/content/awid.php?id=136&sid=7&andra=artikel
uiteraard ook met marokkaanse oliebollen. die met de grote ronde gat in het midden als u weetw at ik bedoel.

het kan zijn dat in kleine of grotere mate versschillen per Streek in noord-afrika. het is wel een feit dat de mensen het op een gegeven moment vierden zonder bewustzijn dat ze dit deden ivm met een nieuwjaar.

Thanks.

(en ff; die Haguz, das toch gewoon een soort Sinterklaas? Relaxt ook dat ik nu weet wat Tamza is)

gij weet weinig lijtk het. maar misschien doet u alleen maar alsof. wie zal het zeggen?
het is inderdaad al iets dat u weet wie tamza is, misschien kunt u uitzoeken wie hemmu is?

Citaat van: Azghar op 03/01/2008 om 11:48:25
gij weet weinig lijtk het. maar misschien doet u alleen maar alsof. wie zal het zeggen?
het is inderdaad al iets dat u weet wie tamza is, misschien kunt u uitzoeken wie hemmu is?

Mijn onwetendheid is in deze niet gespeeld, en mocht die storend zijn dan verontschuldig ik mij op voorhand.

Op Hemmu heb ik ff gegoogled, maar ik kan u daar nog weinig over vertellen. Op maghreb.nl is er een of andere schrijvert die zich zo noemt, en op een frans amazigh.nl wordt er iets uitgelegd over een magische Hemmu Unamir. Mijn frans is te matig om 1,2,3 te begrijpen waar ze het over hadden, maar het klinkt erg oud. Soort van Amazigh Homerische held.

Oftwel het spijt me, ook in deze ben ik  niet in staat mijn eigen onwetendheid zo maar op te heffen.

nee, aan toverschool hocus pocus heeft u inderdaad niets in dit geval.

ik verwijs u naar het boek 'de menseneetster'

daarin kunt u genieten van meerdere verhalen van zowel Tamza (hadden we een lieve lid die zo heet hier?) en hemmu.

je daggen kunnen niet stuk.

Citaat van: Azghar op 03/01/2008 om 11:48:25
gij weet weinig lijtk het. maar misschien doet u alleen maar alsof. wie zal het zeggen?
het is inderdaad al iets dat u weet wie tamza is, misschien kunt u uitzoeken wie hemmu is?

Hij is geen Marokkaan vandaar....

Hemmu is een irritant ventje dat Tamza the Great altijd liep te klieren. Soort van Inuit dus, maar dan mytisch

Verder ziet het programma er leuk uit, misschien ga ik ook wel, weet het nog niet zeker.

Citaat van: Tamza op 03/01/2008 om 14:57:28
Hemmu is een irritant ventje dat Tamza the Great altijd liep te klieren. Soort van Inuit dus, maar dan mytisch

Verder ziet het programma er leuk uit, misschien ga ik ook wel, weet het nog niet zeker.

het is een beetje klein gehouden. de prijs is laag mede om meet jonge publiek te trekken.

Citaat van: Azghar op 03/01/2008 om 15:14:28
het is een beetje klein gehouden. de prijs is laag mede om meet jonge publiek te trekken.

De toegangsprijs was voorgaande jaren ook 5 euro toch? Maar 5 euro is sowieso geen geld om zowel Essadki, Tayri en Izran n Arif te zien, dus super.

Citaat van: Tamza op 03/01/2008 om 15:17:30

Citaat van: Azghar op 03/01/2008 om 15:14:28
het is een beetje klein gehouden. de prijs is laag mede om meet jonge publiek te trekken.

De toegangsprijs was voorgaande jaren ook 5 euro toch? Maar 5 euro is sowieso geen geld om zowel Essadki, Tayri en Izran n Arif te zien, dus super.

de 2 voorgaande nieuwjaren was t 10 euro. (daarvoor weet ik niet)
maar programma was dan ook groter. met 2 pers met poezie en 2 (profesioneler) muziek groepen.

Is er ook al bekend wat het tijdsschema is van de artiesten? En eerlijk: kan men rekening houden met de gebruikelijke Marokkaanse uitlooptijden van een uur a anderhalf? Het heeft voor mij namelijk geen zin om te komen als het programma uiteindelijk pas om 20:00 begint.

Citaat van: Tamza op 03/01/2008 om 15:38:12
Is er ook al bekend wat het tijdsschema is van de artiesten? En eerlijk: kan men rekening houden met de gebruikelijke Marokkaanse uitlooptijden van een uur a anderhalf? Het heeft voor mij namelijk geen zin om te komen als het programma uiteindelijk pas om 20:00 begint.

je kan verwacht dat het programma om 19.00/19.15

de traditie die aangeleerd is moet inderdaad een doorbroken worden. je moet de mensen leren op tijd te komen.

Citaat van: Azghar op 03/01/2008 om 11:11:28
voor de tradities verwijs ik u naar: http://www.tawiza.nl/content/awid.php?id=136&sid=7&andra=artikel

Alsof dat tawiza.nl geloofwaardig is?

Citaat van: Azghar op 03/01/2008 om 11:11:28
het kan zijn dat in kleine of grotere mate versschillen per Streek in noord-afrika. het is wel een feit dat de mensen het op een gegeven moment vierden zonder bewustzijn dat ze dit deden ivm met een nieuwjaar.

Zou het kunnen dat die feesten niets met nieuwjaar te maken hebben en dat sommige mensen dit misbruiken om een nieuwe mythe voor Imazighen te creeren?

een beetje jammer dat je deze discussie in deze topic wilt beginnen. maar goed.

Amazigh nieuwjaar werd ooit altijd gevierd. dit werd op versschillende manieren gedaan en werd gezien als een ecologischjaar. veel mensen vierden het ook maar waren zich niet van bewust waarom.

ik hoevere de traditie verband houdt met de verovering van shishonk op de egyptenaren dat is een ander discusie.

ik weet niet of je gebruik kan maken van de encyclopedie berbere van de universiteits bibliotheek? hier staat over gescheven. wel in het Frans.

kan ik deze upen?:D

Beste Azghar, Het zijn gewoon sprookjes die een paar jaren geleden zijn bedacht met een doel …(vul zelf in). Imazighen hebben nooit een eigen jaarteling gehad en ze waren eeuwen voor de geboorte van Sjesjonk bekende met landbouw. 
Sjesjonk leefde in de 10e eeuw v.c.
Rond de 13e / 12e eeuw v.c waren steden op verschillen gebieden van Tamazgha: Waar steden zijn moet er ook landbouw in de buurt zijn.
Over de feesten waar je over hebt is er ook veel onduidelijkheden. Misschien kom ik hierop nog terug. 

Zo oppervlakkig is het ook niet.

Ik zal er zijn, inch'Allah.

Citaat van: TheCFO op 03/01/2008 om 11:56:14

Citaat van: Azghar op 03/01/2008 om 11:48:25
gij weet weinig lijtk het. maar misschien doet u alleen maar alsof. wie zal het zeggen?
het is inderdaad al iets dat u weet wie tamza is, misschien kunt u uitzoeken wie hemmu is?

Mijn onwetendheid is in deze niet gespeeld, en mocht die storend zijn dan verontschuldig ik mij op voorhand.

Op Hemmu heb ik ff gegoogled,

http://www.amazigh.nl/awar/index.php?topic=9253.0

Citaat van: Izwan op 05/01/2008 om 19:47:54
Beste Azghar, Het zijn gewoon sprookjes die een paar jaren geleden zijn bedacht met een doel …(vul zelf in). Imazighen hebben nooit een eigen jaarteling gehad en ze waren eeuwen voor de geboorte van Sjesjonk bekende met landbouw. 
Sjesjonk leefde in de 10e eeuw v.c.
Rond de 13e / 12e eeuw v.c waren steden op verschillende gebieden van Tamazgha: Waar steden zijn moet er ook landbouw in de buurt zijn.
Over de feesten waar je over hebt is er ook veel onduidelijkheden. Misschien kom ik hierop nog terug. 

maakten de cartaghers ( hannibaal en anderen) geen gebruik van enige kalender?

Citaat van: Hadou op 06/01/2008 om 22:37:38

Citaat van: TheCFO op 03/01/2008 om 11:56:14

Citaat van: Azghar op 03/01/2008 om 11:48:25
gij weet weinig lijtk het. maar misschien doet u alleen maar alsof. wie zal het zeggen?
het is inderdaad al iets dat u weet wie tamza is, misschien kunt u uitzoeken wie hemmu is?

Mijn onwetendheid is in deze niet gespeeld, en mocht die storend zijn dan verontschuldig ik mij op voorhand.

Op Hemmu heb ik ff gegoogled,

http://www.amazigh.nl/awar/index.php?topic=9253.0

Thanks, erg coole verhalen!

Citaat van: Hadou op 06/01/2008 om 22:43:47
maakten de cartaghers ( hannibaal en anderen) geen gebruik van enige kalender?

Het is me niet bekend dat ze een eigen kalender gebruikten.

Off-topic.
Carthagers zijn inwoners van Carthago en het waren gewoon Imazighen. Het verhaal dat Dido (gevluchte finicische prinses uit Tyrus) Carthago heeft gebouwd en koning over die stad was geworden, hoort ook tot sprookjes.
Dit verhaal is al lang door archeologen ontkracht. Het stad Carthago is na haar tijd gebouwd. Waar Dido in N.Afrika als koning was, is tot nu toe een mysterie gebleven.
Los hiervan, het is zeker dat meer dan 5 eeuwen voordat Carthago stad gebouwd is waren er steden in Tamazgha, ook in noord/west Marokko (waar de zogenaamde het feest Haguz   wordt gevierd ) zoals Lixus (naast huidige stad L3raich).

jammer dat er nooit amazighanasheed-zangers worden gevraagd.

zal je natuurlijk denken bestaan die wel...jazeker! :)

Citaat van: Dora op 07/01/2008 om 15:29:17
jammer dat er nooit amazighanasheed-zangers worden gevraagd.

zal je natuurlijk denken bestaan die wel...jazeker! :)

Die bestaan wel ja, maar lijken me niet geschikt voor dit soort evenementen. Wel geschikt zijn ze voor b.v. een l'âid-bijeenkomst, Ifttar evenementen tijdens de Ramadan etc...

Citaat van: Dora op 07/01/2008 om 15:29:17
jammer dat er nooit amazighanasheed-zangers worden gevraagd.

zal je natuurlijk denken bestaan die wel...jazeker! :)

Waarom anasheed? Yennayer is geen religieus feest, maar een cultureel feest.

3awed anasheed luister ik niet eens naar tijdens r3ied, veel te saai. Alleen heel af en toe, in mn eentje, als ik in de stemming ben. Anasheed is ook echt iets van de laatste tijd, ik heb er weinig mee. Ik luister dan veeel liever naar "azzehith" (izran-stijl, maar dan religieuze lofliederen). Veel rauwer en oprechter.

Ewa ja, Dora moest even haar kans grijpen om arriklam te maken. Zodat ze zich alvast kan indekken als onberispelijke chick voor ze naar dit evenement gaat. Haha.

Citaat van: Izwan op 05/01/2008 om 19:47:54
Beste Azghar, Het zijn gewoon sprookjes die een paar jaren geleden zijn bedacht met een doel …(vul zelf in). Imazighen hebben nooit een eigen jaarteling gehad en ze waren eeuwen voor de geboorte van Sjesjonk bekende met landbouw. 
Sjesjonk leefde in de 10e eeuw v.c.
Rond de 13e / 12e eeuw v.c waren steden op verschillen gebieden van Tamazgha: Waar steden zijn moet er ook landbouw in de buurt zijn.
Over de feesten waar je over hebt is er ook veel onduidelijkheden. Misschien kom ik hierop nog terug. 

Lekker belangrijk. Yennayer werd altijd al gevierd in Arif (en volgens mij ook in heel Marokko), als een soort van heidense viering van -naar het schijnt- het begin van het nieuwe boerenkalender. Sommige Imazighen hebben er de laatste jaren een eigen betekenis aangegeven: namelijk de viering van het nieuwe amazighjaar.

Tis hetzelfde als de kerstboom tijdens kerst en de viering van de geboorte van 'baby Jezus', terwijl niemand precies weet wanneer Jezus geboren was en de kerstboom met lichtjes een overblijfsel is van een heidens gebruik van de Germanen.

Kortom: tis gewoon een onschuldig gezellig feest, en je gaat er niet dood aan als je niet de precieze reden weet van de viering van dat feest of als mensen er verschillende betekenissen aan geven. Je viert het of je viert het niet.

Citaat van: Thayouth op 08/01/2008 om 01:06:50

Ewa ja, Dora moest even haar kans grijpen om arriklam te maken. Zodat ze zich alvast kan indekken als onberispelijke chick voor ze naar dit evenement gaat. Haha.

Haha Dora heeft een religieuze broeder ontmoet.....en is sindsdien helemaal into anasheed waar ze voorheen helemaal weg was van Najat Tazi.

grappig allemaal..ook ik luister nog steeds najat tazi en thagribt, het gaat ook helemaal niet om mij.
je kan denk ik wel een groter publiek aantrekken, maar goed.

en als tamza zegt het is een cultureelfeest dan kan ik daar alleen maar mee eens zijn. weet alleen wel dat cultuur in beweging is.....en dus aantal dingen kunnen wegvagen of juist bijkomen.


wens ieder de er naar toe gaat veel plezier.

ma3salama

Citaat van: Tamza op 08/01/2008 om 01:10:12
Lekker belangrijk. Yennayer werd altijd al gevierd in Arif (en volgens mij ook in heel Marokko), als een soort van heidense viering van -naar het schijnt- het begin van het nieuwe boerenkalender.

Dat betwijfel ik. Ik heb meer dan twee decennia´s in Arif gewoond en ik heb nooit iets van dit feest gemerkt behalve op het gebied van Jbala en dat ging naar mijn beleving om islamitisch feest: 3ashoera. Ik weet het niet meer zeker, maar ik zal het nog navragen.

Citaat van: Tamza op 08/01/2008 om 01:10:12
Sommige Imazighen hebben er de laatste jaren een eigen betekenis aangegeven: namelijk de viering van het nieuwe amazighjaar.

Bedoel jij zeker de zogenaamde Imazighen organisaties die beweren dat ze zulke feesten organiseren als doel om Imazighen bewust te maken van hun cultuur en hun geschiedenis. Het zielig om te constateren dat ze je juist nieuwe sprookjes verzinnen en als de Amazigh cultuur presenteren. Dat is manipulatie.

Citaat van: Tamza op 08/01/2008 om 01:10:12
Tis hetzelfde als de kerstboom tijdens kerst en de viering van de geboorte van 'baby Jezus', terwijl niemand precies weet wanneer Jezus geboren was en de kerstboom met lichtjes een overblijfsel is van een heidens gebruik van de Germanen.

Lekker boeiend. Je vergelijkt appels met pieren.

Citaat van: Tamza op 08/01/2008 om 01:10:12
Kortom: tis gewoon een onschuldig gezellig feest, en je gaat er niet dood aan als je niet de precieze reden weet van de viering van dat feest of als mensen er verschillende betekenissen aan geven. Je viert het of je viert het niet.

Ik geloof niet in onschuldige feesten en vooral als die feesten door organisaties worden georganiseerd. Verder is ieder zijn eigen keuze.

Wat onze Izwan doet, is dat hij zichzelf verklaart als alles wetend en begint allerlei gelukkige en ongelukkige conclusies te trekken.
Pas als je veel weet, dan kan je wat conclusies trekken. Je mag toch nooit conclusies met zekerheid uitlaten. Het is typisch in de Berberse geschiedenis dat de feiten zelden volledig hervormd worden; Zelfs de grootste deskundigen blijven met vragen zitten.

Ikzelf weet ook weinig van de Berberse geschiedenis. Maar ik kan naar andere onderwerpen verwijzen om aan die saaie simpelheid te laten ontkomen. Dus zoek over het volgende:

Een kabylische mythe over de Berberse nieuwsjaarviering.
Een jaarlijks viering in Marokko, en de agrarische nieuwsjaar.
Een mythe over Yannayer en Furar.
De Romeinse en Numidische invloed op de Berbese kalander.


Laat ons zien dat er op de hoogte bent, door het samen te vatten en het reduceren naar ongegronde feiten of verwarringen.
Want door het te beperken naar "verzinsel" en "organizaties" krijgen we gewoon wat je denkt te lezen. In mijn geval, is dat een overbodig geklets voor mij.

Citaat van: Izwan op 09/01/2008 om 09:40:17

Citaat van: Tamza op 08/01/2008 om 01:10:12
Lekker belangrijk. Yennayer werd altijd al gevierd in Arif (en volgens mij ook in heel Marokko), als een soort van heidense viering van -naar het schijnt- het begin van het nieuwe boerenkalender.

Dat betwijfel ik. Ik heb meer dan twee decennia´s in Arif gewoond en ik heb nooit iets van dit feest gemerkt behalve op het gebied van Jbala en dat ging naar mijn beleving om islamitisch feest: 3ashoera. Ik weet het niet meer zeker, maar ik zal het nog navragen.

Citaat van: Tamza op 08/01/2008 om 01:10:12
Sommige Imazighen hebben er de laatste jaren een eigen betekenis aangegeven: namelijk de viering van het nieuwe amazighjaar.

Bedoel jij zeker de zogenaamde Imazighen organisaties die beweren dat ze zulke feesten organiseren als doel om Imazighen bewust te maken van hun cultuur en hun geschiedenis. Het zielig om te constateren dat ze je juist nieuwe sprookjes verzinnen en als de Amazigh cultuur presenteren. Dat is manipulatie.

Citaat van: Tamza op 08/01/2008 om 01:10:12
Tis hetzelfde als de kerstboom tijdens kerst en de viering van de geboorte van 'baby Jezus', terwijl niemand precies weet wanneer Jezus geboren was en de kerstboom met lichtjes een overblijfsel is van een heidens gebruik van de Germanen.

Lekker boeiend. Je vergelijkt appels met pieren.

Citaat van: Tamza op 08/01/2008 om 01:10:12
Kortom: tis gewoon een onschuldig gezellig feest, en je gaat er niet dood aan als je niet de precieze reden weet van de viering van dat feest of als mensen er verschillende betekenissen aan geven. Je viert het of je viert het niet.

Ik geloof niet in onschuldige feesten en vooral als die feesten door organisaties worden georganiseerd. Verder is ieder zijn eigen keuze.

Beste Izwan,

Zegt Fus Usugwass je iets? Zo niet zie onderstaande link. Schijnt wel degelijk een nieuwjaar te worden gevierd. Het is hoofdzakelijk een agrarisch feest maw de boeren hanteerden deze.

http://www.amazigh.nl/awar/index.php?topic=642.0

Omzet mensen alles wat draait en aantrekkelijk voor mensen is, word alles voor uit de kast getrokken... Het is allemaal heel leuk en aardig maar k zie er iets anders in...

Geldwolven 8er de schermen!

Citaat van: Dora op 07/01/2008 om 15:29:17
jammer dat er nooit amazighanasheed-zangers worden gevraagd.

zal je natuurlijk denken bestaan die wel...jazeker! :)

hehe oke.

Citaat van: abrid op 09/01/2008 om 11:54:19
Beste Izwan,

Zegt Fus Usugwass je iets? Zo niet zie onderstaande link. Schijnt wel degelijk een nieuwjaar te worden gevierd. Het is hoofdzakelijk een agrarisch feest maw de boeren hanteerden deze.

http://www.amazigh.nl/awar/index.php?topic=642.0

Nee, Fus Usugwass zegt me niets, maar hij komt bekend voor. (waarschijnlijk heb ik ergens iets daarover gelezen.
Naar mijn weten vieren wij geen nieuwjaar.
Wij vierden islamitische feesten inclusief th3achouth (er wordt kippen gegeten) en Rmoroth (er wordt Iwzan aan kinderen gegeven). Daarnaast wordt elke Amazigh seizoen of maand? speciale gerechten of nootjes voorbereid zoals Theghwawin tijdens Imgharen.
Wat betreft Imazighen seizoenen of maanden die ik ken zijn de volgende: Rwaznnath, Imchouya3, Thsmayam, A7ayan, Djyari en Maas?. Ik weet dat Thsmayam 40 dagen duren maar anderen weet ik niet meer zeker hoelang ze duren. Ik zal dit inclusief de feesten die wij vroeger vierden waarschijnlijke in de komende zomer uitzoeken.

Ik heb ook nooit Amazigh nieuwjaar gevierd in Arif. Ik kan dus niets over deze traditie vertellen.

Citaat van: Hadou op 14/01/2008 om 01:51:08
Ik heb ook nooit Amazigh nieuwjaar gevierd in Arif. Ik kan dus niets over deze traditie vertellen.

Omathen,

Wat je niet gevierd hebt wil niet zeggend at het niet bestaat.

Het gene bij ons Aith Hicham en Azghar (aith waryagher)bekend was was het volgende. Je had het begin van de agrarische kalender. Dit ging gepaard met bepaalde rituelen zoals het over een vuurtje springen zodat je dat jaar niet geraakt kon worden door slechte dingen. De meisjes maakten hun haar op en gebruikten Tazutc voor hun ogen. Dit zijn rituelen die bij ons tot begin jaren tachtig werden uitegevoerd alleen tegenwoordig zie je dit nier meer. Dat vuurtje  is iets wat nog wel voorkomt alleen niet iedereen heeft dat nog mee kunnen maken.

Het kan zijn dat het niet specefiek amazigh jaar heeft geheten maar meer de namen die ik hier eerder had genoemd. De festiviteiten die Izwan noemde zijn religie gebonden terwijl de andere meer met cultuur danwel het boerenleven te maken hadden.

Mischien dat anderen de voorbeelden die hierboven genoemd heb herken of ooit heeft meegemaakt.

Citaat van: abrid op 14/01/2008 om 11:13:41

Citaat van: Hadou op 14/01/2008 om 01:51:08
Ik heb ook nooit Amazigh nieuwjaar gevierd in Arif. Ik kan dus niets over deze traditie vertellen.

Omathen,

Wat je niet gevierd hebt wil niet zeggend at het niet bestaat.

Het gene bij ons Aith Hicham en Azghar (aith waryagher)bekend was was het volgende. Je had het begin van de agrarische kalender. Dit ging gepaard met bepaalde rituelen zoals het over een vuurtje springen zodat je dat jaar niet geraakt kon worden door slechte dingen. De meisjes maakten hun haar op en gebruikten Tazutc voor hun ogen. Dit zijn rituelen die bij ons tot begin jaren tachtig werden uitegevoerd alleen tegenwoordig zie je dit nier meer. Dat vuurtje  is iets wat nog wel voorkomt alleen niet iedereen heeft dat nog mee kunnen maken.

Het kan zijn dat het niet specefiek amazigh jaar heeft geheten maar meer de namen die ik hier eerder had genoemd. De festiviteiten die Izwan noemde zijn religie gebonden terwijl de andere meer met cultuur danwel het boerenleven te maken hadden.

Mischien dat anderen de voorbeelden die hierboven genoemd heb herken of ooit heeft meegemaakt.

Ja dit herken ik zeker uit de vele verhalen die mijn ouders me vertellen, met name mijn moeder. Ook werden er die dag traditionele gerechten gegeten, één daarvan zijn: 'Tighwawien', dit wordt gemaakt van imendi op een aparte speciale manier. Ook worden er allerlei soorten peulvruchten gegeten zoals verschillende soorten noten, gedroogde vijgen, rozijnen e.d.

Fous Useghwas is inderdaad een agrarisch feest, ik meen dat het rond deze tijd is. Iwdan xaarzen ruxa. (periode om te zaaien)

Asseghwas d Amaynu i.i.g!

Mijn moeder vertelde me ook over dat grote vuur dat rond yennayer aangestoken werd. De jongens sprongen dan over dat vuur heen.

Toch heeft het (volgens haar versie) een religieuze noot. Dat vuur zou aangestoken zijn om een verhaal van sidna Ibrahim na te bootsen. Dat hij als kind in een vuur werd geworpen, maar niet verbrandde.

3ashoera is ook een cultureel feest (de moslims vierden dat eigenlijk nooit), maar het is een feest ter ere van de geboortedag van profeet Mohammed. Dan wordt er couscous met melk gegeten en een grote witte vlag opgehangen in de remra7. 3ashoera 'vieren' wij thuis nog steeds (lees: we eten op die dag couscous met melk).

Smayem duurt trouwens toch maar 10 dagen?

Citaat van: abrid op 14/01/2008 om 11:13:41

Citaat van: Hadou op 14/01/2008 om 01:51:08
Ik heb ook nooit Amazigh nieuwjaar gevierd in Arif. Ik kan dus niets over deze traditie vertellen.

Omathen,

Wat je niet gevierd hebt wil niet zeggend at het niet bestaat.

Het gene bij ons Aith Hicham en Azghar (aith waryagher)bekend was was het volgende. Je had het begin van de agrarische kalender. Dit ging gepaard met bepaalde rituelen zoals het over een vuurtje springen zodat je dat jaar niet geraakt kon worden door slechte dingen. De meisjes maakten hun haar op en gebruikten Tazutc voor hun ogen. Dit zijn rituelen die bij ons tot begin jaren tachtig werden uitegevoerd alleen tegenwoordig zie je dit nier meer. Dat vuurtje  is iets wat nog wel voorkomt alleen niet iedereen heeft dat nog mee kunnen maken.

Het kan zijn dat het niet specefiek amazigh jaar heeft geheten maar meer de namen die ik hier eerder had genoemd. De festiviteiten die Izwan noemde zijn religie gebonden terwijl de andere meer met cultuur danwel het boerenleven te maken hadden.

Mischien dat anderen de voorbeelden die hierboven genoemd heb herken of ooit heeft meegemaakt.

Nu jij het zegt! Dat springen over dat vuurtje en later eigen maaltijd bereiden met zang en spelletjes en versieringen.... komt bij mij inderdaad nog bekend. Dat werd mij altijd verteld door mijn oudste broer, ooms en tantes. Was dat de viering van Nieuwejaar?
Helaas hebben die ( oudste broer en ooms) door dat Arabische politieke hetze en Imam Kashk preken een einde aan gemaakt. Ook de openbare scholen hebben nooit aandacht aan die feesten besteed. De arabisering en Hassanisme was begonnen. 
Couscous met een boon of een munt ( thalwist) er ingestopt kan ik mij ook wel herinneren.
Helaas voor mij en de rest .. Amazighcultuur is vernietigd!

Citaat van: Tamza op 14/01/2008 om 16:26:33
Mijn moeder vertelde me ook over dat grote vuur dat rond yennayer aangestoken werd. De jongens sprongen dan over dat vuur heen.

Toch heeft het (volgens haar versie) een religieuze noot. Dat vuur zou aangestoken zijn om een verhaal van sidna Ibrahim na te bootsen. Dat hij als kind in een vuur werd geworpen, maar niet verbrandde.

3ashoera is ook een cultureel feest (de moslims vierden dat eigenlijk nooit), maar het is een feest ter ere van de geboortedag van profeet Mohammed. Dan wordt er couscous met melk gegeten en een grote witte vlag opgehangen in de remra7. 3ashoera 'vieren' wij thuis nog steeds (lees: we eten op die dag couscous met melk).

Correctie:

3ashoera: 10de dag van moharram ( eerste maand van het Islamitische kalender)
op deze dag  wordt gevast , en dat heeft te maken met een gebeurtenis  in tijd van  Sidna MoSa ( Moses) die zijn volk heeft geleid van Egypte naar palestina.

voor sjieten  herdenken op deze dag  de Dood van imam Hossein de kleinzoon van de profeet
de geboorte van de Porfeet ( S.a.w.) is op  12 rabi3 Al-awwal

Citaat van: almanzah op 14/01/2008 om 16:53:55
Correctie:

3ashoera: 10de dag van moharram ( eerste maand van het Islamitische kalender)
op deze dag  wordt gevast , en dat heeft te maken met een gebeurtenis  in tijd van  Sidna MoSa ( Moses) die zijn volk heeft geleid van Egypte naar palestina.

voor sjieten  herdenken op deze dag  de Dood van imam Hossein de kleinzoon van de profeet
de geboorte van de Porfeet ( S.a.w.) is op  12 rabi3 Al-awwal

Sorry, ik verwarde 3ashoera met Rmurud (de geboortedag van de profeet). Met 3ashoera wordt volgens mij niet gevast, er wordt wel zakaat gegeven, maar dat eerste weet ik niet zeker.

Beste Abrid,

Wat je nu viert wil niet zeggend dat het altijd heeft bestaat.
Wat een groep Imazighen hebben gevierd wil niet zeggen dat alle Imazighen dat hebben gevierd.
Er is een verschil tussen agrarische kalender en nieuwjaar vieren.
Er is verschil tussen seizoen traditie en nieuwjaar traditie.
Aith wayagher waar je over hebt hebben, naar mijn weten, geen eigen jaartelling. Om een jaar aan te duiden melden ze vaak de groot gebeurtenissen die in dat jaar heeft gespeeld voorbeeld eind 1958 en begin 1959 wordt aangeduid als Assuwwas Iquabban (helmen jaar): In die periode kwamen Marokkaanse soldaten die helmen droegen om Arif te plunderen.

Dat verhaal over een vuur springen werd rond jaren dertig en veertig van vorige eeuw bij mijn familie ook gedaan. De vragen zijn: Deden ze dat een keer per jaar en op een vaste dag of wanneer ze zin in hadden (speel)? Wat is de achterlegende verhaal van dat speel of ritueel? Hier bedoel ik wat aith wayagher zelf vertelen en niet over de interpretatie van de Europeanen die hebben getracht deze soort ritueel of speel te begrepen. Kinderen van aith wayagher ondernamen vroeger vaak seizoen activiteiten zoals tomba, arkoer, a7ajja…enz. Had dat iets met ritueel of iets met de tijd (seizoen/maand) zoals vrije tijd, het weer en instrumenten die ze voor dat spelletjes nodig hadden is op die seizoen beschikbaar is…enz.
Het is ook van belang om te weten wanneer ongeveer deze rituele/traditie zijn ontstaan en door wie heeft dat geïntroduceerd of door welke groep wordt het gevierd. Er zijn nog steeds groepen in Marokko die tot heden met vuur of heet water of cactus… spelen zoals L3isawa. Binnen aith wayagher zijn er ook een paar, dat eigen rituelen hanteren zoals een groep van Zawith n sidi 3issa of in Imzouran (een moskee vlakbij oude begrafenis).
In sidi Bougiya wordt ook jaarlijkse islamitische offerfeest gevierd. Mensen komen uit Fes en omgeving plus aith wayagher om daar hun dieren te offerden. Sommigen beweren dat vroeger ook op die dag daar over vuur werd gesprongen. De vraag is wie Sidi 3isa en wie is Sidi Bougiya?
Volgens monteringverhalen was Sidi 3isa een geleerde Srif die uit Zerhoen/fes (de woonplaats van Adarisa) kwam en daar een Zawija (Moskee inclusief school/universiteitwaar een bepaalde islamitische stroming verspreidt) heeft opgericht.
Sidi Bougiya was ook een geleerde die een bepaalde islamitische leer probeerde te introduceren. Beiden waren als heiligen verklaard.
Dit komt op neer dat de meeste feesten die in noord Marokko wordt gevierd zijn in de fatimmiden dynastieën gevormd of vervormd, want Schiitische stromingen politiek hechten veel waarden aan feest om een natie te vormen, zie nu huidige Iran.


Als je echt de agrarische kalender die in aith wayagher gebruikten wil begrepen dan dien jij de achterlegende verhalen bestuderen die met klimaatverandering, het gedrag van dieren en de ontwikkelingen van planten, voorbeeld:
- Rwazneth begint wanneer de dag en nacht gelijk zijn. In deze periode is zo koud dat zelf kalveren die zich in de buik van hen moeder bevinden, koud krijgen.
- Het weer van A7ayan is zeer wisselvallig. De gans is altijd in strijd met A7ayan. Zij moest het eerste ei legen net voordat A7ayan begint. Als het haar niet lukt om op tijd een ei te legen dan zou ze een ei van een kip lenen.
- De regen van Djari vult bronwater in.,,enz
- Imchouya3 beginnen wanner de planten knoppen zich vormen.
- Als de eerste nachten van Thsmayam vochtig zijn dan wordt de komende jaar een goed oogst geoogst.
….enz
Trouwens, in mijn vorige bericht heb ik niet alle ISUFA (seizoen of maanden) genoemd. Er zijn nog meer en daar kom ik nog erop terug.

Wat betreft het nieuwjaar inclusief kalender die ze nu willen introduceren is waarschijnlijke door Romeinen opgelegd (op gebieden die ze toen hadden gekoloniseerd). Hier zijn ook verschillen verhalen over. Ik zal een paar verhalen hier plaatsen die ik in de Franstalig Amazigh site hebben gelezen.


Als in de Algerijnse en maghrébine traditie, Yennayer van een groot belang wordt geïnvesteerd, is het omdat hij een intermediaire termijn betekent: die van het afgelopen jaar, en een begin, die van jaar het komende. Daarom vandaag vaak, in Kabylie, tibbura useggas `' de Deuren van année' genoemd ', worden de zowel sluiting voor het afgelopen jaar als de opening die toegang tot het nieuwe jaar geven. Men gebruikt een andere uitdrukking, ikhef useggas, `' het hoofd van année' ', uitdrukking die de dag aan het hoogste deel van het lichaam, dat wil zeggen, nog, aan het begin plaatst. Deze uitdrukking bevindt zich in dialectische Arabier weer, "rras EL ` âam". Eerste Yennayer bevindt zich in de winter, seizoen van de beperking, omdat de landbouwwerkzaamheden aan het arrest zijn, hetgeen beperking van de voedselvoorzieningen betekent. De winter, is het eveneens de voorstelling van de dode natuur, van de kou en het donker. Maar zoals eerste Yennayer met het eind van `' nachten noires' ' (het strengste deel van de winter) samenvalt en het begin van `' nachten blanches' ' (het clementste deel) de winter begint zijn bankschroef op de mannen en de natuur los te maken. De dood van de natuur is slechts nog een schijn aangezien, in haar, de krachten opborrelen die de opleving van de werkzaamheden aankondigen, de aanvang van toekomstige oogsten. En het is aan Yennayer dat voorbehouden de symbolische taak zal zijn om de cyclus van de beperking te breken. Alle riten van het feest zullen onder het teken van de breuk geplaatst worden: verandering van de gebruiken, die de winter schijnt versteend zijn, overvloedig voedsel en van kwaliteit, vermeerdering van de symbolen van de vruchtbaarheid... Als elk jaar vieren de Algerijnen, deze 12 januari, eerste yennayer, de Dag van het jaar zegt berbère. In werkelijkheid bedraagt het 14 die het jaar van het agrarische tijdschema begint. Professor Brunatelli, berbérisant Italiaans, heeft de specialist van de berbères dialecten van Libië en Tunesië, ons erop gewezen dat in bepaalde dorpen van het Tunesische zuiden, het op deze datum is dat de dag van het jaar wordt gevierd. Het is dat het tijdschema julien, in het begin van het berbère tijdschema, nog, sinds de Gregoriaanse hervorming, twee dagen heeft verloren. Men herinnert zich eraan dat Berbères, aan het voorbeeld van de andere volkeren die door de Romeinen worden beheerst, in de oudheid, het tijdschema had goedgekeurd dat in 45 voor JC, door de Romeinse keizer Jules Caesar wordt uitgewerkt (van waar de naam van julien). Dit tijdschema corrigeerde het voorafgaande tijdschema, dat, ten opzichte van de zon, een achterstand van verschillende dagen opliep. Nieuwe comput ging het jaar in 365 dagen een kwart verdelen en, om met dit kwart rekening te houden, voegt hij, ieder vier jaar, een aanvullende dag toe genoemd bissextile.. Om de achterstand in te halen die wordt geaccumuleerd, tot, heeft men 85 dagen aan het jaar 46. ondanks deze aanpassingen, het tijdschema julien toegevoegd, dat niet exact was, is blijven van de achterstand beschuldigen. Hij werd een eerste keer in 326 van het christelijke tijdperk, aan het concilie van Nicée gecorrigeerd, maar de achterstand is zich blijven opstapelen zodat aan de 16e eeuw bereikte hij 10 dagen. Als de bevolkingen de achterstand niet voelden, werd het hinderlijk voor de Kerk waarvan de feesten, met name die van de lente, Pasen, werden verplaatst. C'est.alors.que onderneemt de paus Grégoire XIII, om het tijdschema te hervormen julien: de duur van het jaar is op 365 dagen 5 uur 49 minuten en 12 tweede, met een aanvullende dag vastgesteld, geplaatst in februari, ieder vier jaar. Om de 10 dagen van verschil in te halen gaat men van donderdag 4 oktober 1582 aan vrijdag 15 oktober voorbij. Dit tijdschema, dat voortaan de naam van Gregoriaans, door verwijzing naar de paus Grégoire, wordt goedgekeurd door de katholieke landen, vervolgens, een eeuw later, door protestant Engeland en, tenslotte, aan de 20e eeuw, door orthodox Rusland draagt. Sedertdien werd hij door alle landen van de wereld goedgekeurd. Het tijdschema julien, dat in het Maghreb na het vertrek van de Romeinen is gebleven, heeft de Gregoriaanse hervorming niet gekend. Maar sinds de 16e eeuw, is hij blijven afleiden, hetgeen doet dat vandaag de dag van het jaar julien zich op 14 en niet 12 januari moet vieren Gregoriaans, maar zoals men weet, zijn de volksfeesten niet altijd in overeenstemming met de berekeningen van de sterrenkundigen. Het zal moeilijk zijn om een datum te veranderen waaraan de Algerijnen sinds generaties worden gewend. Nochtans in het vooruitzicht van officialisation van Yennayer, is het wenselijk om het probleem te vormen en vooral om het op te lossen. Middellandse-Zeefeest, berbère feest Overledene officieel van Europa met de Gregoriaanse hervorming, is de dag van het jaar julien in de volkstradities van enkele landen gebleven. Men vindt het terug eveneens bij Coptes van Egypte waar de maanden, zoals bij ons, de Latijnse benamingen hebben gehouden. Maar het is in het Maghreb en de Sahara dat zijn herinnering hardnekkig is gebleven. Hier eveneens andere tijdschema's, hebben hégirien en Gregoriaans, officieel zijn plaats genomen maar het oude tijdschema is in de campagne gebleven. Er is, natuurlijk, om dit survivance uit te leggen, de kracht van de symbolen die zich aan dit tijdschema verbinden, maar er is eveneens het feit dat het tijdschema julien, dat zonne is, beter wordt aangepast dan het tijdschema hégirien dat maan, in het tempo van de seizoenen is. De Deuren van het jaar als in de Algerijnse en maghrébine traditie, Yennayer van een groot belang wordt geïnvesteerd, is het omdat hij een termijn intermediair die van het afgelopen jaar betekent, en een begin, die van jaar het komende. Daarom vandaag vaak, in Kabylie, tibbura useggas `' de Deuren van année' genoemd ', worden de zowel sluiting voor het afgelopen jaar als de opening die toegang tot het nieuwe jaar geven. Men gebruikt een andere uitdrukking, ikhef useggas, `' het hoofd van année' ', uitdrukking die de dag aan het hoogste deel van het lichaam, dat wil zeggen, nog, aan het begin plaatst. Deze uitdrukking bevindt zich in dialectische Arabier weer, "ras-EL ` âam". Eerste Yennayer bevindt zich in de winter, seizoen van de beperking, omdat de landbouwwerkzaamheden aan het arrest zijn, hetgeen beperking van de voedselvoorzieningen betekent. De winter, is het eveneens de voorstelling van de dode natuur, van de kou en het donker. Maar zoals eerste Yennayer met het eind van `' nachten noires' ' (het strengste deel van de winter) samenvalt en het begin van `' nachten blanches' ' (het clementste deel) de winter begint zijn bankschroef op de mannen en de natuur los te maken. De dood van de natuur is slechts nog een schijn aangezien, in haar, de krachten opborrelen die de opleving van de werkzaamheden aankondigen, de aanvang van toekomstige oogsten. En het is aan Yennayer dat voorbehouden de symbolische taak zal zijn om de cyclus van de beperking te breken. Alle riten van het feest zullen onder het teken van de breuk geplaatst worden: verandering van de gebruiken die de winter schijnt versteend zijn, overvloedig voedsel en van kwaliteit, vermeerdering van de symbolen van de vruchtbaarheid... Riten van aujourd' vandaag Aujourd' vandaag, zoals wij het hoger hebben geschreven, beperkt de dag zich van het jaar het vaakst tot het souper, imensi n berbère Nnayer in, aeca yannayer in Arabier. Hij wordt over het algemeen de vorige dag van de weerslag, ofwel 31 December julien (12 januari Gregoriaans), maar de maaltijd kan daarna plaatsvinden de dag van het zelfde feest, en zelfs de volgende dag of 3 dagen voorbereid. In bepaalde gebieden, het harde feest tot zeven dagen, met speciale maaltijden! De dag van het jaar die van de rest van het jaar, hecht men groot belang aan dit souper, dat wil zeggen aan de bestanddelen voorspelt, die het samenstellen. Aangezien het een schotel van feest is, bevat het souper van Yannayer verplicht vlees, en speciaal vlees van kip. Vandaag nog, in de Algerijnse campagne, hebben vele families de gewoonte gehouden om hennen en hanen voor Yannayer te vetmesten. In de steden, stelt men zich met het gevogelte van slagerij tevreden, maar men ziet eveneens, twee dagen voor het feest, verkopers gekomen van de nabijgelegen campagne, levende beesten voorstellen, djadj yannayer. Gallinacés, in symbolisch berbère, in het licht van de dag (hun smalle zijde wekt dormeurs en kondigt het verzoek van de dageraad aan) verenigd, daarom worden zij worden beschouwd als heilzaam in ieder geval goed aangewezen om het jaar aan te kondigen dat begint. Door het op te offeren, probeert men om, door zijn bloed, zijn kracht mee te delen aan de aarde, en door zijn vlees, zijn deugden aan de mens. ...

Hier is andere verhaal


Nieuw jaar! Achten het wenselijk dat hij goed is! Elk aan zijn wijze. Eerder dromerig en geabsorbeerd in zijn bespiegeling van deze wereld die verandert, oefent uit het feest, gesticule, of ondergaan in "de utopie" zijn lot, perplex voor "symbolismes" waarmee deze "volkeren van de geschiedenis" hun visies van de dingen ontwerpen waarvan die van de opvatting van het jaarlijkse tijdschema, zou Tamazight zijn getuigenis van de oorsprong van het universele tijdschema en de wetenschappelijke richting, toch primitief, van de bekende namen van de maanden van het jaar willen teruggeven. Want aan het feit, stellen vast dat al deze vieringen van aandeel de wereld van "de hoofden van jaren" dat zij Gregoriaans zijn, hégires, Chinees of anderen in verband met een benadering worden ingeschreven die naar "symbolisme" is gericht, die zij aan de geen beschikkingen van de astrologie kunnen ontsnappen... Dit systeem geeft een begin van geschiedenis eerder verbonden met op symbolische wijze gekozen gebeurtenissen om "een bestaan" te betekenen. Maar die het bestaan zich tot het daar van deze gebeurtenissen enkele is hun sacrament in de gedachte en het geloof van de mannen... uitstrekt Sommige Imazighen eveneens eerlijk, die de amazighe aanwezigheid geloven te markeren, zijn zich een préfabriqués voorstellen datum om "de geschiedenis te tellen amazigh" en namen in om de maanden van het jaar te benoemen... begonnen Maar de geschiedenis amazigh, aan het daar van 2954 die wij vandaag aangeven, strekt zich in de diepte van de tijd uit om verder in de onbekende zones van het bestaan van de volkeren te gaan... Bovendien zou hij mécréant van de geschiedenis zijn hem verkeerde dagtekeningen te geven... Daarom oude imazighen, aan de tijd van "de wijsheid" niet telden de jaren... Wisten zij echt iets op hun eigen leeftijd van personen... Dat wat belangrijk moest zijn voor hen was om apprivoiser de natuur. Zij hebben "de jaarlijkse cyclus", de geworden seizoenen en de periodes ontdekt nauwkeurigere maanden... Zij hebben de betrekking met de positie van de sterren omvat waarvan de hoofdzaak de zon "Ass"... was Dat was belangrijk voor hun leven die geenszins hadden, kan nog niet zijn, deze zorgen om "de campagne" van "te tellen de utopische" systemen die de geschiedenis na... bestuurden En sinds... Om apprivoiser en nuttig te maken wat de mannen slechts konden ondergaan, moesten zij de natuurlijke cyclus van de tijd die de biologische cyclus van de fauna en de flora omvatten en de klimatologische standen van de natuur impliceert... Vervolgens een leiding ontwerpen - landbouw - om winst ervan te trekken... Imazighen hebben het originele tijdschema ontworpen dat, landbouw, hem enig aan de wetenschappelijke normen beantwoordt dat dat hij hem altijd om aan de normen "van de politieke utopie te beantwoorden"... ontsnapt Van overgang merken op dat als men tamazight over het woord "landbouw" laat spreken, zij zal zeggen dat zij "agr" er erkent dat op étrangement "Iger of Iyer" wijst, de velden, de aarde... vandaar de richting "het veld" bebouwen het ging erom, immers, zich van "een jaarlijkse agenda van werk" naar het voorbeeld van de ontwikkelingen van de natuur te voorzien... Gelieve over uzelf de versie te oordelen die verbijstert, dat dit Tamazight, geleerde taal van de oorsprongen, u in cadeau van het nieuwe jaar, van de originele betekenissen van de maanden van het jaar... teruggeeft Namen die de andere talen zonder echt gebruiken te weten waarom het aldus... is Bewondert!.

Ayer Januari Yanayer zou iedereen akkoord gaan waarmet de biologische cyclus van het leven met het zaad... begint Men moet eerst zaaien om vervolgens te oogsten... De eerste maand van de cyclus zou dus moeten zijn die van semis... Imazighen zullen zeggen: Ayour Ayer. (Ayour (maanden) (de) Ayer (semis))... Zij zeggen eveneens "IYER" om de gezaaide aarde aan te wijzen... Men moet het verschil doen...

Iffr Iyer (Ferr Iyer) Februari Fabrayer een maand na semis, "Iyer" - de gezaaide aarde - begint zich van de eerste bladen van gerst of tarwe en adventices te bedekken... Labour wordt dus bedekt, verborgen!, vandaar "Iffr" om te verbergen, gevolgd door "Iyer" voor onderwerp... Het is waarschijnlijk eveneens het moment om tot eerste éclaircissage en ontvoering van de onkruid over te gaan... Vandaar onze andere veronderstelling, "Ferr! "wie is een verzoek om" Iyer "van zijn onkruid te ontruimen. Het is mogelijk dat is dat AFR IGAR die anonce van het verschijnen van de eerste bladen (rolroeren) van het bebouwde graangewas zou zijn.

Me is AG Ars Maart Marès Het de maand van de aanplantingen vandaar: Me AG ARS dat wil zeggen: de periode om te planten. "Wijst me" hier aan "die van". "AG ARS!" is synoniem "te laten bepalen" gezegd in Arabier GHARS. Immers zegt men ACAL voor tong want AC is het GEEFT en AL wijst hier steun aan.

Afr Iyel
April Abril Het is de maand van de leugen... Zeker wegens de onzekere standen van zijn hemel... Maar belangrijke het is dat in deze eerste maand van de lente, de velden van graangewassen met de wind een aspect van golf presenteren dat de zee vermeldt... Vandaar "Afr" die wil zeggen: de vleugel wijst de bladen aan en "Iyel" wil zee zeggen. De gehele uitdrukking "Afr Iyel" is een vergelijking: "De velden bewegen zich als de golven van zee". Het is het moment voor belangrijke désherbages en van ontvoering van adventices.

AMghai Mei May na de rolroeren, is het de stengel van het graangewas dat zijn aanlopen neemt om toe te nemen om geboorte aan het eind van de rekening te geven aan épie... De maand van verschijnsel zou moeten heten: "De maand van de groei". Wat Imazighen zullen doen door "AMghai" voor groei te zeggen.

Yuly Oul Juni Yunyouh wanneer de plant volledig is, begint de eerste hitte van de zomer te laten jaunir de velden... Voor de plant van graangewas, dit begint jaunissement op het niveau van de basis en gaat de stengel terug die zijn c?ur... vertegenwoordigt Imazighen, dan hebben gezegd: "Yuly" om terug te gaan en "Oul" voor c?ur... Rijpheid in c?ur.

Yuly Ozz Juli Yulyouze komt de rijping, na uiputting van de voorraden in water en sève van de helemaal gele en harde en dode stengel geworden, in épie aan dat hij eveneens teruggaat om de cyclus aan te vullen... Imazighen zullen zeggen dat deze rijping "Yuly" om terug te gaan en "Ozz" voor épie... Rijpheid in épie.

Ouett Augustus Ghucht Reeds zou de oogst zijn vol moeten slaan en de oogsten zijn in ophaling voor het definitieve werk, het slaan... Imazighen zullen deze maand in voorschrift presenteren om de oogst te slaan om de korrel van het hooi te scheiden. Om te bevelen om te slaan zegt men in amazigh: " Ouett! "... De band van de maand en de menselijke activiteit is hier duidelijk...

Sefd Anber September Chutanmber Het is de maand van het verlof, de huwelijken, jaarlijkse souks en de belangrijke transacties... Daarom is de maand onder gebiedende vorm "Sefd gekomen! "appellerend om de werkzaamheden van de buitenkant" Anber af te sluiten = Ding van de buitenkant "om zich met het sociale leven bezig te houden en er overhandigen van de orde... Het is eveneens het moment van de rekeningen en het weer ter discussie stellen alvorens réengager een nieuwe campagne... Rust van oorlogs!.

Chthu Ber Oktober Octouber na lange feesten met de witte nachten en de gewoonte om van dag te slapen, nemen de mannen de gewoonte van een zekere luiheid aan. Als hun vrouwen, hebben zij de neiging om aan de haard te blijven... Deze stilte volgens het feest wordt door dit verzoek naar de mens gesneden. "Chthi! "wil zeggen: Herinnert toi! en "Ber" wil zeggen: Buitenkant. "Chthu Ber = herinnert toi van de buitenkant"... Dat wil zeggen ô man! , voorbereid toi voor de werkzaamheden in de velden (Ber de buitenkant) door het materiaal (het span, de ploeg, de ploegijzers en de hele almanak en door zorgen van de aandrijvingsdieren te nemen...) te herzien.

Now Anber November Nouanber Tamazight gebruikt de term "Now" om de regen en het water aan te wijzen in het algemeen... Men vindt het in woorden dergelijk: "Isignow" die uit "Isig" samengesteld is die wil zeggen "hij zich heeft getoond" en "Now" die regen wil zeggen... Hier in het geval van november, "Now" komt als voorwaarde aan een voorschrift om uitvoeren, labour die een werk van buitenkant... is "Now Anber" neemt dus de richting van de uitdrukking: "Wanneer het, aan uw velden voor labours er regent! "...

Idj Anber December Dujanber Het is de maand van de grote kou, hij sneeuwt en de tijd bereidt zich voor op geen enkel werk aan het veld... "Idj" die wil zeggen: "Lijnen! ", is een waarschuwing tegen elk avontuur aan de werkzaamheden van de buitenkant" Anber "... De mannen en de dieren zouden aan de kou, beschut tegen de moeilijke klimatologische wisselvalligheden van deze maand moeten blijven... De maanden van (Ayour) AYER, IFFRIYER, me AG ARS, AFRIYEL, MGHAI, YULIUL, YULIOZZ, AOUET, SEFDANBER, CHTHUBER, NOWANBER en IDJANBER, aldus vertaald en ontworpen per tamazight zoals zij zich er als woorden openbaren die hun reële en natuurlijke richting bedekken, ver van elke mythisme waar utopisme symbolisch. Hier vinden deze maanden hun primitieve, maar redelijke rol terug, als tijdschema dat het leven van de vrije mannen organiseert. Vrij want juist hebben zij beseft, vergeten dag een het is al lang geleden, die hun de enige onderwijzeres de natuur was. Zij zullen hun beschaving en hun US aan zijn beeld... bouwen Wij hebben aan kant de Latijnse en Arabische versies gezet die door eenvoudig overschrijven en copiage van Tamazight voortvloeien. Deze zou zij het recht om enchérir aan de beurs van de taalkunde hebben: Wie zeggen beter!?... Tamzgha eerste van de maand van semis. Iedereen zet die hij voor zijn jaar! wil.

Mooi stuk Izwan,
Kun je een nieuwe topic over beginnen. En dit verbeteren ( dit stuk is te druk om het goed te begrijpen).

Ik zal het aandachtig doorlezen en daarna reageren. Tqadac!

zie www.amazightv.com voor kleine reportage over de viering bij Syphax.

Citaat van: Hadou op 14/01/2008 om 18:31:35
Mooi stuk Izwan,
Kun je een nieuwe topic over beginnen. En dit verbeteren ( dit stuk is te druk om het goed te begrijpen).

Ik zal liever wachten tot dat ik meer betrouwbaar informatie vind. Er ontbreken nog te veel puzzels om het beeld complet te kregen.

Kan je hier in dit volgende discussie geen redelijk beeld van krijgen?
http://www.amazigh.nl/awar/index.php?topic=11993
Persoonlijk heb ik nog vragen, maar ik durf ze niet te stellen. Want weinigen of niemand zouden het kunnen beantwoorden.

Citaat van: Lezer op 16/01/2008 om 18:34:15
Kan je hier in dit volgende discussie geen redelijk beeld van krijgen?
http://www.amazigh.nl/awar/index.php?topic=11993
Persoonlijk heb ik nog vragen, maar ik durf ze niet te stellen. Want weinigen of niemand zouden het kunnen beantwoorden.

Nee,
ik heb hier over aith wayagher boeren kalender. Wat betreft nieuwjaar viering, staat het vast dat Imazighen geen nieuwjaar hebben of vieren. Wat nu die kleuters doen is het gewoon vervalsing van Imazighen geschiedenis.

Citaat van: Izwan op 16/01/2008 om 18:52:32

Citaat van: Lezer op 16/01/2008 om 18:34:15
Kan je hier in dit volgende discussie geen redelijk beeld van krijgen?
http://www.amazigh.nl/awar/index.php?topic=11993
Persoonlijk heb ik nog vragen, maar ik durf ze niet te stellen. Want weinigen of niemand zouden het kunnen beantwoorden.

Nee,
ik heb hier over aith wayagher boeren kalender. Wat betreft nieuwjaar viering, staat het vast dat Imazighen geen nieuwjaar hebben of vieren. Wat nu die kleuters doen is het gewoon vervalsing van Imazighen geschiedenis.

waar verwijst jouw kleuters naar wijze man?

Citaat van: Azghar op 17/01/2008 om 16:29:59
waar verwijst jouw kleuters naar wijze man?

Met kleuters bedoel ik mensen die deze onzin hebben bedacht en op een kleuter manier wisten ze het te propaganderen. Je hoeft zich niet aangesproken te voelen a r3ichath.

Izwan, ik stel één vraag! Wanneer hebben die kleuters de Berberse Kalender verzonnen naar je schatting?

Hier is ook een link die bewijst dat Izwan degene die een kleuter is:
The names of the months in Medieval Berber (http://books.google.nl/books?id=ENg4WiSo9OYC&pg=PA149&dq=Berber+calendar&sig=vCxjoKt4yvUqG8ow3aV2wbUSdsE#PPA137,M1)

Citaat van: Izwan op 18/01/2008 om 09:50:02

Citaat van: Azghar op 17/01/2008 om 16:29:59
waar verwijst jouw kleuters naar wijze man?

Met kleuters bedoel ik mensen die deze onzin hebben bedacht en op een kleuter manier wisten ze het te propaganderen. Je hoeft zich niet aangesproken te voelen a r3ichath.

nee, niemand voelt zich aangesproken. wel spijting van je verwoording.

de discusie was daar nog aan toe....

http://www.dailymotion.com/video/x417lk_amazigh-12-janv-fete-120108-excelle_news

Citaat van: Izwan op 16/01/2008 om 18:26:24

Citaat van: Hadou op 14/01/2008 om 18:31:35
Mooi stuk Izwan,
Kun je een nieuwe topic over beginnen. En dit verbeteren ( dit stuk is te druk om het goed te begrijpen).

Ik zal liever wachten tot dat ik meer betrouwbaar informatie vind. Er ontbreken nog te veel puzzels om het beeld complet te kregen.

Izwan,

Ik heb de tekst doorgenomen. Opzich best interessante dingen die erin staan alleen het verhaal loopt gramaticaal niet lekker waardoor je bij sommige zinnen zelf er iets van moet maken. Maar al met al zoals jet hetzelf zegt is het nog niet helemaal compleet.

Maar dat terzijde. Ik geloof dat de agrarische kalender toch wel het een en ander heeft betekent in de tijden die mensen hanteren. Het was in den beginne en nu nog altijd belangrijk om te weten wanneer je moet zaaien en oogsten. Ik denk dat dit aan de basis heeft gestaan om een kalender te hanteren. Dat de "assegwas amaynu" die we nu als imazighen vieren "mischien" geadopteerd is van de oostelijke imazighen zou best kunnen maar dat kunnen we niet met zekerheid zeggen.

Ik vind wel dat voor een soort saamhorigheid creeert tussen de Imazighen in N-afrika die over verschillende landen zijn verdeeld. Maar er moet wel een kern van waarheid in zitten en dat mag je van mij gerust onderzoeken.

Aqadi

De Imazighen (Berbers) vieren hun jaarwisseling, Yennayer, op 12 januari. Dat is een soort herdenking van de troonsbestijging in Egypte door de eerste Amazigh koning Sjosjenq I in 950 v.Chr. Het is ook het inluiden van het nieuwe agrarisch jaar in Noord-Afrika, waar de bewoners grotendeels van de landbouw leven. Yennayer betekent in het Tamazight letterlijk Eerste Maand.
Yennayer wordt onder andere thuis gevierd door het nuttigen van het Amazigh gerecht Seksu (Couscous). Door de opkomst van de culturele Amazigh beweging rond de jaren tachtig in Noord-Afrika en Europa nam Yennayer een andere wending: het werd groots gevierd als een cultureel evenement met een politieke lading. Ook door het houden van bijeenkomsten op deze dag waarbij gedichten werden voorgedragen, lezingen werden gegeven etc.
In Nederland heeft een deel van de bevolking Amazigh roots: zij, of hun ouders komen oorspronkelijk uit het Rif-gebied, ook zij vieren Yennayer. Deze viering begon al halverwege de jaren negentig bij de Vereniging Syphax in Utrecht. Indertijd was de Amazigh taal en cultuur verboden in het thuisland van de Riffijnen vanwege de blinde arabiseringspolitiek die Marokko en andere Noord-Afrikaanse landen voeren.
Met de ‘erkenning’ van de Amazigh identiteit in 2002 in Marokko werd de viering van de Amazigh nieuwjaar heel gewoon. In Nederland verschijnen nieuwe organisaties die de Yennayer-viering organiseren zoals de stichting MJG in Den Haag en de Bades Foundation in Rotterdam.
Voor 2019 stond het trouwe publiek te wachten op drie terugkomende nieuwjaarsvieringen, te weten: in Utrecht bij de Vereniging Syphax, in Den Haag bij de stichting MJG en in Rotterdam bij de Bades Foundation. Nieuwkomer is een organisatie in oprichting (Stichting Dihya) die dit jaar voor het eerst het Amazigh nieuwjaarsfeest in Utrecht organiseert. Maar de grote verrassing komt uit Marokko.
Een organisatie die zich op Facebook presenteert als: ‘De Arif vereniging voor Cultuur en Erfgoed te Al Hoceima’, een ‘organisatie’ uit Marokko die in 2016 met subsidie van de Marokkaanse regering met een toneelgroep een tournee maakte in Nederland en Duitsland.
Dit jaar kondigde de woordvoerster van deze Marokkaanse organisatie via haar Facebook-pagina: ‘Internationaal Festival Amazigh Nieuwjaarsviering 2969’ dat gehouden zal worden op 12 en 13 januari in Amsterdam en Rotterdam met een scala aan activiteiten: lezingen, een toneelstuk, tentoonstellingen, een modeshow en muziek. Op de pr-materialen voor dit ‘festival’ van de eerdere genoemde organisatie is niet te zien wie de sponsor(en) zijn van deze grote evenementen.
De Nederlandstalige nieuwssite Arif News heeft hierover bericht en vraagt of deze nieuwjaarsviering in Nederland door Marokko wordt gefinancierd. De woordvoerster van de Marokkaanse organisatie reageert direct op het artikel van Arif News en verzoekt de nieuwssite op een dreigende toon om het artikel te verwijderen. Later kwam een Amsterdamse ‘samenwerkingspartner’ tevoorschijn, de Stichting Schaakschool Indische Buurt. De woordvoerder van deze Amsterdamse organisatie maakt via zijn Facebook in een verklaring bekend dat zijn organisatie de theatergroep uit Marokko heeft uitgenodigd en verantwoordelijkheid voor de risico’s draagt, en publiceerde documenten in het Frans waar op staat dat zijn stichting zorg zal dragen voor de zaal en het eten en de huisvesting van leden van de toneelgroep. Het blijft wel onduidelijk waar deze stichting dit allemaal van betaalt aangezien een subsidieaanvraag van deze organisatie voor de Yennayer-viering voor 2019 door de gemeente van Amsterdam is afgewezen.
In de eerste verschenen flyers op Facebook werd de naam van een in Nederland gevestigde goededoelenorganisatie, de Stichting Ontwikkeling Rif (SOR) vermeld. Toen bekend werd gemaakt dat deze organisatie geen toestemming had gegeven voor naamsvermelding werd de flyer in alle stilte vervangen door een nieuwe waar de naam van SOR niet opstaat maar toen Arif New hierover bericht kwam een reactie van de Stichting Schaakschool Indische Buurt: ,,Graag roep ik hierbij iedereen en vooral de SOR op om de focus te richten op het welzijn van iedereen in het Rifgebied in plaats van dit soort onjuiste discussies.’’
Verder valt op in het programma van dit ‘Internationale Festival’ dat er een lezing gegeven zal worden door de heer dr. Mustafa Aarab onder het thema: Equity and Reconcilliation in the Rif’, vrij vertaald; ‘Rechtvaardigheid en Verzoening in de Rif. De timing van het aankaarten van dit onderwerp is op zijn zachtst gezegd wel vreemd.
De Rif is op dit moment belegerd, de Riffijnen in de Rif mogen zich niet uiten of protesteren. Uit het gebied komen berichten over toenemende zelfmoordpogingen, drugsgebruik en vluchtpogingen naar Europa.
Buitenlandse journalisten en politici mogen de Rif niet in, vorige jaar werden journalisten uit Engeland, Frankrijk en Spanje de toegang tot Al Hoceima verboden. Een NRC journalist werd in het midden van de nacht uit Al Hoceima weggestuurd en ook twee Nederlandse Tweede Kamerleden moesten een gepland bezoek aan Al Hoceima op het laatste moment afbreken.
De VN-special rapporteur over hedendaagse vormen van racisme, E. Tendayi Achiume, is niet in de Rif geweest tijdens haar laatste werkbezoek van december vorige jaar aan Marokko.
Honderden Riffijnse activisten van de Rif volksbeweging zitten vast in verschillende gevangenissen verspreid over heel Marokko. Ze zijn veroordeeld na schijnprocessen tot gevangenisstraffen die oplopen tot 20 jaar.
Tijdens deze schijnprocessen zijn verhalen van verkrachtingen, mishandeling, marteling van deze gevangenen naar buiten gekomen. Marokko heeft dat allemaal ontkend. Na dit alles komt een organisatie uit Marokko in samenwerking met een Nederlandse Stichting Schaakschool Indische Buurt, Toneelvereniging De Tijger een lezing organiseren over Rechtvaardigheid en Verzoening in de hoofdstad van Nederland en als dat niet al genoeg is wordt er geheimzinnig gedaan over de financiering van dit scala aan activiteiten.
De flyer van dit ‘Internationale Festival Amazigh Nieuwjaarsviering 2969’ vertoont tekenen van slordigheden: er staat op de flyer vermeld: Intellectueel seminar georganiseerd door professoren Mustafa Aarab en Abderrahmane Al Issati, beiden heren hebben een dr. titel dus zijn geen professor(en). Voor de lezer is het verwarrend: gaan ze de lezingen geven of organiseren ze het alleen maar.
Organisaties die actief zijn op het Europees grondgebied moeten veel beter gemonitord worden. Ons buurland België gaf hierin een voorbeeld, vorig jaar werd een vrouwelijke Marokkaanse staatsburger Kaoutar F. die Marokkaanse belangenorganisaties had in België door de Belgische autoriteiten het land uitgezet wegens gevaar vormen voor de nationale veiligheid.
Door Adra Ghedu, 10/01/2019